Barnabætur
Almennt
Rétt til barnabóta á Íslandi eiga þau sem hafa á framfæri sínu börn og eru heimilisföst/búsett hér eða dvelja hér á landi lengur en samtals 183 daga á 12 mánaða tímabili.
Útreikningur
Barnabætur eru tekjutengdar og reiknaðar út frá tekjum á skattframtali. Fjármagnstekjur og tekjur erlendis hafa áhrif á útreikning barnabóta. Það á einnig við um laun frá alþjóðastofnunum sem ekki eru skattlögð.
Greiðslur
Barnabætur eru reiknaðar í álagningu árið eftir að barn fæðist og í síðasta skipti árið sem 18 ára aldri er náð. Börn þurfa að vera skráð til heimilis hjá framfæranda í lok árs.
Barnabætur eru greiddar út fjórum sinnum á ári. Fyrstu tvær greiðslur ársins eru fyrirframgreiðsla og dregnar frá útreiknuðum barnabótum ákvörðuðum við álagningu miðað við tekjur á skattframtali. Eftirstöðvunum er svo skipt í tvær greiðslur.
- 1. febrúar - fyrirframgreiðsla
- 1. maí - fyrirframgreiðsla
- 1. júní - ákvarðaðar barnabætur
- 1. október - ákvarðaðar barnabætur
Með börnum yngri en sjö ára á tekjuárinu eru greiddar aukalega sérstakar barnabætur, sem einnig eru tekjutengdar.
Fjárhæð barnabóta
Fyrirframgreiðsla barnabóta
Fyrirframgreiðslan nemur helming áætlaðra barnabóta ársins og greiðist með tveimur jöfnum greiðslum, 1. febrúar og 1. maí.
Miðað er við fjölskyldustöðu eins og hún er skráð í Þjóðskrá 31. desember árið á undan.
Við útreikning á tekjuskerðingu er tekið mið af tekjum í staðgreiðslu að viðbættum upplýsingum um tekjur utan staðgreiðslu af skattframtali fyrra árs. Viðmiðunartímabil tekna í staðgreiðslu er frá nóvember til nóvember.
Fyrirframgreiðsla fellur niður ef nægar upplýsingar liggja ekki fyrir til að ákvarða barnabætur, t.d. þegar skattframtali hefur ekki verið skilað árið áður. Í slíkum tilvikum þarf að sækja sérstaklega um að fá fyrirframgreiðslu.
Aðsetur erlendis
Þau sem eiga lögheimili hér á landi en hafa haft aðsetur erlendis allt árið eða hluta úr ári þurfa að leggja fram staðfestar upplýsingar frá þar til bæru stjórnvaldi í viðkomandi ríki um:
- tekjur eða tekjuleysi
- greiddar barnabætur eða sambærilega greiðslur erlendis.
Sama á við hafi maki verið búsettur erlendis.
Leiðréttingar og breytingar á fyrirframgreiðslu
Séu aðstæður einstaklings aðrar en forsendur útreiknings gera ráð fyrir má óska eftir leiðréttingu á fyrirframgreiddum barnabótum á eyðublaði RSK 3.18.
Algengar breytingar á högum sem geta gefið tilefni til leiðréttingar á fjárhæð barnabóta í fyrirframgreiðslu eru m.a.:
- Tekjur
- Skilnaður/samvistarslit
- Óskráð sambúð
- Ný sambúð
- Maki búsettur og/eða starfar erlendis
Þá er einnig hópur fólks sem ekki fær sjálfkrafa útreikning á fyrirframgreiðslu barnabóta en getur sótt um leiðréttingu á eyðublaði RSK 3.18. Ástæður þess geta verið meðal annars:
- Námsmenn erlendis
- Skattframtali fyrra árs ekki skilað inn
- Flutningur milli landa
- Hjúskaparstaða óþekkt miðað við skráningu í Þjóðskrá
Áhrif hjúskaparstöðu á ákvörðun barnabóta
Hér er fjallað um helstu forsendur við ákvörðun á barnabótum.
Framfærendur barna
Eingöngu framfærendur barna eiga rétt á greiðslu barnabóta. Til að teljast framfærandi barns þarf það að vera skráð á sama heimili í árslok í þjóðskrá eða liggja fyrir samningur um skipta búsetu barns hjá sýslumanni. Ekki skiptir máli þótt barnið hafi ekki verið á framfæri sama einstaklings allt árið.
Þau sem greiða meðlag með barni teljast ekki sem framfærandi í þessu sambandi.
Ef barn er skráð til heimilis annars staðar en hjá raunverulegum framfæranda, skal það leiðrétt með því að færa barn á skattframtal hans og skýringar ritaðar í athugasemdir. Að sama skapi skal barnið fært af skattframtali þeirra sem ekki teljast framfærendur í þessum skilningi.
Hjón
Barnabætur skiptast jafnt á milli hjóna. Eigi hjón ekki sama lögheimili vegna dvalar annars hjóna erlendis greiðast barnabæturnar til þess foreldris sem barnið er skráð hjá. Upplýsingar um tekjur beggja þurfa að liggja fyrir ásamt upplýsingum um barnabætur eða hliðstæðar greiðslur vegna sömu barna sem greiddar hafa verið erlendis.
Sambúðarfólk
Barnabætur sambúðarfólks sem uppfyllir skilyrði fyrir samsköttun í lok tekjuársins skiptast á milli þeirra eins og hjá hjónum sama hvort þau óska samsköttunar eða ekki. Við ákvörðun á fjárhæð bótanna er miðað við samanlagðar tekjur samkvæmt skattframtölum beggja.
Skilyrði fyrir samsköttun er að sambúð tveggja einstaklinga hafi verið skráð eða megi skrá í Þjóðskrá, enda hafi verið samvistum varið í samfellt eitt ár hið minnsta eða eigi þau barn saman eða eigi von á barni saman.
Þau sem halda heimili saman ásamt barni sínu teljast vera framfærendur þótt skilyrði til skráningar á sambúð séu ekki uppfyllt. Við slíkar aðstæður skal ákvarða barnabætur eins og um hjón sé að ræða.
Foreldrar barna með skipta búsetu
Foreldrar sem semja um skipta búsetu barna hjá sýslumanni geta hvort um sig átt rétt á barnabótum.
Barnabæturnar reiknast sjálfkrafa til beggja foreldra svo lengi sem samningur um skipta búsetu barns liggi fyrir hjá sýslumanni í árslok. Ekki þarf að sækja um barnabæturnar til Skattsins.
Barnabæturnar vegna barna með skipta búsetu eru reiknaðar á þann hátt að barnið kemur inn til útreiknings hjá hvoru foreldri fyrir sig. Þeim reiknast ákveðin fjárhæð barnabóta miðað við tekjur og fjölskyldustöðu. Af þeirri fjárhæð sem hvoru foreldri ákvarðast fellur helmingur niður og hinn helmingurinn kemur til útborgunar.
Sú staða getur komið upp að mismunur er á fjárhæð barnabóta vegna mismunandi tekna og fjölskyldustöðu foreldra, jafnvel getur annað þeirra fengið barnabætur en hitt engar með sama barni.
Samningur um skipta búsetu barns fellur úr gildi við flutning annars foreldris úr landi.
Einstæðir foreldrar
Einstætt foreldri fær greiddar óskiptar barnabætur með barni sem það hefur á sínu framfæri nema að samningur um skipta búsetu barns liggi fyrir hjá sýslumanni í árslok.
Með einstæðu foreldri er átt við þá sem hafa barn sitt hjá sér og annast framfærslu þess. Þau sem greiða meðlag með barni teljast ekki framfærendur í þessu sambandi.
Sameiginleg forsjá
Barnabætur eru greiddar til þess framfæranda þar sem barn er skráð til heimilis í lok árs. Sameiginleg forsjá hefur ekki áhrif þar á nema að samningur um skipta búsetu barns liggi fyrir hjá sýslumanni í árslok.
Ný sambúð
Taki einstætt foreldri upp óvígða sambúð á það rétt á að halda barnabótum sem einstætt foreldri þar til það uppfyllir skilyrði skattalaganna fyrir samsköttun. Sjá nánar umfjöllun um barnabætur sambúðarfólks.
Skilnaður / samvistarslit
Hafi hjón slitið samvistum fyrir árslok og samvistarslitin eru undanfari skilnaðar reiknast barnabætur eins og hjá einstæðu foreldri samkvæmt skattframtali þess sem barnið er skráð hjá.
Sameiginleg forsjá hefur ekki þar áhrif á, nema að samningur um skipta búsetu barns liggi fyrir hjá sýslumanni í árslok.
Flutningur milli landa
Þau sem flytja til eða frá landinu á árinu frá barnabætur hlutfallslega miðað við dvalartíma á Íslandi.
Þetta á þó ekki við um námsmenn erlendis sem sækja um að halda skattalegri heimilisfesti á Íslandi. Þau eiga rétt á barnabótum hér á landi að því marki sem þær eru hærri en fengnar barnabætur eða hliðstæðar greiðslur erlendis frá.
Námsmenn erlendis
Námsmenn sem dvelja erlendis við nám geta átt rétt á barnabótum ef umsókn þeirra um skattalega heimilisfesti er samþykkt. Sótt er um skattalega heimilisfesti með skattframtali.
Eftirfarandi gögn þurfa að fylgja með skattframtalinu:
- Staðfesting á tekjum eða tekjuleysi erlendis. Hjón eða sambúðarfólk þurfa að gera grein fyrir tekjum beggja. Afrit af skattframtali eða álagningargögnum sem bera með sér hverjar tekjur erlendis voru.
- Staðfesting um barnabætur erlendis, frá þar til bæru stjórnvaldi. Einnig ber að skila inn staðfestingu þegar barnabætur eru ekki greiddar erlendis.
- Staðfesting á námi.
Barnabætur eru ákvarðaðar samkvæmt skattframtali og sé um hjón að ræða þurfa í öllum tilvikum að liggja fyrir upplýsingar um tekjur beggja. Frá barnabótum dragast barnabætur eða hliðstæðar greiðslur erlendis. Ekki er hægt að reikna fyrirframgreiðslu fyrr en skattframtal liggur fyrir ásamt upplýsingum um bætur og tekjur erlendis.
EES barnabætur
Greiddar eru barnabætur með börnum sem ekki eru heimilisföst hér á landi ef framfærandi barnanna:
- starfar á Íslandi og er hér að fullu skattskyldur og er ríkisborgari í landi innan evrópska efnahagssvæðisins (EES), aðildarríkis stofnsamnings fríverslunarsamtaka Evrópu (EFTA) eða í Færeyjum.
- er búsettur erlendis en sjúkratryggður á Íslandi samkvæmt lögum um almannatryggingar.
- starfar erlendis fyrir aðila sem greiðir tryggingagjald á Íslandi.
Börnin þurfa að vera búsett innan EES, aðildarríkis EFTA eða í Færeyjum.
Tímabundin dvöl á Íslandi með barn
Erlendis búsettir einstaklingar sem koma til landsins til tímabundinna starfa og hafa á framfæri sínu barn sem dvelst hér með viðkomandi geta átt rétt á barnabótum hér á landi ef dvalartíminn er lengri en 183 dagar á tólf mánaða tímabili.
Foreldri yngra en 16 ára
Foreldrar yngri en 16 ára fá ekki sjálf úthlutuðum barnabótum heldur fær þess eigin framfærandi barnabætur, t.d. amma og afi barnsins. Það breytir ekki ákvörðun barnabóta þó foreldri barnsins taki upp sambúð áður en það nær 16 ára aldri.
Framfærandi fær þannig barnabætur bæði vegna barns og barnabarns og ákvarðast þær miðað við tekjur og hjúskaparstöðu þess. Tekjur ungmennis sem ekki hefur náð 16 ára aldri koma ekki til skerðingar.
Þegar foreldri barns hefur náð 16 ára aldri telst það framfærandi barns síns og fær þá sjálft úthlutað barnabótum eftir það.
Andlát barns
Réttur til barnabóta helst á andlátsári barns. Þær eru greiddar ári eftir andlát barnsins og taka mið af tekjum framfæranda á árinu og hjúskaparstöðu í lok andlátsárs.
Ítarefni
Hvar finn ég reglurnar?
Almennt um barnabætur – A-liður 68. gr. laga nr. 90/2003, um tekjuskatt
Almennt um barnabætur – reglugerð nr. 555/2004, um greiðslu barnabóta
Fyrirframgreiðsla barnabóta – 6. gr. reglugerðar nr. 555/2004, um greiðslu barnabóta
Hverjir teljast framfærendur – 1. mgr. A-liðar 68. gr. laga nr. 90/2003, um tekjuskatt
Hverjir teljast framfærendur – 2. gr. reglugerðar nr. 555/2004, um greiðslu barnabóta
Lögheimili - lög nr. 80/2018, um lögheimili og aðsetur
Tryggð samkvæmt lögum um almannatryggingar – 4. og 5. gr. laga nr. 100/2007, um almannatryggingar
Ótakmörkuð skattskylda - 1. gr. laga nr. 90/2003, um tekjuskatt
Skattaleg heimilisfesti – 3. mgr. 69. gr. laga nr. 90/2003, um tekjuskatt
Skattaleg heimilisfesti – reglugerð nr. 648/1995, um réttindi og skyldur manna sem dveljast erlendis við nám
Skilyrði fyrir samsköttun - 3. mgr. 62. gr. laga nr. 90/2003, um tekjuskatt
Annað
Fjárhæðir
Fjárhæðir 2024
| Barnabætur | Einstætt foreldri | Hjón og sambýlisfólk |
|---|---|---|
| Barnabætur með hverju barni | 460.000 kr. | 310.000 kr. |
| Viðbót með hverju barni yngra en 7 ára | 130.000 kr.* | 130.000 kr.* |
Skerðing vegna tekna reiknast sem hér segir:
| Skerðingar | Einstætt foreldri | Hjón og sambýlisfólk |
|---|---|---|
| Skerðingarmörk vegna tekna umfram | 4.893.000 kr. á ári | 9.785.000 kr. á ári |
| Skerðingarhlutfall, óháð fjölda barna | 5% | 5% |
* Skerðing á viðbót vegna barna yngri en 7 ára er reiknuð sér. Hún er einnig 5% af tekjustofni umfram ofangreind mörk, fyrir hvert barn (10% fyrir tvö, 15% fyrir þrjú o.s.frv.).
Barnabætur skiptast jafnt á milli hjóna/sambúðarfólks. Barnabætur sem eru lægri en 5.000 kr. á mann falla niður.
Tekjustofn til útreiknings barnabóta er frábrugðinn tekjuskattsstofni að því leyti að fjármagnstekjur eru hér meðtaldar. Laun frá alþjóðastofnunum sem ekki eru skattlögð koma inn í tekjustofn til útreiknings á barnabótum. Sérstök útgreiðsla séreignarsparnaðar kemur hins vegar ekki inn í útreikning barnabóta.
Fjárhæðir 2023
| Hjón og sambúðarfólk | ||
| Með hverju barni | kr. | 295.000 |
| Einstæðir foreldrar | ||
| Með hverju barni | kr. | 440.000 |
| Viðbót * | ||
| Með hverju barni yngra en 7 ára | kr. | 138.000 |
Skerðing reiknast af tekjustofni umfram mörk, sbr. fjárhæðir hér að neðan. Þá hefur fjöldi barna einnig áhrif á hlutfall skerðingar:
| Skerðingarhlutföll | |||
|---|---|---|---|
| Fjöldi barna | Eitt barn | Tvö börn | Þrjú eða fleiri |
| Tekjustofn hjóna/sambýlisfólks umfram 9.500.000 kr. | 4% | 6% | 8% |
| Tekjustofn einstæðra foreldra umfram 4.750.000 kr. | 4% | 6% | 8% |
* Skerðing á viðbót vegna barna yngri en 7 ára er reiknuð sér. Hún er 4% á hvert barn, af tekjustofni umfram ofangreind mörk.
Barnabætur skiptast jafnt á milli hjóna/sambúðarfólks. Barnabætur sem eru lægri en 5.000 kr. á mann falla niður.
Tekjustofn til útreiknings barnabóta er frábrugðinn tekjuskattsstofni að því leyti að fjármagnstekjur eru hér meðtaldar. Laun frá alþjóðastofnunum sem ekki eru skattlögð koma inn í tekjustofn til útreiknings á barnabótum. Sérstök útgreiðsla séreignarsparnaðar kemur hins vegar ekki inn í útreikning barnabóta.
Fjárhæðir 2022
| Hjón og sambúðarfólk | ||
| Með fyrsta barni | kr. | 248.000 |
| Með hverju barni umfram eitt | kr. | 295.000 |
| Einstæðir foreldrar | ||
| Með fyrsta barni | kr. | 413.000 |
| Með hverju barni umfram eitt | kr. | 423.000 |
| Viðbót * | ||
| Með hverju barni yngra en 7 ára | kr. | 148.000 |
Hjá hjónum og sambúðarfólki reiknast skerðing vegna tekna af samanlögðum tekjustofni séu hann umfram 9.098.000 kr. og hjá einstæðu foreldri af tekjustofni umfram 4.549.000 kr. Þá hefur fjöldi barna einnig áhrif á hlutfall skerðingar, sbr. hér að neðan:
| Skerðingarhlutföll hjá hjónum og sambúðarfólki | |||
|---|---|---|---|
| Fjöldi barna | Eitt barn | Tvö börn | Þrjú eða fleiri |
| Tekjustofn á bilinu 9.098.000 kr. að 12.320.000 kr. | 4% | 6% | 8% |
| Tekjustofn umfram 12.320.000 kr. | 5,5% | 7,5% | 9,5% |
| Skerðingarhlutföll hjá einstæðum foreldrum | |||
|---|---|---|---|
| Fjöldi barna | Eitt barn | Tvö börn | Þrjú eða fleiri |
| Tekjustofn á bilinu 4.549.000 kr. að 6.160.000 kr. | 4% | 6% | 8% |
| Tekjustofn umfram 6.160.000 kr. | 5,5% | 7,5% | 9,5% |
* Skerðing á viðbót vegna barna yngri en 7 ára er reiknuð sér. Hún er 4% af tekjum umfram mörk, fyrir hvert barn, þ.e. af tekjuskattsstofni umfram 9.098.000 kr. hjá hjónum/sambýlisfólki og umfram 4.549.000 kr. hjá einstæðu foreldri.
Barnabætur skiptast jafnt á milli hjóna/sambúðarfólks. Barnabætur sem eru lægri en 5.000 kr. á mann falla niður.
Tekjustofn til útreiknings barnabóta er frábrugðinn tekjuskattsstofni að því leyti að fjármagnstekjur eru hér meðtaldar. Laun frá alþjóðastofnunum sem ekki eru skattlögð koma inn í tekjustofn til útreiknings á barnabótum. Sérstök útgreiðsla séreignarsparnaðar kemur hins vegar ekki inn í útreikning barnabóta.
Barnabótaauki 2022
Barnabótaauki að fjárhæð 20.000 verður greiddur með hverju barni til þeirra sem fengu ákvarðaðar barnabætur við álagningu 31. maí 2022. Fjárhæðinni verður skipt jafnt milli hjóna og sambúðarfólks.
Fjárhæðir 2021
| Hjón og sambúðarfólk | ||
| Með fyrsta barni | kr. | 234.500 |
| Með hverju barni umfram eitt | kr. | 279.200 |
| Einstæðir foreldrar | ||
| Með fyrsta barni | kr. | 390.700 |
| Með hverju barni umfram eitt | kr. | 400.800 |
| Viðbót * | ||
| Með hverju barni yngra en 7 ára | kr. | 140.000 |
Hjá hjónum og sambúðarfólki reiknast skerðing vegna tekna af samanlögðum tekjustofni séu hann umfram 8.424.000 kr. og hjá einstæðu foreldri af tekjustofni umfram 4.212.000 kr. Þá hefur fjöldi barna einnig áhrif á hlutfall skerðingar, sbr. hér að neðan:
| Skerðingarhlutföll hjá hjónum og sambúðarfólki | |||
|---|---|---|---|
| Fjöldi barna | Eitt barn | Tvö börn | Þrjú eða fleiri |
| Tekjustofn á bilinu 8.424.000 kr. að 11.000.000 kr. | 4% | 6% | 8% |
| Tekjustofn umfram 11.000.000 kr. | 5,5% | 7,5% | 9,5% |
| Skerðingarhlutföll hjá einstæðum foreldrum | |||
|---|---|---|---|
| Fjöldi barna | Eitt barn | Tvö börn | Þrjú eða fleiri |
| Tekjustofn á bilinu 4.212.000 kr. að 5.500.000 kr. | 4% | 6% | 8% |
| Tekjustofn umfram 5.500.000 kr. | 5,5% | 7,5% | 9,5% |
* Skerðing á viðbót vegna barna yngri en 7 ára er reiknuð sér. Hún er 4% af tekjum umfram mörk, fyrir hvert barn, þ.e. af tekjuskattsstofni umfram 8.424.000 kr. hjá hjónum/sambýlisfólki og umfram 4.212.000 kr. hjá einstæðu foreldri.
Barnabætur skiptast jafnt á milli hjóna/sambúðarfólks. Barnabætur sem eru lægri en 5.000 kr. á mann falla niður.
Tekjustofn til útreiknings barnabóta er frábrugðinn tekjuskattsstofni að því leyti að fjármagnstekjur eru hér meðtaldar. Laun frá alþjóðastofnunum sem ekki eru skattlögð koma inn í tekjustofn til útreiknings á barnabótum. Sérstök útgreiðsla séreignarsparnaðar kemur hins vegar ekki inn í útreikning barnabóta.
Sérstakur barnabótaauki 2021
Greiddar eru 30.000 krónur með hverju barni í þeim tilvikum þar sem ákvarðaðar hafa verið tekjutengdar barnabætur til framfærenda.
Fjárhæð barnabótaauka skiptist jafnt milli hjóna og sambúðarfólks.
Fjárhæðir 2020
| Hjón og sambúðarfólk | ||
| Með fyrsta barni | kr. | 234.500 |
| Með hverju barni umfram eitt | kr. | 279.200 |
| Einstæðir foreldrar | ||
| Með fyrsta barni | kr. | 390.700 |
| Með hverju barni umfram eitt | kr. | 400.800 |
| Viðbót * | ||
| Með hverju barni yngra en 7 ára | kr. | 140.000 |
Hjá hjónum og sambúðarfólki reiknast skerðing vegna tekna af samanlögðum tekjustofni séu hann umfram 7.800.000 kr. og hjá einstæðu foreldri af tekjustofni umfram 3.900.000 kr. Þá hefur fjöldi barna einnig áhrif á hlutfall skerðingar, sbr. hér að neðan:
| Skerðingarhlutföll hjá hjónum og sambúðarfólki | |||
|---|---|---|---|
| Fjöldi barna | Eitt barn | Tvö börn | Þrjú eða fleiri |
| Tekjustofn á bilinu 7.800.000 kr. að 11.000.000 kr. | 4% | 6% | 8% |
| Tekjustofn umfram 11.000.000 kr. | 5,5% | 7,5% | 9,5% |
| Skerðingarhlutföll hjá einstæðum foreldrum | |||
|---|---|---|---|
| Fjöldi barna | Eitt barn | Tvö börn | Þrjú eða fleiri |
| Tekjustofn á bilinu 3.900.000 kr. að 5.500.000 kr. | 4% | 6% | 8% |
| Tekjustofn umfram 5.500.000 kr. | 5,5% | 7,5% | 9,5% |
* Skerðing á viðbót vegna barna yngri en 7 ára er reiknuð sér. Hún er 4% af tekjum umfram mörk, fyrir hvert barn, þ.e. af tekjuskattsstofni umfram 7.800.000 kr. hjá hjónum/sambýlisfólki og umfram 3.900.000 kr. hjá einstæðu foreldri.
Barnabætur skiptast jafnt á milli hjóna/sambúðarfólks. Barnabætur sem eru lægri en 5.000 kr. á mann falla niður.
Tekjustofn til útreiknings barnabóta er frábrugðinn tekjuskattsstofni að því leyti að fjármagnstekjur eru hér meðtaldar. Laun frá alþjóðastofnunum sem ekki eru skattlögð koma inn í tekjustofn til útreiknings á barnabótum. Sérstök útgreiðsla séreignarsparnaðar kemur hins vegar ekki inn í útreikning barnabóta.
Sérstakur barnabótaauki 2020
Fjárhæð barnabótaauka tekur mið af því hvort framfærandi fái greiddar tekjutengdar barnabætur samkvæmt niðurstöðu álagningarinnar eða hvort barnabætur framfæranda séu skertar að fullu vegna tekna.
| Fjárhæð | Skilyrði |
|---|---|
| 42.000 kr. með hverju barni | Til þeirra sem fá greiddar tekjutengdar barnabætur |
| 30.000 kr. með hverju barni | Til þeirra sem ekki fá greiddar barnabætur vegna tekjuskerðingar |
Fjárhæð barnabótaauka skiptist jafnt milli hjóna og sambúðarfólks.
Fjárhæðir 2019
| Hjón og sambúðarfólk | ||
| Með fyrsta barni | kr. | 234.500 |
| Með hverju barni umfram eitt | kr. | 279.200 |
| Einstæðir foreldrar | ||
| Með fyrsta barni | kr. | 390.700 |
| Með hverju barni umfram eitt | kr. | 400.800 |
| Viðbót * | ||
| Með hverju barni yngra en 7 ára | kr. | 140.000 |
Hjá hjónum og sambúðarfólki reiknast skerðing vegna tekna af samanlögðum tekjustofni séu hann umfram 7.200.000 kr. og hjá einstæðu foreldri af tekjustofni umfram 3.600.000 kr. Þá hefur fjöldi barna einnig áhrif á hlutfall skerðingar, sbr. hér að neðan:
| Skerðingarhlutföll hjá hjónum og sambúðarfólki | |||
|---|---|---|---|
| Fjöldi barna | Eitt barn | Tvö börn | Þrjú eða fleiri |
| Tekjustofn á bilinu 7.200.000 kr. að 11.000.000 kr. | 4% | 6% | 8% |
| Tekjustofn umfram 11.000.000 kr. | 5,5% | 7,5% | 9,5% |
| Skerðingarhlutföll hjá einstæðum foreldrum | |||
|---|---|---|---|
| Fjöldi barna | Eitt barn | Tvö börn | Þrjú eða fleiri |
| Tekjustofn á bilinu 3.600.000 kr. að 5.500.000 kr. | 4% | 6% | 8% |
| Tekjustofn umfram 5.500.000 kr. | 5,5% | 7,5% | 9,5% |
* Skerðing á viðbót vegna barna yngri en 7 ára er reiknuð sér. Hún er 4% af tekjum umfram mörk, fyrir hvert barn, þ.e. af tekjuskattsstofni umfram 7.200.000 kr. hjá hjónum/sambýlisfólki og umfram 3.600.000 kr. hjá einstæðu foreldri.
Barnabætur skiptast jafnt á milli hjóna/sambúðarfólks. Barnabætur sem eru lægri en 5.000 kr. á mann falla niður.
Tekjustofn til útreiknings barnabóta er frábrugðinn tekjuskattsstofni að því leyti að fjármagnstekjur eru hér meðtaldar. Laun frá alþjóðastofnunum sem ekki eru skattlögð koma inn í tekjustofn til útreiknings á barnabótum. Sérstök útgreiðsla séreignarsparnaðar kemur hins vegar ekki inn í útreikning barnabóta.
Fjárhæðir 2018
| Hjón og sambúðarfólk | ||
| Með fyrsta barni | kr. | 223.300 |
| Með hverju barni umfram eitt | kr. | 265.900 |
| Einstæðir foreldrar | ||
| Með fyrsta barni | kr. | 372.100 |
| Með hverju barni umfram eitt | kr. | 381.700 |
| Viðbót * | ||
| Með hverju barni yngra en 7 ára | kr. | 133.300 |
Hjá hjónum og sambúðarfólki reiknast skerðing vegna tekna af samanlögðum tekjustofni umfram 5.800.000 kr. og hjá einstæðu foreldri af tekjustofni umfram 2.900.000 kr. Sé um að ræða eitt barn skerðast barnabætur um 4% af tekjum umfram þessi mörk, ef börnin eru tvö um 6% og ef börnin eru þrjú eða fleiri um 8%.
* Skerðing á viðbót vegna barna yngri en 7 ára er reiknuð sér. Hún er 4% af tekjum umfram mörk, fyrir hvert barn.
Barnabætur skiptast jafnt á milli hjóna/sambúðarfólks. Barnabætur sem eru lægri en 5.000 kr. á mann falla niður.
Tekjustofn til útreiknings barnabóta er frábrugðinn tekjuskattsstofni að því leyti að fjármagnstekjur eru hér meðtaldar. Laun frá alþjóðastofnunum sem ekki eru skattlögð koma inn í tekjustofn til útreiknings á barnabótum. Sérstök útgreiðsla séreignarsparnaðar kemur hins vegar ekki inn í útreikning barnabóta.
Fjárhæðir 2017
| Hjón og sambúðarfólk | ||
| Með fyrsta barni | kr. | 205.834 |
| Með hverju barni umfram eitt | kr. | 245.087 |
| Einstæðir foreldrar | ||
| Með fyrsta barni | kr. | 342.939 |
| Með hverju barni umfram eitt | kr. | 351.787 |
| Viðbót * | ||
| Með hverju barni yngra en 7 ára | kr. | 122.879 |
Hjá hjónum og sambúðarfólki reiknast skerðing vegna tekna af samanlögðum tekjustofni umfram 5.400.000 kr. og hjá einstæðu foreldri af tekjustofni umfram 2.700.000 kr. Sé um að ræða eitt barn skerðast barnabætur um 4% af tekjum umfram þessi mörk, ef börnin eru tvö um 6% og ef börnin eru þrjú eða fleiri um 8%.
* Skerðing á viðbót vegna barna yngri en 7 ára er reiknuð sér. Hún er 4% af tekjum umfram mörk, fyrir hvert barn.
Barnabætur skiptast jafnt á milli hjóna/sambúðarfólks. Barnabætur sem eru lægri en 5.000 kr. á mann falla niður.
Tekjustofn til útreiknings barnabóta er frábrugðinn tekjuskattsstofni að því leyti að fjármagnstekjur eru hér meðtaldar. Laun frá alþjóðastofnunum sem ekki eru skattlögð koma inn í tekjustofn til útreiknings á barnabótum. Sérstök útgreiðsla séreignarsparnaðar kemur hins vegar ekki inn í útreikning barnabóta.
Fjárhæðir 2016
| Hjón og sambúðarfólk | ||
| Með fyrsta barni | kr. | 199.839 |
| Með hverju barni umfram eitt | kr. | 237.949 |
| Einstæðir foreldrar | ||
| Með fyrsta barni | kr. | 332.950 |
| Með hverju barni umfram eitt | kr. | 341.541 |
| Viðbót * | ||
| Með hverju barni yngra en 7 ára | kr. | 119.300 |
Hjá hjónum og sambúðarfólki reiknast skerðing vegna tekna af samanlögðum tekjustofni umfram 4.800.000 kr. og hjá einstæðu foreldri af tekjustofni umfram 2.400.000 kr. Sé um að ræða eitt barn skerðast barnabætur um 4% af tekjum umfram þessi mörk, ef börnin eru tvö um 6% og ef börnin eru þrjú eða fleiri um 8%.
* Skerðing á viðbót vegna barna yngri en 7 ára er reiknuð sér. Hún er 4% af tekjum umfram mörk, fyrir hvert barn.
Barnabætur skiptast jafnt á milli hjóna/sambúðarfólks. Barnabætur sem eru lægri en 5.000 kr. á mann falla niður.
Tekjustofn til útreiknings barnabóta er frábrugðinn tekjuskattsstofni að því leyti að fjármagnstekjur eru hér meðtaldar. Laun frá alþjóðastofnunum sem ekki eru skattlögð koma inn í tekjustofn til útreiknings á barnabótum. Sérstök útgreiðsla séreignarsparnaðar kemur hins vegar ekki inn í útreikning barnabóta.
Fjárhæðir 2015
| Hjón og sambúðarfólk | ||
| Með fyrsta barni | kr. | 194.081 |
| Með hverju barni umfram eitt | kr. | 231.019 |
| Einstæðir foreldrar | ||
| Með fyrsta barni | kr. | 323.253 |
| Með hverju barni umfram eitt | kr. | 331.593 |
| Viðbót * | ||
| Með hverju barni yngra en 7 ára | kr. | 115.825 |
Hjá hjónum og sambúðarfólki reiknast skerðing vegna tekna af samanlögðum tekjustofni umfram 4.800.000 kr. og hjá einstæðu foreldri af tekjustofni umfram 2.400.000 kr. Sé um að ræða eitt barn skerðast barnabætur um 4% af tekjum umfram þessi mörk, ef börnin eru tvö um 6% og ef börnin eru þrjú eða fleiri um 8%.
* Skerðing á viðbót vegna barna yngri en 7 ára er reiknuð sér. Hún er 4% af tekjum umfram mörk, fyrir hvert barn.
Barnabætur skiptast jafnt á milli hjóna/sambúðarfólks. Barnabætur sem eru lægri en 5.000 kr. á mann falla niður.
Tekjustofn til útreiknings barnabóta er frábrugðinn tekjuskattsstofni að því leyti að fjármagnstekjur eru hér meðtaldar. Laun frá alþjóðastofnunum sem ekki eru skattlögð koma inn í tekjustofn til útreiknings á barnabótum. Sérstök útgreiðsla séreignarsparnaðar kemur hins vegar ekki inn í útreikning barnabóta.
Fjárhæðir 2014
| Hjón og sambúðarfólk | ||
| Með fyrsta barni | kr. | 167.564 |
| Með hverju barni umfram eitt | kr. | 199.455 |
| Einstæðir foreldrar | ||
| Með fyrsta barni | kr. | 279.087 |
| Með hverju barni umfram eitt | kr. | 286.288 |
| Viðbót * | ||
| Með hverju barni yngra en 7 ára | kr. | 100.000 |
Hjá hjónum og sambúðarfólki reiknast skerðing vegna tekna af samanlögðum tekjustofni umfram 4.800.000 kr. og hjá einstæðu foreldri af tekjustofni umfram 2.400.000 kr. Sé um að ræða eitt barn skerðast barnabætur um 3% af tekjum umfram þessi mörk, ef börnin eru tvö um 5% og ef börnin eru þrjú eða fleiri um 7%.
* Skerðing á viðbót vegna barna yngri en 7 ára er reiknuð sér. Hún er 3% af tekjum umfram mörk, fyrir hvert barn.
Barnabætur skiptast jafnt á milli hjóna/sambúðarfólks. Barnabætur sem eru lægri en 2.000 kr. á mann falla niður.
Tekjustofn til útreiknings barnabóta er frábrugðinn tekjuskattsstofni að því leyti að fjármagnstekjur eru hér meðtaldar. Laun frá alþjóðastofnunum sem ekki eru skattlögð koma inn í tekjustofn til útreiknings á barnabótum. Sérstök útgreiðsla séreignarsparnaðar kemur hins vegar ekki inn í útreikning barnabóta.
Fjárhæðir 2013
| Hjón og sambúðarfólk | ||
| Með fyrsta barni | kr. | 167.564 |
| Með hverju barni umfram eitt | kr. | 199.455 |
| Einstæðir foreldrar | ||
| Með fyrsta barni | kr. | 279.087 |
| Með hverju barni umfram eitt | kr. | 286.288 |
| Viðbót * | ||
| Með hverju barni yngra en 7 ára | kr. | 100.000 |
Hjá hjónum og sambúðarfólki reiknast skerðing vegna tekna af samanlögðum tekjustofni umfram 4.800.000 kr. og hjá einstæðu foreldri af tekjustofni umfram 2.400.000 kr. Sé um að ræða eitt barn skerðast barnabætur um 3% af tekjum umfram þessi mörk, ef börnin eru tvö um 5% og ef börnin eru þrjú eða fleiri um 7%.
* Skerðing á viðbót vegna barna yngri en 7 ára er reiknuð sér. Hún er 3% af tekjum umfram mörk, fyrir hvert barn.
Barnabætur skiptast jafnt á milli hjóna/sambúðarfólks. Barnabætur sem eru lægri en 2.000 kr. á mann falla niður.
Tekjustofn til útreiknings barnabóta er frábrugðinn tekjuskattsstofni að því leyti að fjármagnstekjur eru hér meðtaldar. Laun frá alþjóðastofnunum sem ekki eru skattlögð koma inn í tekjustofn til útreiknings á barnabótum. Sérstök útgreiðsla séreignarsparnaðar kemur hins vegar ekki inn í útreikning barnabóta.
Fjárhæðir 2012
| Hjón og sambúðarfólk | ||
| Með fyrsta barni | kr. | 152.331 |
| Með hverju barni umfram eitt | kr. | 181.323 |
| Einstæðir foreldrar | ||
| Með fyrsta barni | kr. | 253.716 |
| Með hverju barni umfram eitt | kr. | 260.262 |
| Viðbót * | ||
| Með hverju barni yngra en 7 ára | kr. | 61.191 |
Hjá hjónum og sambúðarfólki reiknast skerðing vegna tekna af samanlögðum tekjustofni umfram 3.600.000 kr. og hjá einstæðu foreldri af tekjustofni umfram 1.800.000 kr. Sé um að ræða eitt barn skerðast barnabætur um 3% af tekjum umfram þessi mörk, ef börnin eru tvö um 5% og ef börnin eru þrjú eða fleiri um 7%.
* Skerðing á viðbót vegna barna yngri en 7 ára er reiknuð sér. Hún er 3% af tekjum umfram mörk, fyrir hvert barn.
Tekjustofn til útreiknings barnabóta er frábrugðinn tekjuskattsstofni að því leyti að fjármagnstekjur eru hér meðtaldar. Laun frá alþjóðastofnunum sem ekki eru skattlögð koma inn í tekjustofn til útreiknings á barnabótum. Sérstök útgreiðsla séreignarsparnaðar kemur hins vegar ekki inn í útreikning barnabóta.
Fjárhæðir 2011
| Hjón og sambúðarfólk | ||
| Með fyrsta barni | kr. | 152.331 |
| Með hverju barni umfram eitt | kr. | 181.323 |
| Einstæðir foreldrar | ||
| Með fyrsta barni | kr. | 253.716 |
| Með hverju barni umfram eitt | kr. | 260.262 |
| Viðbót * | ||
| Með hverju barni yngra en 7 ára | kr. | 61.191 |
Hjá hjónum og sambúðarfólki reiknast skerðing vegna tekna af samanlögðum tekjustofni** umfram kr. 3.600.000 og hjá einstæðu foreldri af tekjustofni umfram kr. 1.800.000. Sé um að ræða eitt barn skerðast barnabætur um 2% af tekjum umfram þessi mörk, ef börnin eru tvö um 5% og ef börnin eru þrjú eða fleiri um 7%.
* Skerðing viðbótar vegna barna yngri en 7 ára er 3% af tekjum umfram ofangreind mörk, með hverju barni.
Tekjustofn til útreiknings barnabóta er frábrugðinn tekjuskattsstofni að því leyti að fjármagnstekjur eru meðtaldar. Laun frá alþjóðastofnunum sem ekki eru skattlögð koma inn í tekjustofn til útreiknings á barnabótum. Sérstök útgreiðsla séreignarsparnaðar kemur hins vegar ekki inn í útreikning barnabóta.
Fjárhæðir 2010
| Hjón og sambúðarfólk | ||
| Með fyrsta barni | kr. | 152.331 |
| Með hverju barni umfram eitt | kr. | 181.323 |
| Viðbót vegna barna yngri en 7 ára** | kr. | 61.191 |
| Einstæðir foreldrar | ||
| Með fyrsta barni | kr. | 253.716 |
| Með hverju barni umfram eitt | kr. | 260.262 |
| Viðbót vegna barna yngri en 7 ára** | kr. | 61.191 |
** Þessi hluti barnabótanna er ekki tekjutengdur.
Hjá hjónum og sambúðarfólki reiknast skerðing vegna tekna af samanlögðum tekjustofni* umfram kr. 3.600.000 og hjá einstæðu foreldri af tekjustofni umfram kr. 1.800.000. Sé um að ræða eitt barn skerðast barnabætur um 2% af tekjum umfram þessi mörk, ef börnin eru tvö um 5% og ef börnin eru þrjú eða fleiri um 7%.
* Tekjustofn til útreiknings barnabóta er frábrugðinn tekjuskattsstofni að því leyti að fjármagnstekjur, aðrar en vaxtatekjur, eru hér meðtaldar. Laun frá alþjóðastofnunum sem ekki eru skattlögð koma inn í tekjustofn til útreiknings á barnabótum. Sérstök útgreiðsla séreignarsparnaðar kemur hins vegar ekki inn í útreikning barnabóta.
Fjárhæðir 2009
| Hjón og sambúðarfólk | ||
| Með fyrsta barni | kr. | 152.331 |
| Með hverju barni umfram eitt | kr. | 181.323 |
| Viðbót vegna barna yngri en 7 ára** | kr. | 61.191 |
| Einstæðir foreldrar | ||
| Með fyrsta barni | kr. | 253.716 |
| Með hverju barni umfram eitt | kr. | 260.262 |
| Viðbót vegna barna yngri en 7 ára** | kr. | 61.191 |
** Þessi hluti barnabótanna er ekki tekjutengdur.
Hjá hjónum og sambúðarfólki reiknast skerðing vegna tekna af samanlögðum tekjustofni* umfram kr. 3.600.000 og hjá einstæðu foreldri af tekjustofni umfram kr. 1.800.000. Sé um að ræða eitt barn skerðast barnabætur um 2% af tekjum umfram þessi mörk, ef börnin eru tvö um 5% og ef börnin eru þrjú eða fleiri um 7%.
* Tekjustofn til útreiknings barnabóta er frábrugðinn tekjuskattsstofni að því leyti að fjármagnstekjur, aðrar en vaxtatekjur, eru hér meðtaldar. Laun frá alþjóðastofnunum sem ekki eru skattlögð koma inn í tekjustofn til útreiknings á barnabótum.
Fjárhæðir 2008
| Hjón og sambúðarfólk | ||
| Með fyrsta barni | kr. | 144.116 |
| Með hverju barni umfram eitt | kr. | 171.545 |
| Viðbót vegna barna yngri en 7 ára** | kr. | 57.891 |
| Einstæðir foreldrar | ||
| Með fyrsta barni | kr. | 240.034 |
| Með hverju barni umfram eitt | kr. | 246.227 |
| Viðbót vegna barna yngri en 7 ára** | kr. | 57.891 |
** Þessi hluti barnabótanna er ekki tekjutengdur.
Hjá hjónum og sambúðarfólki reiknast skerðing vegna tekna af samanlögðum tekjustofni* umfram kr. 2.880.000 og hjá einstæðu foreldri af tekjustofni umfram kr. 1.440.000. Sé um að ræða eitt barn skerðast barnabætur um 2% af tekjum umfram þessi mörk, ef börnin eru tvö um 5% og ef börnin eru þrjú eða fleiri um 7%.
* Tekjustofn til útreiknings barnabóta er frábrugðinn tekjuskattsstofni að því leyti að fjármagnstekjur, aðrar en vaxtatekjur, eru hér meðtaldar. Laun frá alþjóðastofnunum sem ekki eru skattlögð koma inn í tekjustofn til útreiknings á barnabótum.
Fjárhæðir 2007
| Hjón og sambúðarfólk | ||
| Með fyrsta barni | kr. | 139.647 |
| Með hverju barni umfram eitt | kr. | 166.226 |
| Viðbót vegna barna yngri en 7 ára* | kr. | 56.096 |
| Einstæðir foreldrar | ||
| Með fyrsta barni | kr. | 232.591 |
| Með hverju barni umfram eitt | kr. | 238.592 |
| Viðbót vegna barna yngri en 7 ára* | kr. | 56.096 |
* Þessi hluti barnabótanna er ekki tekjutengdur
Hjá hjónum og sambúðarfólki reiknast skerðing vegna tekna af samanlögðum tekjustofni** umfram kr. 2.231.195 og hjá einstæðu foreldri af tekjustofni umfram kr. 1.115.598. Sé um að ræða eitt barn skerðast barnabætur um 2% af tekjum umfram þessi mörk, ef börnin eru tvö um 6% og ef börnin eru þrjú eða fleiri um 8%.
Fjárhæðir 2006
| Hjón og sambúðarfólk | ||
| Með fyrsta barni | kr. | 139.647 |
| Með hverju barni umfram eitt | kr. | 166.226 |
| Viðbót vegna barna yngri en 7 ára* | kr. | 46.747 |
| Einstæðir foreldrar | ||
| Með fyrsta barni | kr. | 232.591 |
| Með hverju barni umfram eitt | kr. | 238.592 |
| Viðbót vegna barna yngri en 7 ára* | kr. | 46.747 |
* Þessi hluti barnabótanna er ekki tekjutengdur
Hjá hjónum og sambúðarfólki reiknast skerðing vegna tekna af samanlögðum tekjustofni** umfram kr. 1.859.329 og hjá einstæðu foreldri af tekjustofni umfram kr. 929.665. Sé um að ræða eitt barn skerðast barnabætur um 3% af tekjum umfram þessi mörk, ef börnin eru tvö um 7% og ef börnin eru þrjú eða fleiri um 9%.
Spurt og svarað
Af hverju eru síðustu tvær barnabótagreiðslurnar á árinu miklu lægri en fyrstu tvær?
Barnabætur eru tekjutengdar, en það eru tekjur undanfarandi árs sem hafa áhrif á fjárhæð barnabóta. Sem dæmi má nefna að tekjur á árinu 2022 voru notaðar við útreikning á barnabótum ársins 2023.
Það er fyrst við álagningu opinberra gjalda sem fyrir liggur hvaða tekjur leggja skuli til grundvallar ákvörðun barnabóta. Álagningin fer nú fram 1. júní á ári hverju. Áður en álagningin fer fram eru barnabætur greiddar fyrirfram í tveimur greiðslum. Annars vegar 1. febrúar og hins vegar 1. maí. Þar sem ekki liggur endanlega fyrir á þeim tíma hvaða tekjur viðkomandi hafði undanfarandi ár byggir fyrirframgreiðsla barnabóta á áætlun og nema fjárhæðirnar samtals 50% af áætluðum barnabótum ársins.
Við útreikning á fyrirframgreiddum barnabótum er byggt á upplýsingum um tekjur í staðgreiðslu fyrir síðustu 12 mánuði að viðbættum upplýsingum um tekjur utan staðgreiðslu af síðasta skattframtali því kann að vera misræmi á áætluðum rétti (fyrirframgreiðsla) og rétti samkvæmt álagningu opinberra gjalda (tvær síðari greiðslurnar).
Við uppgjör í júní er fyrirframgreiðslan dregin frá barnabótum eins og þær eru ákvarðaðar í álagningu og eftirstöðvarnar greiddar út 1. júní og 1. október. Þegar fyrirframgreiðslan er hærri en semur nemur helmingi barnabóta samkvæmt álagningu eru tvær síðari greiðslurnar lægri en þær fyrri.
Ítarefni
Barnabætur – A-liður 68. gr. laga nr. 90/2003
Fyrirframgreiðsla barnabóta - reglugerð nr. 555/2004, um greiðslu barnabóta
Af hverju hafa barnabæturnar mínar lækkað svona mikið frá því á síðasta ári?
Ýmsar ástæður geta legið að baki því að barnabæturnar hafi lækkað á milli ára.
- Hefur fjölskyldustaðan breyst á milli ára? Útreikningur á barnabótum er mismunandi eftir því hvort framfærandi barns er einstætt foreldri, hjón eða sambúðarfólk sem uppfyllir skilyrði til samsköttunar. Skráning sambúðar eða samsköttun ræður ekki úrslitum í þessu sambandi. Sé um sambúðarfólk að ræða skiptast barnabætur á milli þeirra til helminga sé sambúð skráð í árslok eða réttur til skráningar sé fyrir hendi, enda eigi sambúðarfólk barn saman eða von á barni saman eða sambúðin hafi varað í samfellt eitt ár hið skemmsta.
- Hefur breyst hver er framfærandi barnanna? Barnabætur eru greiddar þeim sem hefur barnið hjá sér og annast framfærslu þess í árslok fyrir álagningarár. Þannig eru barnabætur ársins 2018 greiddar þeim sem hefur barnið hjá sér 31. desember 2017. Ekki skiptir máli hvort barnið hafi verið á framfæri viðkomandi allt árið eða hluta úr ári. Horft er til þess hvar barnið er með skráð lögheimili, nema sýnt sé fram á að sú skráning sé röng. Þau sem greiða meðlag eru ekki framfærendur í þessu sambandi.
- Hafa tekjur hækkað? Barnabætur eru tekjutengdar. Breytingar á tekjum hafa þannig áhrif við útreikning. Fjármagnstekjur og tekjur frá alþjóðastofnunum sem ekki eru skattlögð eru meðtaldar.
- Hafa tekjuviðmið við útreikning bótanna lækkað? Við hvaða fjárhæð skerðing miðast getur tekið breytingum á milli ára. Samanlagðar tekjur hjóna eru notaðar við útreikning. Sama á við þegar barnabótum er skipt á milli aðila í sambúð.
- Hefur fjárhæð óskertra bóta lækkað? Á hverju ári breytist fjárhæð óskertra bóta.
- Hvað eru börnin gömul? Sérstök viðbót er greidd með börnum yngri en 7 ára. Fjárhæðin tekur breytingum á hverju ári og er hún jafnframt tekjutengd. Barnabætur eru ekki greiddar með börnum eldri en 18 ára. Síðustu greiðslur barnabóta eru á því ári sem barnið nær 18 ára aldri. Ekki skiptir máli hvenær á árinu viðkomandi á afmæli.
Þótt tekjur og aðstæður breytist ekkert á milli ára er ljóst af framansögðu að fjárhæð barnabóta kann að taka breytingum þar sem fjárhæð óskertra bóta og áhrif tekna breytist á milli ára. Auk þess sem sérstök viðbót er greidd með börnum yngri en 7 ára.
Hægt er að reikna út fjárhæð barnabóta í sérstakri reiknivél á vef ríkisskattstjóra.
Á álagningarseðli er hægt að sjá hvaða tekjustofn lagður er til grundvallar við útreikning á barnabótum.
Af hverju fær kærastan mín líka barnabætur þegar það er ég sem á barnið en ekki hún?
Barnabætur eru greiddar til þeirra sem teljast framfærendur barns. Hverjir teljast framfærendur barns í þessu sambandi er sérstaklega skilgreint í lögum.
Framfærandi telst sá aðili sem hefur barnið hjá sér og annast framfærslu þess í árslok fyrir álagningarár. Þannig var litið til fjölskyldustöðu að þessu leyti í árslok 2018 við ákvörðun barnabóta sem greiddar voru árið 2019. Við ákvörðun á því hvar barnið er heimilisfast í árslok er horft til þess hvar barnið er skráð með lögheimili í árslok, nema sýnt sé fram á að lögheimilisskráning sé röng.
Hjón teljast framfærendur barns og skiptast barnabætur milli þeirra til helminga. Barnabætur eru einnig ákvarðaðar eins og um hjón væri að ræða í eftirfarandi tilvikum:
- Þegar um er að ræða sambúðarfólk sem uppfyllir skilyrði til samsköttunar í lok tekjuárs þótt þau sæti ekki um samsköttun.
- Þegar um er að ræða sambúðarfólk sem halda heimili saman ásamt barni sínu þótt skilyrði til skráningar á sambúð séu ekki uppfyllt.
Þótt ekki sé sérstaklega fjallað um aðstæður þínar í spurningunni þá verður af henni ráðið að þú og kærastan þín séuð sambúðarfólk sem hafi uppfyllt skilyrði til samsköttunar í lok tekjuárs. Líkt og lesa má úr svarinu hér að framan er ekki gerð krafa um blóðtengsl framfærenda við barnið svo aðili teljist framfærandi í skilningi ákvæðisins.
Þeir sem greiða meðlag vegna barnsins eru ekki framfærendur í framangreindum skilningi.
Af hverju fæ ég ekki barnabætur þótt ég og fyrrverandi maki minn séum með sameiginlega forsjá barna okkar?
Barnabætur eru greiddar til þeirra sem hafa barnið hjá sér og annast framfærslu þess í árslok fyrir álagningarár í skilningi skattalaga. Þannig ber að líta til ákvæða skattalaga við afmörkun á því hver annast framfærslu barns þannig að viðkomandi eigi rétt á barnabótum.
Samkvæmt framansögðu skiptir máli hvar barnið telst búa í árslok og hefur lögheimilisskráning verulega þýðingu við slíkt mat. Ekki skiptir máli hvort barnið hafi verið á framfæri viðkomandi allt árið eða hluta úr ári.
Þau sem greiða meðlag eru ekki framfærandi í þessu sambandi. Þá leiðir forsjá ekki ein og sér til þess að foreldri teljist framfærandi í skilningi skattalaga.
