EES barnabætur
.Almennt
Barnabætur eru almennt aðeins greiddar með börnum sem
búsett eru á Íslandi. Frá þessu eru undantekningar. Greiddar eru barnabætur með
börnum sem ekki eru heimilisföst hér á landi ef framfærandi barnanna:
- starfar á Íslandi og er hér að fullu skattskyldur og er ríkisborgari í landi innan evrópska efnahagssvæðisins (EES), aðildarríkis stofnsamnings fríverslunarsamtaka Evrópu (EFTA) eða í Færeyjum.
- er búsettur erlendis en sjúkratryggður á Íslandi samkvæmt lögum um almannatryggingar.
- starfar erlendis fyrir aðila sem greiðir tryggingagjald á Íslandi.
Börnin þurfa að vera búsett innan EES, aðildarríkis EFTA eða í Færeyjum.
Framfærendur
Eingöngu framfærendur barna eiga rétt á greiðslu barnabóta. Þau sem greiða meðlag með barni teljast ekki sem framfærandi í þessu sambandi.
Umsókn
Sækja
þarf um EES-barnabætur árlega í lok hvers tekjuárs með eftirfarandi umsóknareyðublaði RSK 3.20.
Eyðublöð
Gögn með umsókn
Umsækjandi
skal leggja fram fullnægjandi gögn frá bæru stjórnvaldi í því ríki sem börnin
eru heimilisföst. Eftirfarandi gögn þurfa að fylgja með umsókninni.
- Fæðingarvottorð
barns/barna (á ekki
við ef barn er fætt á Íslandi og/eða er með íslenska kennitölu)
- Vottorð
um búsetu barna, maka og hjúskaparstöðu í árslok tekjuársins sem umsóknin varðar.
- Tekjuvottorð eða staðfest
afrit af skattframtali maka vegna tekjuársins.
- Staðfesting á greiðslu barnabóta í búseturíki barns vegna tekjuársins.
Ef
báðir foreldrar búa á Íslandi, þarf að leggja fram vottorð um hjá hverjum
barnið býr og kvittanir fyrir millifærslu fjármuna til umönnunaraðila barns.
- Fæðingarvottorð
barns/barna (á ekki við ef barn er fætt á Íslandi og/eða er með íslenska kennitölu)
- Vottorð
um búsetu og hjúskaparstöðu í árslok tekjuársins sem umsóknin varðar. Búsetuvottorð
þarf að sýna hvar barn býr og með hverjum.
- Tekjuvottorð eða staðfest
afrit af skattframtali í búseturíki vegna tekjuársins.
- Staðfesting á greiðslu barnabóta í búseturíki barns vegna tekjuársins.
- Kvittanir
fyrir millifærslu fjármuna til umönnunaraðila.
- Staðfesting á um forsjá barns eða forsjársamningur.
Þau sem búsett eru í öðru EES-ríki og fá greiðslur frá
íslenska almannatryggingakerfinu kunna að eiga rétt á EES-barnabótum frá Íslandi. Þetta á
við um greiðslur frá til dæmis:
- Tryggingastofnun
- Vinnumálastofnun
- Fæðingarorlofssjóði
Sækja þarf sérstaklega um á umsóknareyðublaði RSK
3.20.
Standa
ber skil á sömu fylgiskjölum og nefnd eru hér að ofan. Þó er ekki þörf á að
skila fæðingarvottorði fyrir börn sem eru fædd eða hafa búið á Íslandi. Sé barn
búsett hjá einstæðu foreldri þarf ekki að skila kvittunum fyrir millifærslum
til umönnunaraðila né heldur vottorði um forsjá barns.
Starf í öðru EES-ríki
og barn/börn búsett á Íslandi
Þau sem bera ótakmarkaða skattskyldu á Íslandi, en starfa
í öðru EES-ríki og geta átt rétt á barnabótum í atvinnuríkinu, jafnvel þó
börnin séu heimilisföst á Íslandi.
Ef maki býr á Íslandi og starfar hér telst réttur til
barnabóta vera fyrst hér á landi, en ef barnabætur eru hærri í hinu ríkinu þá
ber því ríki að greiða mismuninn.
Eyðublöð
. .Spurt og svarað
Barnabætur á Íslandi eru reiknaðar út frá
tekjum framfæranda. Ef umsækjandi er giftur eða í sambúð telst sá aðili einnig
framfærandi og því þarf einnig að taka tillit til tekna þess aðila við
útreikning á barnabótum. Upplýsingar um tekjur þurfa að vera staðfestar af
skattyfirvöldum í því ríki sem maki og börn búa. Upplýsingar frá
almannatryggingum teljast ekki fullnægjandi upplýsingar í þessu sambandi.
Til að eiga rétt á barnabótum á Íslandi er
ekki nóg að vera foreldri, það þarf að vera með barnið á framfæri. Til að
teljast vera framfærandi barns þarf að vera giftur eða vera í sambúð með þeim
framfæranda sem býr með barninu í lok tekjuársins. Það er því ekki nægjanlegt
að greiða meðlag með barni til að teljast framfærandi barns/barna.
Samkvæmt íslenskum lögum skal við ákvörðun
barnabóta miða við hjúskaparstöðu umsækjanda og búsetu barns í lok árs og þar
sem barnabætur eru reiknaðar fyrir allt árið þurfa tekjuupplýsingar og
upplýsingar um greiðslu barnabóta erlendis fyrir allt árið að liggja fyrir.
Slíkar upplýsingar liggja eðli málsins samkvæmt ekki fyrir fyrr en að liðnu
tekjuári.
Barnabætur verða greiddar út í tveimur
greiðslum 1. júní og 1. október hvert ár.
Almennt er ekki unnt að ákvarða EES barnabætur
í fyrirframgreiðslu. Reynslan sýnir að nauðsynleg gögn, t.d. skattframtal maka
sem býr erlendis, eru alla jafna ekki aðgengileg fyrir síðasta skiladag gagna
vegna fyrirframgreiðslu, 28. febrúar ár hvert.
.