Með ótakmarkaðri skattskyldu er átt við að viðkomandi einstaklingur eða lögaðili sé skyldugur að greiða tekjuskatt af öllum tekjum sínum hér á landi, hvar sem þeirra er aflað. Nánari upplýsingar um ótakmarkaða skattskyldu er hægt að finna á vefsíðu Skattsins, vegna einstaklinga og vegna lögaðila.

Þetta skilyrði þýðir að óskattskyldir aðilar, eins og t.d. íþróttafélög, líknarfélög o.fl. eiga ekki rétt á viðspyrnustyrk.

Þeir einir geta sótt um viðspyrnustyrk sem stunda atvinnurekstur eða sjálfstæða starfsemi. Með því er átt við starfsemi aðila sem greiðir laun samkvæmt staðgreiðslulögum, og er skráður á launagreiðendaskrá, svo og á virðisaukaskattsskrá þegar það á við. Í undantekningartilvikum er heimilt að miða við rekstraruppgjör samkvæmt skattframtali 2020. Nánari upplýsingar um launagreiðendaskrá og virðisaukaskattsskrá er hægt að nálgast á vef Skattsins.

Skilyrði er að tekjur rekstraraðila í þeim almanaksmánuði sem umsókn varðar hafi verið a.m.k. 40% lægri en í sama almanaksmánuði árið 2019 og að tekjufallið megi rekja til heimsfaraldurs kórónuveiru eða ráðstafana stjórnvalda til að verjast útbreiðslu hennar. Hafi umsækjandi hafið starfsemi eftir upphaf sama almanaksmánaðar árið 2019 skal miðað við meðaltekjur hans á jafn mörgum dögum og eru í þeim almanaksmánuði sem umsókn varðar frá því hann hóf starfsemi til loka október 2020 eða til loka nóvember 2021 vegna umsókna fyrir tímabilið desember 2021 til og með mars 2022. Við sérstakar aðstæður má nota annað tímabil til viðmiðunar sýni rekstraraðili fram á að það gefi betri mynd af tekjufalli hans en viðmiðunartímabil skv. 1.–2. málsl. Að jafnaði skal þá miðað við tekjur í sama almanaksmánuði 2018.

Hafi rekstraraðila verið ákvarðaður tekjufallsstyrkur eða styrkur til rekstraraðila veitingastaða sem hafa sætt takmörkunum á opnunartíma í þeim almanaksmánuði sem umsókn varðar, eða viðspyrnustyrkur fyrir aðra mánuði, skulu þeir ekki taldir til tekna í þeim mánuði við útreikning á tekjufalli.

Hafi umsækjandi fengið greiddan lokunarstyrk, vegna lokunar á því tímabili sem umsókn varðar dregst hann frá viðspyrnustyrk.

Hafi umsækjandi fengið greiddan stuðning vegna launakostnaðar á uppsagnarfresti vegna þess almanaksmánaðar sem umsókn tekur til dregst sú fjárhæð frá rekstrarkostnaði til útreiknings á viðspyrnustyrk.

Hafi rekstraraðili hlotið styrk úr Atvinnuleysistryggingasjóði samkvæmt reglugerð um þátttöku atvinnuleitenda sem tryggðir eru innan atvinnuleysistryggingakerfisins í vinnumarkaðsaðgerðum og um greiðslu styrkja úr Atvinnuleysistryggingasjóði, nr. 918/2020, vegna þess almanaksmánaðar sem umsókn varðar dregst fjárhæð þess stuðnings frá rekstrarkostnaði.

Fengnar atvinnuleysisbætur fyrir mánuðinn sem umsókn tekur til dragast einnig frá rekstrarkostnaði.

Tekjur umsækjanda frá 1. janúar 2020 til loka október 2020 þurfa að lágmarki að hafa verið 500 þús. kr. Hafi starfsemi hafist eftir 1. janúar 2020 skal umreikna tekjur þann tíma sem umsækjandi starfaði til loka nóvember 2021 í 305 daga viðmiðunartekjur.

Skilyrði er að rekstraraðili sé ekki í vanskilum með opinber gjöld, skatta og skattsektir sem komnar voru á eindaga fyrir lok árs 2019 og 1. ágúst 2021 vegna umsókna fyrir tímabilið frá 1. desember 2021 til 31. mars 2022. Það telst til vanskila í þessu sambandi ef gjöld og skattar sem greiða átti á árinu 2019 voru ógreidd í lok árs þótt gerð hafi verið greiðsluáætlun eða samningur um greiðslu eftir þann tíma.

Þá verður rekstraraðili að hafa staðið skil á skattframtali og öðrum skýrslum og gögnum á tilskildum tíma síðastliðin þrjú ár áður en umsókn um viðspyrnustyrk barst eða síðan starfsemi hófst, sem og ársreikningum eftir því sem við á og upplýst um raunverulega eigendur félags. Álagðir skattar og gjöld mega því ekki hafa byggt á áætlunum, þ.m.t. staðgreiðsla og virðisaukaskattur á árinu 2020.

Þessi skilyrði þýða að umsækjandi skuli hafa skilað öllu sem bar að skila lögum samkvæmt síðustu þrjú ár fyrir umsóknardag. Það þýðir m.a. að lögaðilar og einstaklingar í rekstri skuli hafa skilað skattframtali 2018, 2019 og 2020, nema reksturinn hafi staðið skemur.

Umsækjandi getur bætt úr þeim annmörkum sem fyrir eru með því að greiða upp umrædd vanskil í árslok 2019 og/eða skila inn gögnum og sækja síðan um styrk.

Skilyrði er að bú rekstraraðili hafi ekki verið tekið til gjaldþrotaskipta. Jafnframt skal rekstraraðili ekki hafa verið tekinn til slita, nema ef slitin eru liður í samruna, skiptingu eða breytingu á rekstrarformi, og fyrirhugað er að lögaðili sem við tekur haldi rekstri sem umsókn varðar áfram.

Fjárhæð viðspyrnustyrks

Fjárhæð viðspyrnustyrks skal vera 90% af rekstrarkostnaði umsækjanda þann almanaksmánuð sem sótt er um fyrir, þó aldrei hærri en reiknað tekjufall. Með rekstrarkostnaði telst reiknað endurgjald þess/þeirra sem standa fyrir rekstrinum.

Í stað þess að telja reiknað endurgjald fyrir umsóknarmánuð til rekstrarkostnaðar er heimilt að reikna til rekstrarkostnaðar sömu fjárhæð og umsækjandi gjaldfærði vegna reiknaðs endurgjalds í þeim mánuði í skattframtali rekstrarársins 2019. Hafi rekstraraðili fengið atvinnuleysisbætur fyrir mánuðinn sem umsókn varðar dragast þær frá þannig reiknuðum rekstrarkostnaði.

Hámark viðspyrnustyrks:

Ef tekjufallið er á bilinu 40-60% er hámarkið 300.000 kr. fyrir hvert stöðugildi á mánuði, þó aldrei hærra en 1,5 milljónir á mánuði.

Ef tekjufallið er á bilinu 60-80% er hámarkið 400.000 kr. fyrir hvert stöðugildi á mánuði, þó aldrei hærra en 2 milljónir kr. á mánuði.

Ef tekjufallið er meira en 80% er hámarkið 500.000 kr. fyrir hvert stöðugildi á mánuði, þó aldrei hærra en 2,5 milljónir kr. á mánuði.

Fenginn lokunarstyrkur, eða styrkur samkvæmt lögum um styrki til rekstraraðila veitingastaða sem hafa sætt takmörkunum á opnunartíma, dregst frá viðspyrnustyrk.

Viðspyrnustyrkur telst til skattskyldra tekna hjá rekstraraðila.

Launamaður er sá sem fær laun fyrir starf sem hann innir af hendi á ábyrgð launagreiðanda eða maður sem skal reikna sér endurgjald vegna vinnu við eigin atvinnurekstur eða sjálfstæða starfsemi, þ.m.t. starfsemi sem rekin er í sameign með öðrum eða á vegum lögaðila eins og t.d. einkahlutafélaga. Maki rekstraraðila eða barn hans teljast einnig launamenn í þessu sambandi ef þau inna af hendi starf við atvinnureksturinn eða starfsemina.

Stöðugildi er starfshlutfall sem jafngildir fullu starfi launamanns í einn mánuð. Í þessu felst að einn launamaður getur í hæsta lagi jafngilt einu stöðugildi enda starfi hann í fullu starfi hjá rekstraraðila í heilan mánuð. Tveir launamenn í hálfu starfi í einn mánuð jafngilda samtals einu stöðugildi. Að sama skapi jafngildir launamaður sem starfar í fullu starfi hjá rekstraraðila í hálfan mánuð 50% stöðugildi. Einn launamaður getur ekki talist meira en eitt stöðugildi í skilningi laganna enda þótt hann vinni í einum mánuði fullt starf auk yfirvinnu.

Stöðugildi reiknast ekki vegna vinna verktaka, enda eru þeir sjálfstæðir aðilar sem eftir atvikum geta sjálfir sótt um viðspyrnustyrk.

Rekstraraðili sem nýtti sér hlutabótaleiðina á tekjufallstímabili skal miða starfshlutfall viðkomandi launamanna við það starfshlutfall sem launamaður var í hjá honum á tímabilinu. Sem dæmi, ef launamaður sem var áður í fullu starfi fór í 25% starfshlutfall og þáði atvinnuleysisbætur á móti minnkuðu starfshlutfalli gegnum svokallaða hlutabótaleið, þá reiknast stöðugildi launamannsins í viðkomandi mánuði 25% við útreikning á viðspyrnustyrk.

Hafi rekstraraðili hafið starfsemi eftir upphaf sama mánaðar 2019 og umsókn um viðspyrnustyrk varðar er heimilt að miða fjölda stöðugilda við meðalfjölda mánaðarlegra stöðugilda hjá rekstraraðila þá heilu almanaksmánuði 2019 sem hann starfaði.

Við ákvörðun á viðspyrnustyrk er tekið mið af rekstrarkostnaði í hverjum umsóknarmánuði. Þó er heimilt frávik varðandi reiknað endurgjald eins og lýst er að framan í kaflanum "Fjárhæð viðspyrnustyrks".

Rekstrarkostnaður í þessu sambandi er samkvæmt almennri skilgreiningu um hvað telst til slíks kostnaðar en þó ekki fyrningar eða niðurfærsla eigna.

Samkvæmt tekjuskattslögum er rekstrarkostnaður: þau gjöld sem eiga á árinu að ganga til að afla tekna, tryggja þær og halda þeim við, þar á meðal iðgjöld til öflunar lífeyrisréttinda starfsmanna í lífeyrissjóði sem starfa á grundvelli laga um skyldutryggingu lífeyrisréttinda og starfsemi lífeyrissjóða, vexti af skuldum, afföll, gengistöp, niðurfærslu og fyrningu eigna, eftir því sem nánar er ákveðið í lögum þessum, og það sem varið er til tryggingar og viðhalds á eignum þeim sem arð bera í rekstrinum.

…

Til rekstrarkostnaðar telst enn fremur það endurgjald sem manni ber að reikna sér fyrir hvers konar vinnu, starf eða þjónustu sem telja ber til tekna skv. 2. mgr. 1. tölul. A-liðar 7. gr. Eigi skiptir máli hvort endurgjaldið hefur verið greitt. Hafi það verið greitt skiptir heldur ekki máli hvort það hefur verið greitt í reiðufé, fært á einkareikning, greitt í fríðu eða í hlunnindum eða með vinnuskiptum.

Nánari upplýsingar um rekstrarkostnað (gjöld) rekstraraðila er hægt að sjá í leiðbeiningum með rekstrarframtali á vef Skattsins (bls. 16-21).

Tengdir aðilar

Heildarfjárhæð viðspyrnustyrks til tengdra rekstraraðila getur að hámarki numið 330 milljónum kr., að meðtöldum lokunarstyrkjum, tekjufallsstyrkjum og stuðningi samkvæmt lögum um ferðagjöf, nr. 54/2020.

Birting upplýsinga

Skatturinn skal birta opinberlega upplýsingar um hvaða lögaðilum hefur verið ákvarðaður viðspyrnustyrkur. Birta skal upplýsingar um alla styrkþegar og fjárhæð styrkja nemi þeir jafnvirði 100 þúsund evra eða meira.

Gert er ráð fyrir því að Skatturinn endurákvarði viðspyrnustyrk komi í ljósi að rekstraraðili átti ekki rétt á styrknum eða átti rétt á hærri eða lægri styrk en hann fékk greiddan. Um þetta gilda, auk þess sem fram kemur í lögunum um viðspyrnustyrk, ákvæði tekjuskattslaga eftir því sem við á.

Komi í ljós að aðili hafi fengið viðspyrnustyrk umfram það sem hann átti rétt á ber honum að endurgreiða þá fjárhæð sem ofgreidd var með vöxtum frá greiðsludegi. Dráttarvextir leggjast á kröfu um endurgreiðslu ef hún er ekki innt af hendi innan mánaðar frá dagsetningu endurákvörðunar Skattsins.

Hafi rekstraraðili veitt rangar eða ófullnægjandi upplýsingar um rekstrarkostnað eða upplýsingagjöf hans hefur að öðru leyti verið svo áfátt að áhrif hafi haft við ákvörðun um viðspyrnustyrk skal Skatturinn gera honum að greiða 50% álag á kröfu um endurgreiðslu. Fella skal álagið niður ef aðili færir rök fyrir því að óviðráðanleg atvik hafi hamlað því að hann veitti réttar upplýsingar eða kæmi leiðréttingu á framfæri við Skattinn.

Telji Skatturinn að háttsemi rekstraraðila geti varðað sektum eða fangelsi skal ekki gera honum að greiða álag heldur kæra málið til lögreglu.