Úrskurður yfirskattanefndar nr. 80/2014
Úrskurður nr. 80/2014
ÚRSKURÐUR YFIRSKATTANEFNDAR
Ár 2014, miðvikudaginn 2. apríl, er tekið fyrir mál nr. 230/2013; krafa skattrannsóknarstjóra ríkisins um að A, kt. [...], verði gerð sekt vegna meintra brota á skattalögum. Í málinu úrskurða Ólafur Ólafsson, Anna Dóra Helgadóttir og Sverrir Örn Björnsson. Upp er kveðinn svofelldur
ú r s k u r ð u r :
I.
Með bréfi, dags. 4. júlí 2013, hefur skattrannsóknarstjóri ríkisins krafist þess að yfirskattanefnd taki til sektarmeðferðar mál A, kt. [...], fyrir brot á lögum nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, með áorðnum breytingum, framin vegna rekstraráranna 2006 til og með 2010.
Í bréfi skattrannsóknarstjóra ríkisins segir:
„A er gefið að sök eftirfarandi:
Vanræksla á skilum á virðisaukaskattsskýrslum. Vanframtalin skattskyld velta og útskattur.
A er gefið að sök að hafa vanrækt, að því er best verður séð af ásetningi en í það minnsta af stórkostlegu hirðuleysi, að standa skattstjóranum í Reykjavík skil á virðisaukaskattsskýrslum vegna allra uppgjörstímabila rekstraráranna 2006 til og með 2010 og að vanframtelja þannig skattskylda veltu og virðisaukaskatt, sem og að hafa vanrækt að standa innheimtumanni ríkissjóðs skil á virðisaukaskatti sem hann innheimti vegna sjálfstæðrar starfsemi sinnar við fyrir X ehf. og við lóðavinnu hjá Z ehf. vegna allra uppgjörstímabila rekstraráranna 2006 til og með 2010. Samkvæmt rannsókn skattrannsóknarstjóra ríkisins nemur vanframtalin virðisaukaskattsskyld velta samtals kr. 17.660.354 og vanframtalinn útskattur samtals kr. 4.363.858.
Sundurliðast vanframtalin skattskyld velta og virðisaukaskattur svo sem hér greinir:
| Rekstrarár | Tímabil | Vanframtalin skattskyld velta kr. | Vanframtalinn útskattur, kr. |
| 2006 | jan. – feb. | 591.958 | 145.030 |
| 2006 | mars – apríl | 555.011 | 135.978 |
| 2006 | maí – júní | 633.725 | 155.263 |
| 2006 | júlí – ágúst | 770.269 | 188.716 |
| 2006 | sept. – okt. | 900.387 | 220.595 |
| 2006 | nóv. – des. | 180.720 | 44.276 |
| Samtals kr. | 3.632.070 | 889.858 | |
| 2007 | jan. – feb. | 72.690 | 17.809 |
| 2007 | mars – apríl | 1.204.800 | 295.176 |
| 2007 | júlí – ágúst | 485.534 | 118.956 |
| 2007 | sept. – okt. | 518.868 | 127.123 |
| 2007 | nóv. – des. | 820.870 | 201.113 |
| Samtals kr. | 3.102.762 | 760.177 | |
| 2008 | jan. – feb. | 392.960 | 96.275 |
| 2008 | mars – apríl | 551.911 | 135.218 |
| 2008 | maí – júní | 761.477 | 186.562 |
| 2008 | júlí – ágúst | 871.874 | 213.609 |
| 2008 | sept. – okt. | 905.206 | 221.775 |
| 2008 | nóv. – des. | 806.511 | 197.595 |
| Samtals kr. | 4.289.939 | 1.051.034 | |
| 2009 | jan. – feb. | 132.528 | 32.469 |
| 2009 | maí – júní | 676.696 | 165.791 |
| 2009 | júlí – ágúst | 674.286 | 165.200 |
| 2009 | sept. – okt. | 689.949 | 169.038 |
| 2009 | nóv. – des. | 755.008 | 184.977 |
| Samtals kr. | 2.928.467 | 717.475 | |
| 2010 | jan. – feb. | 402.384 | 102.608 |
| 2010 | mars – apríl | 589.632 | 150.356 |
| 2010 | maí – júní | 585.648 | 149.340 |
| 2010 | júlí – ágúst | 645.408 | 164.579 |
| 2010 | sept. – okt. | 629.476 | 160.516 |
| 2010 | nóv. – des. | 854.568 | 217.915 |
| Samtals kr. | 3.707.116 | 945.314 | |
| Samtals öll árin kr. | 17.660.354 | 4.363.858 |
Sú háttsemi A sem hér hefur verið lýst brýtur í bága við ákvæði 1. mgr. 15. gr. og 1. og 2. mgr. 24. gr., sbr. aðalreglur 1. gr. og 2. gr., 1. tl. 1. mgr. 3. gr., 1. mgr. 11. gr., 1. og 2. mgr. 13. gr., 1. mgr. 14. gr. og 19. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, með áorðnum breytingum.
Umrædd háttsemi varðar A sekt samkvæmt 1. mgr. 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, með áorðnum breytingum.
Við endurákvörðun á virðisaukaskatti vegna umræddra uppgjörstímabila rekstraráranna 2006 til og með 2010 hefur A verið gert að sæta álagi á vangreiddan virðisaukaskatt á grundvelli 27. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, samtals kr. 399.141, er komi til frádráttar við ákvörðun sektar.
Þess er krafist að A verði með úrskurði yfirskattanefndar gert að sæta sekt í samræmi við framangreint.“
Af hálfu skattrannsóknarstjóra ríkisins er málavöxtum lýst í greinargerð, dags. 4. júlí 2013, sem fylgdi kröfugerðinni.
II.
Með bréfi yfirskattanefndar, dags. 16. ágúst 2013, var gjaldanda veitt færi á að skila vörn í tilefni af framangreindri kröfugerð skattrannsóknarstjóra ríkisins eða tilkynna sérstaklega ef hann vildi ekki hlíta því að yfirskattanefnd afgreiddi mál hans og yrði málið þá endursent skattrannsóknarstjóra ríkisins sem tæki ákvörðun um hvort því yrði vísað til opinberrar rannsóknar, sbr. 4. mgr. 41. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt. Var bréf þetta birt gjaldanda eftir ákvæðum b-liðar 1. mgr. 83. gr. laga nr. 91/1991, um meðferð einkamála, í framhaldi af því að hann vitjaði ekki ábyrgðarbréfs nefndarinnar, dags. 9. júlí 2013, um sama efni. Engar athugasemdir hafa borist frá gjaldanda.
III.
1. Með bréfi skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 4. júlí 2013, er gerð sú krafa að gjaldanda, A, verði gerð sekt samkvæmt þargreindum ákvæðum 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt. Gjaldandi hefur átt þess kost að koma að vörnum fyrir yfirskattanefnd í tilefni af sektarkröfu skattrannsóknarstjóra ríkisins, en engar athugasemdir hafa borist. Þar sem gjaldandi hefur ekki gert athugasemdir við meðferð máls þessa fyrir yfirskattanefnd verður að líta svo á að hann mæli því ekki í gegn að það sæti sektarmeðferð fyrir nefndinni.
2. Sektarkrafa skattrannsóknarstjóra ríkisins í máli þessu er byggð á niðurstöðum rannsóknar embættisins á bókhaldi og skattskilum gjaldanda vegna rekstraráranna 2006 til og með 2010, sbr. skýrslu um rannsóknina, dags. 26. nóvember 2012, þar sem fram kom að á rannsóknartímabilinu hefði gjaldandi starfað sjálfstætt hjá X ehf. og við lóðavinnu, garðyrkju og hellulagnir hjá Z ehf. Rannsókn skattrannsóknarstjóra ríkisins hófst formlega hinn 11. september 2012 og beindist aðallega að bókhaldi og virðisaukaskattsskilum gjaldanda. Vegna rannsóknarinnar kom gjaldandi til skýrslutöku hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins hinn 21. september 2012 og var rannsóknin byggð á upplýsingum sem þar komu fram, auk þess sem byggt var á sölureikningum gjaldanda, leiðréttingarskýrslum virðisaukaskatts og upplýsingum úr upplýsingakerfum ríkisskattstjóra. Með bréfi, dags. 7. nóvember 2012, sendi skattrannsóknarstjóri gjaldanda skýrslu um rannsóknina, dags. sama dag, og gaf honum kost á að tjá sig um efni hennar. Athugasemdir voru ekki gerðar af hálfu gjaldanda. Í framhaldi af þessu tók skattrannsóknarstjóri ríkisins saman nýja skýrslu um rannsóknina, dags. 26. nóvember 2012, sem var efnislega samhljóða hinni fyrri að viðbættum kafla um lok rannsóknarinnar.
Í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 26. nóvember 2012, voru helstu niðurstöður rannsóknarinnar dregnar saman með svofelldum hætti:
„Niðurstöður rannsóknar á bókhaldi og virðisaukaskattsskilum skattaðila eru:
·1 Virðisaukaskattsskýrslum vegna allra uppgjörstímabila rekstraráranna 2006-2010 hefur ekki verið skilað
·2 Leiðréttingarskýrslum vegna rekstraráranna 2006-2010 var skilað eftir að rannsókn hófst.
·3 Bókhald var fært eftir að rannsókn hófst.
·4 Varðveislu bókhaldsgagna er ábótavant.
·5 Sölureikninga vantar til að númeraröð sé samfelld.
·6 Skattskyld velta og útskattur eru vantalin.
·7 Ekki er um mögulegan innskatt að ræða.“
Þá gerði skattrannsóknarstjóri ríkisins tölulega grein fyrir niðurstöðum rannsóknarinnar í töflu í niðurlagi skýrslu sinnar. Þar kom fram að skattskyld velta gjaldanda væri vantalin um 3.632.070 rekstrarárið 2006, 3.102.762 kr. rekstrarárið 2007, 4.289.939 kr. rekstrarárið 2008, 2.928.467 kt. rekstrarárið 2009 og 3.707.116 kr. rekstrarárið 2010, eða samtals 17.660.354 kr. Þá væri útskattur vantalinn um samtals 4.363.858 kr. greind ár.
Af hálfu skattrannsóknarstjóra ríkisins var mál gjaldanda sent ríkisskattstjóra til meðferðar, sbr. 2. mgr. 39. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, sbr. bréf skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 28. nóvember 2012. Á grundvelli rannsóknar skattrannsóknarstjóra ríkisins og í framhaldi af bréfi til gjaldanda, dags. 11. mars 2013, sem gjaldandi svaraði ekki, endurákvarðaði ríkisskattstjóri með úrskurði, dags. 17. apríl 2013, virðisaukaskatt gjaldanda árin 2006, 2007, 2008, 2009 og 2010. Samkvæmt úrskurðinum var skattskyld velta ákvörðuð 3.632.070 rekstrarárið 2006, 3.102.762 kr. rekstrarárið 2007, 4.289.939 kr. rekstrarárið 2008, 2.928.467 kt. rekstrarárið 2009 og 3.707.116 kr. rekstrarárið 2010. Samkvæmt framangreindu varð virðisaukaskattur til greiðslu 889.858 kr. árið 2006, 760.177 kr. árið 2007, 1.051.034 kr. árið 2008, 717.475 kr. árið 2009 og 945.314 kr. árið 2010 auk álags samkvæmt 1. og 2. mgr. 27. gr. laga nr. 50/1988. Gjaldandi nýtti sér ekki heimilaðar málskotsleiðir vegna þessa úrskurðar ríkisskattstjóra.
3. Fram kemur í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 26. nóvember 2012, að gjaldandi hafi ekki staðið skil á virðisaukaskattsskýrslum vegna uppgjörstímabila á árunum 2006 til og með 2010 á lögmæltum tíma. Er í þessu sambandi rakinn sá framburður gjaldanda við skýrslutöku 21. september 2012 að hann hafi verið í neyslu á þessum tíma og ekki hugsað út í þessa hluti. Er tekið fram í skýrslunni að leiðréttingarskýrslum vegna rekstraráranna 2006-2010 hafi verið skilað eftir að rannsókn hófst. Þá kemur fram að gjaldandi hafi ekki fært eða látið færa bókhald vegna starfsemi sinnar. Einnig er rakið að við rannsóknina hafi legið fyrir sölureikningar gjaldanda, en ellefu sölureikninga vanti til þess að númeraröð sölureikninga gjaldanda sé samfelld. Aðspurður um vöntun sölureikninga sagðist gjaldandi ekki geta útskýrt hana, en reikningar gætu hafa týnst. Taldi skattrannsóknarstjóri ríkisins ekki tilefni til að leggja mat á ætlaðan undandrátt vegna vöntunar sölureikninga.
Í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins er gerð grein fyrir rannsókn á skattskyldri veltu og útskatti gjaldanda. Við skýrslutöku 21. september 2012 voru útgefnir sölureikningar gjaldanda að fjárhæð samtals 19.901.000 kr., þar af skattskyld velta 15.954.962 kr. og útskattur 3.946.038 kr., rekstrarárin 2006 til og með 2010 lagðir fyrir hann og staðfesti gjaldandi að hann hefði gefið þá út og að þeir hafi allir fengist greiddir. Þá kemur fram að leiðréttingarskýrslum virðisaukaskatts hafi verið skilað eftir að rannsókn skattrannsóknarstjóra ríkisins hófst. Hafi gjaldandi kannast við skýrslurnar í skýrslutöku hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins og talið þær vera réttar. Er tekið fram í skýrslunni að skattrannsóknarstjóri ríkisins geri ekki athugasemd við leiðréttingarskýrslur áranna 2006-2009, en gjaldanda hafi láðst að geta sölureiknings nr. 9, dags. 30. september 2010, á leiðréttingarskýrslu vegna ársins 2010. Samkvæmt framansögðu var það niðurstaða rannsóknar skattrannsóknarstjóra ríkisins að skattskyld velta gjaldanda hefði verið vantalin um 3.632.070 kr. rekstrarárið 2006, 3.102.762 kr. rekstrarárið 2007, 4.289.939 kr. rekstrarárið 2008, 2.928.467 kr. rekstrarárið 2009 og 3.707.116 kr. rekstrarárið 2010.
Í kafla um rannsókn á innskatti gjaldanda er greint frá því að engin gögn hafi komið fram um mögulegan innskatt gjaldanda. Er vísað til þeirra skýringa gjaldanda við skýrslutöku að hann hefði ekki haldið utan um gögn um kostnað af starfseminni, en hann héldi að kostnaðurinn gæti verið á bilinu 50-70 þúsund á mánuði. Sagði gjaldandi ekki geta aflað gagna þar sem hann hefði yfirleitt greitt með reiðufé.
4. Gjaldandi hefur sem fyrr segir ekki gert athugasemdir í tilefni af sektarkröfu skattrannsóknarstjóra ríkisins og við skýrslutökur, sem fram fóru hjá skattrannsóknarstjóra vegna rannsóknar málsins, kom fram viðurkenning gjaldanda á því að hann hefði ekki staðið skil á virðisaukaskattsskýrslum og innheimtum virðisaukaskatti árin 2006, 2007, 2008, 2009 og 2010. Í máli því, sem hér er til meðferðar, er um að tefla kröfugerð um ákvörðun sektar á hendur gjaldanda samkvæmt þar tilgreindum ákvæðum 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, sem gera ráð fyrir því að sektarákvörðun sé bundin þeirri skattfjárhæð sem undan var dregin. Verður því að taka afstöðu til þess hvort skattrannsóknarstjóri ríkisins hafi með skattrannsókn sinni sýnt fram á hverju skattfjárhæð, sem undan var dregin, hafi að minnsta kosti numið. Allan vafa í því sambandi verður að meta gjaldanda í hag, sbr. grundvallarreglu 108. gr. laga nr. 88/2008, um meðferð sakamála.
Eins og rakið er að framan eru tölulegar niðurstöður samkvæmt rannsókn skattrannsóknarstjóra ríkisins á skattskilum gjaldanda vegna áranna 2006, 2007, 2008, 2009 og 2010 byggðar á útgefnum sölureikningum gjaldanda og leiðréttingarskýrslum virðisaukaskatts sem gjaldandi stóð skil á eftir að rannsókn málsins hófst. Greindir sölureikningar eru að fjárhæð 4.297.000 kr. rekstrarárið 2006, 3.772.500 kr. rekstrarárið 2007, 3.533.000 kr. rekstrarárið 2008, 3.646.000 kr. rekstrarárið 2009 og 4.652.500 kr. rekstrarárið 2010, og reiknaðist skattskyld velta gjaldanda í samræmi við það 3.451.406 kr. (útskattur 845.594 kr.) fyrsta árið, 3.030.120 kr. (útskattur 742.380 kr.) annað árið, 2.837.751 kr. (útskattur 695.249 kr.) þriðja árið, 2.928.514 kr. (útskattur 717.486 kr.) fjórða árið. Umræddir sölureikningar voru lagðir fyrir gjaldanda við skýrslutöku hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins 21. september 2012 og staðfesti gjaldandi að hafa gefið sölureikningana út og að þeir hefðu fengist greiddir. Svo sem fram hefur komið skilaði gjaldandi leiðréttingarskýrslum virðisaukaskatts vegna allra þeirra rekstrarára sem hér um ræðir eftir að rannsókn skattrannsóknarstjóra ríkisins hófst. Samkvæmt skýrslum þessum nam skattskyld velta 3.632.070 rekstrarárið 2006, 3.102.762 kr. rekstrarárið 2007, 4.289.939 kr. rekstrarárið 2008, 2.928.467 kt. rekstrarárið 2009 og 3.468.072 kr. rekstrarárið 2010 og útskattur 889.858 kr. fyrsta árið, 760.177 kr. annað árið, 1.051.034 kr. þriðja árið, 717.475 kr. fjórða árið og 884.358 kr. fimmta árið, en skattrannsóknarstjóri ríkisins taldi að rétt fjárhæð skattskyldrar veltu rekstrarárið 2010 væri 3.707.116 kr. og útskatts 945.314 kr. Niðurstöður rannsóknarinnar byggðu þannig að lyktum á umræddum skýrslum með greindri viðbót. Eins og fram er komið hefur gjaldandi ekki gert athugasemdir í tilefni af sektarkröfu skattrannsóknarstjóra ríkisins. Samkvæmt þessu og að virtum gögnum málsins þykir ekkert komið fram sem gefur tilefni til annars en að miða við niðurstöður í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins um fjárhæð skattskyldrar veltu og útskatts gjaldanda. Af hálfu gjaldanda hefur ekkert komið fram um tilefni til frádráttar innskatts. Verður því einnig byggt á niðurstöðum rannsóknarskýrslu um þann þátt málsins.
Samkvæmt framansögðu telst hafa verið leitt í ljós með rannsókn skattrannsóknarstjóra ríkisins að gjaldandi gerði ekki skil á virðisaukaskattsskýrslum og virðisaukaskatti uppgjörstímabilin janúar-febrúar til og með nóvember-desember 2006, janúar-febrúar, mars-apríl, júlí-ágúst, september-október og nóvember-desember 2007, janúar-febrúar til og með nóvember-desember 2008, janúar-febrúar, maí-júní, júlí-ágúst, september-október og nóvember-desember 2009 og janúar-febrúar til og með nóvember-desember 2010 þrátt fyrir skattskylda veltu í rekstri sínum samkvæmt því sem rakið er að framan. Eins og fram er komið voru í tengslum við rannsókn skattrannsóknarstjóra ríkisins lagðar fram leiðréttingarskýrslur virðisaukaskatts vegna rekstrar gjaldanda árin 2006, 2007, 2008, 2009 og 2010. Tekið skal fram að gögn málsins þykja bera með sér að skil voru ekki gerð á virðisaukaskatti samkvæmt greindum leiðréttingarskýrslum, sbr. m.a. úrskurð ríkisskattstjóra um endurákvörðun, dags. 17. apríl 2013, og fylgiskjöl nr. 5.1-–5.5 með rannsóknarskýrslu.
Fullsannað þykir samkvæmt því sem að framan er rakið og að öðru leyti með stoð í gögnum málsins, m.a. framburði gjaldanda við skýrslutökur hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins, að gjaldandi hafi á saknæman hátt vanrækt að standa á tilskildum tíma skil á virðisaukaskattsskýrslum fyrrgreind uppgjörstímabil árin 2006, 2007, 2008, 2009 og 2010, sbr. 1. mgr. 15. gr. og 1. og 2. mgr. 24. gr. laga nr. 50/1988, og þannig vanrækt að gera grein fyrir virðisaukaskatti til greiðslu samtals að fjárhæð 4.363.858 kr. umrædd uppgjörstímabil, sbr. sundurliðun í kröfubréfi skattrannsóknarstjóra ríkisins, að teknu tilliti til innskatts. Varðar þetta gjaldanda sekt samkvæmt 1. mgr. 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, sbr. 3. gr. laga nr. 42/1995.
Ákvarða ber gjaldanda, A, sekt samkvæmt framangreindum ákvæðum 1. mgr. 40. gr. laga nr. 50/1988, sbr. 3. gr. laga nr. 42/1995, vegna vanrækslu á skilum virðisaukaskatts og virðisaukaskattsskýrslna sem að framan greinir. Samkvæmt breytingum á refsiákvæðum skattalaga, sem gerðar voru með lögum nr. 42/1995 og tóku gildi 9. mars 1995, skal sekt aldrei vera lægri en sem nemur tvöfaldri þeirri skattfjárhæð sem undan var dregin, þó að teknu tilliti til álags. Líta ber til þess að gjaldandi gekkst greiðlega við brotum sínum. Að þessu virtu og að teknu tilliti til álags samkvæmt 2. mgr. 27. gr. laga nr. 50/1988 þykir sekt gjaldanda hæfilega ákveðin 8.300.000 kr. til ríkissjóðs.
Úrskurðarorð:
Gjaldandi, A, greiði sekt að fjárhæð 8.300.000 kr. til ríkissjóðs.
