Aðgerðir vegna heimsfaraldurs COVID-19
Í ljósi heimsfaraldurs kórónuveiru hefur ríkisstjórn Íslands hrundið af stað ýmsum aðgerðum til að mæta efnahagslegum áhrifum faraldursins. Upplýsingum um þessar aðgerðir er skipt upp í þrjá flipa eftir því hvort þær taka til einstaklinga, atvinnurekstrar eða innheimtu- og tollamála. Undir hverjum flipa eru síðan taldar upp hinar ýmsu ráðstafanir og hægt að kynna sér nánar efni hverrar þeirra.
Einstaklingar
Endurgreiðsla virðisaukaskatts
Í lögum nr. 25/2020 er kveðið á um tímabundin úrræði um endurgreiðslur á virðisaukaskatti vegna vinnu manna sem innt er af hendi á tímabilinu 1. mars til og með 31. desember 2021. Endurgreiðsla virðisaukaskatts hækkar úr 60% í 100% vegna vinnu sem innt er á tímabilinu og nær nú m.a. til frístundahúsnæðis, hönnunar og eftirlits við byggingu, heimilisaðstoð og reglulega umhirðu íbúðarhúsnæðis, bílaviðgerða og mannvirkja félagasamtaka.
Lesa nánar um tímabundna hækkun endurgreiðslu
Lesa nánar um endurgreiðslur virðisaukaskatts til einstaklinga
Sérstakur barnabótaauki
Við álagningu opinberra gjalda einstaklinga sem birt verður í lok maí 2020 verður auk tekjutengdra barnabóta greiddur sérstakur barnabótaauki. Þeir framfærendur sem fá greiddar tekjutengdar barnabætur samkvæmt niðurstöðu álagningarinnar fá til viðbótar greiddan sérstakan barnabótaauka að fjárhæð samtals 42.000 kr. á hvert barn. Þeir framfærendur sem ekki fá greiddar neinar tekjutengdar barnabætur vegna skerðingarákvæða miðað við tekjur viðkomandi fá greiddan sérstakan barnabótaauka að fjárhæð samtals 30.000 kr. á hvert barn.
Bent er á að sérstakur barnabótaauki er greiddur til þeirra sem teljast framfærendur barna samkvæmt skilgreiningu í A-lið 68. gr. tekjuskattslaga. Ekki þarf að sækja um sérstakan barnabótaauka heldur verður hann liður í heildarniðurstöðu álagningar í lok maí 2020. Sérstakur barnabótaauki telst ekki til skattskyldra tekna og leiðir ekki til skerðingar annarra greiðslna, og honum verður ekki skuldajafnað á móti opinberum gjöldum til ríkissjóðs, opinberum gjöldum til sveitarfélaga og vangreiddum meðlögum til Innheimtustofnunar sveitarfélaga.
Úttekt séreignarsparnaðar
Á tímabilinu 1. apríl til og með 31. desember 2020 er heimilt að sækja um útgreiðslu séreignarsparnaðar allt að 12 milljónum króna miðað við stöðu samanlagðs sparnaðar þann 1. apríl 2020 óháð dreifingu á vörsluaðila. Sótt er um þetta hjá vörsluaðilum séreignarsparnaðar. Úttekt greindar fjárhæðar dreifist á 15 mánuði frá því að beiðni er lög fram hjá vörsluaðila. Sé ráðstafað lægri fjárhæð en 12 milljónum styttist útgreiðslutími hlutfallslega. Við útborgun skal haldið eftir staðgreiðslu samkvæmt lögum um staðgreiðslu opinberra gjalda.
Ráðstöfun séreignarsparnaðar samkvæmt þessari heimild hefur ekki áhrif á önnur úrræði sem heimiluð hafa verið um úttekt og ráðstöfun séreignasparnaðar. Þá hefur útgreiðsla séreignasparnaðar samkvæmt ákvæði þessu hvorki áhrif á bætur samkvæmt lögum um almannatryggingar og lögum um félagslega aðstoð né greiðslu húsnæðisbóta samkvæmt lögum um húsnæðisbætur eða greiðslu barnabóta, vaxtabóta , atvinnuleysisbóta skv. 36. gr. laga um atvinnuleysistryggingar og greiðslur til foreldra langveikra eða alvarlega fatlaðra barna, sbr. 22. gr. laga nr. 22/2006.
Atvinnurekstur
Viðspyrnustyrkir
Viðspyrnustyrkir eru til að styðja við rekstraraðila sem hafa orðið fyrir tekjufalli vegna heimsfaraldurs kórónuveiru. Um þá gilda lög 160/2020, um viðspyrnustyrki. Markmið þeirra er að rekstraraðilar geti viðhaldið nauðsynlegri lágmarksstarfsemi á meðan áhrifa faraldursins gætir, varðveitt viðskiptasambönd og tryggt viðbúnað þegar úr rætist.
Nánari upplýsingar og leiðbeiningar með umsókn
Greiðsla hluta launakostnaðar á uppsagnarfresti
Stuðningur vegna hluta launakostnaðar rekstraraðila á uppsagnarfresti er ákvarðaður samkvæmt lögum nr. 50/2020.
Samkvæmt lögunum er markmið þeirra að tryggja réttindi launafólks og tryggja þeim atvinnurekendum stuðning sem horfa fram á umfangsmikið tekjutap vegna faraldurs kórónuveiru og aðgerða sem honum tengjast. Til þess að atvinnurekendur geti óskað eftir umræddum stuðningi úr ríkissjóði þurfa þeir að uppfylla tiltekin skilyrði, m.a. um að rekstrartekjur hafi lækkað a.m.k. um 75% á ákveðnu tímabili með hliðsjón af tekjum á fyrri tímabilum.
Stuðningurinn getur að hámarki numið 85% af launakostnaði launamanns á uppsagnarfresti, miðað við ráðningarkjör hans 1. maí 2020, þó að hámarki 633.000 kr. á mánuði vegna launa og að hámarki 85.455 kr. á mánuði vegna lífeyrissjóðsiðgjaldshluta atvinnurekanda fyrir fullt starf og hlutfallslega fyrir hlutastarf. Umsókn um stuðning skal skila mánaðarlega til Skattsins fyrir næstliðið launatímabil og eigi síðar en 20. hvers mánaðar.
Opna umsókn á þjónustuvef
Að gefnu tilefni er rétt að benda á að umræddur stuðningur breytir engu um skyldur atvinnurekanda til greiðslu launa, staðgreiðslu launamanna og launatengdra gjalda. Stuðningurinn verður ekki ákvarðaður fyrr en staðin hafa verið skil á staðgreiðsluskilagrein og staðgreiðslu launamanna vegna þess mánaðar sem sótt er um fyrir. Frestur á greiðslum samkvæmt lögum nr. 25/2020, um breytingu á lögum til að mæta efnahagslegum áhrifum heimsfaraldurs kórónuveiru, teljast fullnægjandi skil á staðgreiðslu.
Nánari upplýsingar og leiðbeiningar með umsókn
Tekjufallsstyrkir
Tekjufallsstyrkir eru til að styðja við rekstraraðila sem hafa orðið fyrir tekjufalli vegna heimsfaraldurs kórónuveiru. Um þá gilda lög 118/2020 um tekjufallsstyrki . Markmið þeirra er að viðhalda atvinnustigi og efnahagsumsvifum.
Þeir einstaklingar og lögaðilar sem stunda atvinnurekstur eða sjálfstæða starfsemi sem hófst fyrir 1. apríl 2020 og hafa orðið fyrir a.m.k. 40% tekjufalli, sem rekja má til heimsfaraldurs kórónuveiru, eiga rétt á tekjufallsstyrk úr ríkissjóði að uppfylltum ýmsum skilyrðum.
Lokunarstyrkur/viðbótarlokunarstyrkur
Alþingi hefur samþykkt lög um fjárstuðning til minni rekstraraðila vegna heimsfaraldurs kórónuveiru. Þar er m.a. kveðið á um að rekstraraðilar sem uppfylla tiltekin skilyrði geti átt rétt á lokunarstyrk úr ríkissjóði.
Lesa nánar um lokunarstyrk/viðbótarlokunarstyrk
Laun í sóttkví og minnkað starfshlutfall sjálfstætt starfandi manna
Nýlega voru samþykktar heimildir til að greiða laun í sóttkví og atvinnuleysisbætur til sjálfstætt starfandi manna vegna minnkaðs starfshlutfalls.
Heimild til niðurfellingar álags á virðisaukaskatt
Á árinu 2020 frá gildistöku laganna er Skattinum heimilt, samkvæmt tilmælum eða að höfðu samráði við ráðherra, að fella niður álag á virðisaukaskatt, tímabundið eða ótímabundið, enda hamli utanaðkomandi eða óviðráðanleg atvik almennt greiðslu virðisaukaskatts á réttum tíma. Í 27. gr. laga um virðisaukaskatt kemur fram að sé virðisaukaskattur ekki greiddur á tilskildum tíma skuli aðili sæta álagi til viðbótar skatti samkvæmt virðisaukaskattsskýrslu eða til viðbótar þeim skatti sem honum bar að standa skil á. Álag samkvæmt þessu ákvæði skal vera 1% af þeirri fjárhæð, sem vangreidd er, fyrir hvern byrjaðan dag eftir gjalddaga, þó ekki hærra en 10%. Á grundvelli framangreindrar heimildar hefur verið ákveðið að falla frá álagi samkvæmt 27. gr. laganna vegna virðisaukaskattsskila 6. apríl nk.
Gistináttaskattur er felldur niður tímabundið
Gistináttaskattur er felldur niður tímabundið á tímabilinu 1. apríl 2020 til og með 31. desember 2021 vegna þeirrar gistiþjónustu sem er veitt og nýtt innan framangreinds tímabils. Gjaldskyldan stendur aftur á móti óbreytt fyrstu þrjá mánuði ársins 2020 en gjalddögum vegna fyrrgreindra uppgjörstímabila er frestað til 5. febrúar 2022.
Lækkun sérstaks skatts á fjármálafyrirtæki (bankaskatts)
Sérstakur skattur á fjármálafyrirtæki lækkar. Þessi skattur átti að lækka í þrepum í fjórum áföngum á árunum 2021-2024 þannig að gjaldhlutfallið yrði 0,145% frá og með álagningarárinu 2024 en hefur nú verið flýtt þannig að strax á árinu 2021 verður gjaldhlutfallið fært niður í 0,145% á skattstofn vegna skulda í árslok 2020.
Fyrirframgreiðsla upp í tekjuskatt lækkar eða fellur niður tímabundið
Samkvæmt 5. gr. nýsettra laga var ráðherra heimilað að setja reglugerð um lækkun eða niðurfellingu fyrirframgreiðslu lögaðila upp í tekjuskatt sem álagður verður á árinu 2020 vegna tekna ársins 2019, eða ákvarða aðra gjalddaga fyrirframgreiðslna en mælt er fyrir um í tekjuskattslögum, nr. 90/2003. Ráðherra hefur þegar sett reglugerð númer 283/2020 þar sem fram kemur að lögaðilar hafi val um hvort þeir greiði fyrirframgreiðslu tekjuskatts á gjalddögunum 1. apríl, 1. maí og 1. júní 2020.
Frestun hefur verið framlengd og tekur nú einnig til gjalddaga í júlí, ágúst og september 2020.
Frestunin tekur ekki til sérstaks fjársýsluskatts, sérstaks skatts á fjármálafyrirtæki eða jöfnunargjalds alþjónustu sem greiða skal á auglýstum gjalddögum samkvæmt reglugerð nr. 1227/2019. Á þjónustusíðu lögaðila er skattheimtuseðill þar sem fram kemur skipting á fyrirframgreiðsluskyldu eftir gjöldum og gjalddögum. Þar er því unnt að sjá hvernig heildarfjárhæð fyrirframgreiðsla skiptist upp eftir gjaldtegundum. Greiðsluskylda á mánuði eftir umræddar breytingar er samkvæmt framansögðu óbreytt, 8,5% af heildarfjárhæð síðusta álagningar annarra gjalda en tekjuskatts, þ.m.t. á hverjum gjalddaganna 1. apríl, 1. maí og 1. júní.
Innheimta og tollar
Frestun á greiðslu álagðs tekjuskatts 2020
Þeim lögaðilum sem skattskyldir eru samkvæmt 1. og 2. tölul. 1. mgr. 2. gr. tekjuskattslaga og eiga að greiða tekjuskatt samkvæmt niðurstöðu álagningar á árinu 2020 er heimilt að fresta greiðslu allt að 20 milljóna kr. um eitt ár. Um þetta gilda ákveðnar reglur og skilyrði.
Sækja þarf um fyrir 10. nóvember 2020.
Nánar um úrræðið og leiðbeiningar með umsókn
Greiðslufrestur vegna aðflutningsgjalda (tolla, virðisaukaskatts o.fl.)
Gjalddagi aðflutningsgjalda, hjá aðilum sem njóta greiðslufrests á aðflutningsgjöldum, vegna uppgjörstímabilanna mars og apríl, maí og júní, júlí og ágúst, september og október og nóvember og desember á árinu 2020 verður 5. dagur annars mánaðar eftir lok uppgjörstímabils. Af þessu leiðir svo dæmi sé tekið að gjalddagi vegna alls uppgjörstímabilsins mars og apríl færist til 5. júní næstkomandi. Breytingin hefur einnig í för með sér að innflytjendum er veittur 20 daga aukinn frestur til að skila virðisaukaskatti í tolli (tollkrít) vegna innflutnings.
Frestun gjalddaga staðgreiðslu og tryggingagjalds
Launagreiðendum er heimilt að sækja um frestun á skilum á allt að þremur greiðslum af afdreginni staðgreiðslu af launum og staðgreiðslu tryggingagjalds sem eru á gjalddaga 1. apríl til og með 1. desember 2020. Gjalddagi og eindagi þeirra greiðslna sem frestað er að uppfylltum skilyrðum er 15. janúar 2021. Launagreiðandi skal hafa sótt um frestun á skilum til Skattsins í síðasta lagi á eindaga viðkomandi greiðslutímabila (umsókn liggi fyrir). Ákveðin skilyrði eru fyrir frestun gjalddaga.
Greiðslufresturinn felur ekki í sér frest á skilum skilagreina vegna staðgreiðslu, þeim ber að skila með sama hætti og áður fyrir lok 15. hvers mánaðar.
Opið fyrir umsóknir um frestun gjalddaga á þjónustusíðu Skattsins
Nánar um úrræðið og leiðbeiningar með umsókn
Breyting á skuldfærslu vörugjalds af ökutækjum
Breytingin tekur til innflytjenda sem stunda innflutning á ökutækjum í atvinnuskyni og hafa gert upp vörugjald á ökutækjum miðað við eins mánaðar uppgjörstímabil, sbr. 3. mgr. 7. gr. reglugerðar nr. 331/2000. Þeir munu frá 1. mars 2020 fá að fresta greiðslu vörugjalds fram að nýskráningu ökutækis, þó ekki lengur en í 12 mánuði frá tollafgreiðsludegi. Þessi breyting, sem er ætlað að létta undir og koma til móts við innflytjendur ökutækja í atvinnuskyni á tímum Covid-19, verður gerð með breytingu á 7. gr. fyrrnefndrar reglugerðar og mun hún taka gildi föstudaginn 17. apríl.
Niðurfelling álags vegna gjalddaga sérstakra mánaðarskila í virðisaukaskatti
Gjalddagi virðisaukaskatts fyrir uppgjörstímabilið mars 2020 hjá þeim aðilum sem gera upp mismun út- og innskatts mánaðarlega eftir að hafa verið afskráðir af virðisaukaskattsskrá vegna áætlana en verið skráðir að nýju er 15. apríl 2020.
Í ljósi þeirrar miklu óvissu sem ríkir nú í atvinnulífi og efnahag landsins hefur Skatturinn, að höfðu samráði við fjármála- og efnahagsráðuneytið, ákveðið að nýta heimild sína til að beita ekki álagi á vangreiddan virðisaukaskatt sem er á ofangreindum gjalddaga.
Af þeim sökum er svigrúm til greiðslu virðisaukaskatts aukið til muna eða í allt að mánuð. Sé virðisaukaskattur ekki greiddur innan mánaðar frá gjalddaga leggjast þó á dráttarvextir frá gjalddaga.
Skipting gjalddaga í staðgreiðslu launagreiðenda og tryggingagjalds 1. mars 2020
Samkvæmt lögum nr. 17/2020 var helmingi þeirrar staðgreiðslu af launum sem var á gjalddaga 1. mars ásamt helmingi staðgreiðslu tryggingagjalds á sama gjalddaga frestað til 1. apríl 2020 með eindaga 14 dögum síðar. Gjalddaginn 1. apríl 2020 á framangreindum greiðslum var síðan fluttur til 1. janúar 2021 og eindagi 14 dögum síðar samkvæmt lögum sem samþykkt voru 29. mars 2020. Gjalddaganum er frestað sjálfkrafa og því ekki þörf á sérstakri umsókn um það. Fyrri helmingur greiðslunnar var aftur á móti á gjalddaga 1. mars 2020 og eindaga 16. sama mánaðar.
Tollafgreiðslugjald fellur niður tímabundið
Tollafgreiðslugjald vegna tollafgreiðslu flugvéla og skipa utan almenns afgreiðslutíma fellur niður frá 1. apríl 2020 til og með 31. desember 2021.
English - Polski
Upplýsingar um nokkur úrræði hafa verið þýdd á ensku og pólsku.
English:
Loss of income subsidies (tekjufallsstyrkur)
Postponement of due dates for withholding tax and payroll tax
Relief Grants (viðspyrnustyrkur)
Polski
Rekompensata obniżonych dochodów (tekjufallsstyrkur)
Świadczenia antykryzysowe (viðspyrnustyrkur)
