Úrskurður yfirskattanefndar nr. 306/2013

2.10.2013

Úrskurður nr. 306/2013

ÚRSKURÐUR YFIRSKATTANEFNDAR

Ár 2013, miðvikudaginn 2. október, er tekið fyrir mál nr. 154/2013; krafa skattrannsóknarstjóra ríkisins um að A, kt. [...], verði gerð sekt vegna meintra brota á skattalögum. Í málinu úrskurða Ólafur Ólafsson, Anna Dóra Helgadóttir og Sverrir Örn Björnsson. Upp er kveðinn svofelldur

ú r s k u r ð u r :

I.

Með bréfi, dags. 9. apríl 2013, hefur skattrannsóknarstjóri ríkisins krafist þess að yfirskattanefnd taki til sektarmeðferðar mál A, kt. [...], fyrir brot á lögum nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, með áorðnum breytingum, framin vegna rekstraráranna 2009 og 2010.

Í bréfi skattrannsóknarstjóra ríkisins segir:

„A sem fyrrum stjórnarmanni, framkvæmdastjóra og prókúruhafa X ehf. (nú afskráð), er gefið að sök eftirfarandi:

Vanræksla á skilum á virðisaukaskattsskýrslum. Vanframtalin skattskyld velta og útskattur. Mögulegur innskattur.

A er gefið að sök, að því er best verður séð af ásetningi, en í það minnsta af stórkostlegu hirðuleysi, að hafa vanrækt að standa skil á virðisaukaskattsskýrslum til skattyfirvalda vegna uppgjörstímabila rekstrarárin 2009 og 2010 og vanframtelja með því skattskylda veltu og virðisaukaskatt í rekstri X ehf. Samkvæmt rannsókn skattrannsóknarstjóra ríkisins nemur vanframtalin skattskyld velta samtals kr. 20.458.548 og vanframtalinn útskattur samtals kr. 5.105.465. Mögulegur innskattur nemur samtals kr. 51.197.

Sundurliðast vanframtalin skattskyld velta og virðisaukaskattur svo sem hér greinir:

		Vanframtalin skattskyld velta	Vanframtalinn útskattur	Vanframtalinn innskattur
Rekstrarár	Uppgjörstímabil
2009	jan.– feb.	1.366.575	334.811	0
2009	mars – apríl	1.673.500	410.006	0
2009	maí – júní	1.875.493	459.495	0
2009	júlí – ágúst	2.425.823	594.327	0
2009	sept. – okt.	2.250.804	551.447	0
2009	nóv. – des.	1.554.163	380.770	0
Samtals kr.		11.146.358	2.730.856	0
2010	jan.– feb.	1.779.680	453.818	12.657
2010	mars – apríl	2.261.728	576.741	6.539
2010	maí – júní	1.341.593	342.106	5.738
2010	júlí – ágúst	1.337.177	340.980	24.258
2010	sept. – okt.	1.203.932	307.003	0
2010	nóv. – des.	1.388.080	353.960	2.005
Samtals kr.		9.312.190	2.374.609	51.197
Samtals bæði árin kr.		20.458.548	5.105.465	51.197

Sú háttsemi A sem hér hefur verið lýst brýtur í bága við ákvæði 1. mgr. 15. gr. og 1. mgr. 24. gr. sbr. aðalreglur 1. gr., 2. gr., 1. tl. 1. mgr. 3. gr., 1. mgr. 11. gr., 1. mgr. 13. gr., 1. mgr. 14. gr. og 19. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, með áorðnum breytingum.

Varðar framanlýst háttsemi A sekt samkvæmt 1. mgr. 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, með áorðnum breytingum.

Við endurákvörðun á virðisaukaskatti vegna umræddra uppgjörstímabila hefur skattaðila verið gert að sæta álagi á vangreiddan virðisaukaskatt skv. framangreindu á grundvelli 27. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, kr. 505.427 er komi til frádráttar við ákvörðun sektarfjárhæðar.

Þess er krafist að A verði með úrskurði yfirskattanefndar gert að sæta sekt í samræmi við framangreint.“

Af hálfu skattrannsóknarstjóra ríkisins er málavöxtum lýst í greinargerð, dags. 9. apríl 2013, sem fylgdi kröfugerðinni.

II.

Með bréfi yfirskattanefndar, dags. 12. júlí 2013, var gjaldanda veitt færi á að skila vörn í tilefni af framangreindri kröfugerð skattrannsóknarstjóra ríkisins eða tilkynna sérstaklega ef hann vildi ekki hlíta því að yfirskattanefnd afgreiddi mál hans og yrði málið þá endursent skattrannsóknarstjóra ríkisins sem tæki ákvörðun um hvort því yrði vísað til opinberrar rannsóknar, sbr. 4. mgr. 41. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt. Var bréf þetta birt gjaldanda eftir ákvæðum b-liðar 1. mgr. 83. gr. laga nr. 91/1991, um meðferð einkamála, í framhaldi af því að hann vitjaði ekki ábyrgðarbréfs nefndarinnar, dags. 15. apríl 2013, um sama efni. Engar athugasemdir hafa borist frá gjaldanda.

III.

1. Með bréfi skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 9. apríl 2013, er gerð sú krafa að gjaldanda, A, verði gerð sekt samkvæmt þargreindum ákvæðum 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt. Byggir krafa skattrannsóknarstjóra ríkisins á því að gjaldandi hafi sem fyrirsvarsmaður X ehf. vanrækt skil á virðisaukaskattsskýrslum vegna félagsins fyrir tilgreind uppgjörstímabil virðisaukaskatts árin 2009 og 2010 og þannig vantalið skattskylda veltu um 20.458.548 kr. Gjaldandi hefur átt þess kost að koma að vörnum fyrir yfirskattanefnd í tilefni af sektarkröfu skattrannsóknarstjóra ríkisins, en engar athugasemdir hafa borist. Þar sem gjaldandi hefur ekki gert athugasemdir við meðferð máls þessa fyrir yfirskattanefnd verður að líta svo á að hann mæli því ekki í gegn að það sæti sektarmeðferð fyrir nefndinni.

2. Sektarkrafa skattrannsóknarstjóra ríkisins í máli þessu er byggð á niðurstöðum rannsóknar embættisins á bókhaldi og skattskilum X ehf. vegna rekstraráranna 2009 og 2010, sbr. skýrslu um rannsóknina, dags. 13. ágúst 2012. Rannsókn þessi hófst formlega hinn 21. nóvember 2011 og beindist að bókhaldi og virðisaukaskattsskilum félagsins á rannsóknartímabilinu. Var rannsóknin einkum byggð á upplýsingum sem fram komu við skýrslutöku af gjaldanda 4. júní 2012, bókhaldsgögnum X ehf., bankaupplýsingum og upplýsingum úr upplýsingakerfum ríkisskattstjóra. Með bréfum, dags. 18. júní 2012, sendi skattrannsóknarstjóri gjaldanda og skiptastjóra þrotabús X ehf. skýrslu um rannsóknina, dags. 14. júní 2012, og gaf þeim kost á að tjá sig um efni hennar áður en ákvörðun yrði tekin um framhald málsins. Engar athugasemdir voru gerðar af hálfu gjaldanda og var lokaskýrsla skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 13. ágúst 2012, efnislega samhljóða hinni fyrri að viðbættum kafla um lok rannsóknarinnar.

Í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 13. ágúst 2012, voru helstu niðurstöður rannsóknarinnar teknar saman með svofelldum hætti:

„Niðurstöður rannsóknar á bókhaldi og virðisaukaskattsskilum skattaðila vegna rekstraráranna 2009 og 2010 eru:

·1  Virðisaukaskattsskýrslum vegna allra uppgjörstímabila rekstraráranna 2009 og 2010 hefur ekki verið skilað.

·2  Bókhald hefur ekki verið fært.

·3  Varðveislu bókhaldsgagna er ábótavant.

·4  Skattskyld velta og útskattur eru vantalin.

·5  Gögn vegna mögulegs innskatts eru fyrirliggjandi.“

Þá gerði skattrannsóknarstjóri ríkisins tölulega grein fyrir niðurstöðum rannsóknarinnar í töflu í niðurlagi skýrslu sinnar. Þar kom fram að skattskyld velta X ehf. væri vantalin um 11.146.358 kr. rekstrarárið 2009 og 9.312.190 kr. rekstrarárið 2010, eða samtals 20.458.548 kr., og útskattur um 2.730.856 kr. fyrra árið og 2.374.609 kr. síðara árið, eða samtals 5.105.465 kr. Þá næmi mögulegur innskattur 51.197 kr. rekstrarárið 2010.

Af hálfu skattrannsóknarstjóra ríkisins var mál X ehf. sent ríkisskattstjóra til meðferðar, sbr. 5. mgr. 39. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, sbr. bréf skattrannsóknarstjóra, dags. 17. ágúst 2012. Á grundvelli rannsóknar skattrannsóknarstjóra ríkisins og í framhaldi af bréfi til X ehf., dags. 18. febrúar 2013, sem ekki var svarað, endurákvarðaði ríkisskattstjóri með úrskurði, dags. 19. mars 2013, virðisaukaskatt X ehf. árin 2009 og 2010. Samkvæmt úrskurðinum var skattskyld velta X ehf. ákvörðuð 11.146.358 kr. rekstrarárið 2009 og 9.312.190 kr. rekstrarárið 2010 og hækkaði skattskyld velta um samtals 8.458.548 kr. frá skattskyldri veltu samkvæmt áætlun ríkisskattstjóra. Útskattur X ehf. varð samkvæmt þessu samtals 5.105.467 kr. og hækkaði um 2.105.467 kr. frá áætlun ríkisskattstjóra. Jafnframt ákvarðaði ríkisskattstjóri innskatt að fjárhæð 51.197 kr. rekstrarárið 2010. Ríkisskattstjóri bætti álagi samkvæmt 1. og 2. mgr. 27. gr. laga nr. 50/1988 við hækkun virðisaukaskatts. Af hálfu X ehf. voru heimilaðar málskotsleiðir vegna þessa úrskurðar ríkisskattstjóra ekki nýttar.

3. Í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 13. ágúst 2012, kemur fram að gjaldandi, A, var stjórnarmaður, framkvæmdastjóri og prókúruhafi X ehf. á því tímabili sem rannsóknin tók til. Skráður tilgangur félagsins var vöruflutningar, rekstur bifreiða, kaup og sala bifreiða, bílaviðgerðir, innflutningur, útflutningur, rekstur fasteigna og lánastarfsemi. Að því er varðar skattskilagögn og bókhald félagsins kemur fram að virðisaukaskattsskýrslum fyrir öll uppgjörstímabil rekstraráranna 2009 og 2010 hafi ekki verið skilað og að bókhald hafi ekki verið fært. Er í þessu sambandi rakinn sá framburður gjaldanda við skýrslutöku 4. júní 2012 að félagið hafi ekki getað greitt bókara fyrir vinnu hans við bókhald og skattskil og því hafi þeim verkefnum ekki verið sinnt.

Í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins er gerð grein fyrir rannsókn á skattskyldri veltu og útskatti X ehf. Í skýrslunni er tekið fram að fyrirliggjandi séu sölureikningar X ehf. með númeraröðinni 448-587 en til að númeraröð sé samfelld vanti 78 sölureikninga. Að undangenginni rannsókn á bankareikningi X ehf. taldi skattrannsóknarstjóri ríkisins ekki ástæðu til að leggja mat á ætlaðan undandrátt vegna vöntunar sölureikninga.

Við fyrrgreinda skýrslutöku 4. júní 2012 voru útgefnir sölureikningar X ehf. rekstrarárin 2009 og 2010 lagðir fyrir gjaldanda og staðfesti gjaldandi að hann hefði gefið þá út og að þeir hafi allir fengist greiddir. Aðspurður um innborganir inn á bankareikning X ehf. frá Y ehf. að fjárhæð 90.000 kr. og Z ehf. að fjárhæð 275.000 kr., kvaðst gjaldandi ekki muna eftir innborgunum frá Y ehf. en sagði að innborganir frá Z ehf. væru vegna vinnu. Niðurstöður í skýrslunni um fjárhæð skattskyldrar veltu gjaldanda á árunum 2009 og 2010 eru byggðar á fyrirliggjandi sölureikningum gjaldanda, að frátöldum reikningi nr. 499 sem sé dagsettur á árinu 2008, svo og á upplýsingum um innborganir á bankareikning X ehf. frá Z ehf. að fjárhæð samtals 275.000 kr. Samkvæmt þessu er tilgreint í skýrslunni að skattskyld velta X ehf. hafi numið 11.146.358 kr. rekstrarárið 2009 (útskattur 2.730.856 kr.) og 9.312.190 kr. rekstrarárið 2010 (útskattur 2.374.609 kr.).

Í kafla um rannsókn á rekstrargjöldum og innskatti kemur fram að samkvæmt gögnum sem gjaldandi hafi afhent vegna rannsóknar málsins nemi mögulegur innskattur X ehf. 51.197 kr. rekstrarárið 2010. Í skýrslunni er vísað til þess að við skýrslutöku hafi gjaldandi sagt að „það vantaði helling inní“ fram komna kostnaðarliði og að gjaldanda hafi verið gefinn vikufrestur til að afla gagna og koma þeim til skattrannsóknarstjóra. Engin frekari gögn hafi borist um mögulegan innskatt.

4. Fyrir liggur að gjaldandi, A, var stjórnarmaður, framkvæmdastjóri og prókúruhafi X ehf. á þeim tíma sem málið varðar og bar ábyrgð á því að skil væru gerð á virðisaukaskattsskýrslum félagsins og virðisaukaskatti í samræmi við ákvæði 1. mgr. 15. gr. og 1. og 2. mgr. 24. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt. Sektarkröfu skattrannsóknarstjóra ríkisins er því réttilega beint að gjaldanda í samræmi við ákvæði 6. mgr. 40. gr. laga nr. 50/1988 með áorðnum breytingum samkvæmt 3. gr. laga nr. 42/1995.

Gjaldandi hefur sem fyrr segir ekki gert athugasemdir í tilefni af sektarkröfu skattrannsóknarstjóra ríkisins og við skýrslutöku, sem fram fór hjá skattrannsóknarstjóra vegna rannsóknar málsins, kom fram viðurkenning gjaldanda á því að hann hefði ekki staðið skil á virðisaukaskattsskýrslum X ehf. og innheimtum virðisaukaskatti vegna seldrar þjónustu félagsins umrædd uppgjörstímabil árin 2009 og 2010. Í máli því, sem hér er til meðferðar, er um að tefla kröfugerð um ákvörðun sektar á hendur gjaldanda samkvæmt þar tilgreindum ákvæðum 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, sem gera ráð fyrir því að sektarákvörðun sé bundin þeirri skattfjárhæð sem undan var dregin. Verður því að taka afstöðu til þess hvort skattrannsóknarstjóri ríkisins hafi með skattrannsókn sinni sýnt fram á hverju skattfjárhæð, sem undan var dregin, hafi að minnsta kosti numið. Allan vafa í því sambandi verður að meta gjaldanda í hag, sbr. grundvallarreglu 108. gr. laga nr. 88/2008, um meðferð sakamála.

Eins og fram er komið eru tölulegar niðurstöður samkvæmt rannsókn skattrannsóknarstjóra ríkisins á skattskilum X ehf. vegna rekstraráranna 2009 og 2010 byggðar á útgefnum sölureikningum félagsins sem gjaldandi afhenti við rannsókn málsins auk þess sem byggt var á gögnum um innborganir á bankareikning félagsins. Á þessum grundvelli er í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins gerð grein fyrir meintri vantalinni skattskyldri veltu félagsins að fjárhæð 11.146.358 kr. rekstrarárið 2009 og 9.312.190 kr. rekstrarárið 2010, eða samtals 20.458.548 kr. Af hálfu gjaldanda, A, er viðurkennt að tekjur félagsins hafi numið þeim fjárhæðum sem sölureikningar þessir bera með sér, sbr. framburð gjaldanda við skýrslutöku hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins 4. júní 2012. Samkvæmt þessu og að virtum gögnum málsins þykir ekkert komið fram sem gefur tilefni til annars en að miða við fjárhæð skattskyldrar veltu og innheimts virðisaukaskatts samkvæmt skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins. Af hálfu gjaldanda hefur ekkert komið fram um tilefni til frekari frádráttar innskatts en að framan greinir. Verður því byggt á niðurstöðum rannsóknarskýrslu um þann þátt málsins.

5. Samkvæmt framansögðu telst hafa verið leitt í ljós með rannsókn skattrannsóknarstjóra ríkisins að gjaldandi, A, hafi með saknæmum hætti vanrækt skyldur sínar til að sjá um að gerð væru skil á virðisaukaskattsskýrslum og virðisaukaskatti X ehf. í samræmi við ákvæði 1. mgr. 15. gr. og 1. og 2. mgr. 24. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, öll uppgjörstímabil virðisaukaskatts árin 2009 og 2010. Telst vangreiddur virðisaukaskattur umrædd uppgjörstímabil nema 5.054.268 kr. að teknu tilliti til innskatts. Af þessum sökum ber að ákvarða gjaldanda, A, sekt samkvæmt 6. mgr., sbr. 1. mgr. 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, sbr. 3. gr. laga nr. 42/1995.

Eins og lög nr. 50/1988 hljóða eftir breytingar, sem á þeim voru gerðar með lögum nr. 42/1995, skal sekt aldrei vera lægri en sem nemur tvöfaldri þeirri skattfjárhæð sem undan var dregin eða vanrækt var greiðsla á, þó að teknu tilliti til álags. Samkvæmt þessu, málsatvikum að öðru leyti og að teknu tilliti til álags samkvæmt 2. mgr. 27. gr. laga nr. 50/1988 þykir sekt gjaldanda hæfilega ákveðin 9.700.000 kr. til ríkissjóðs.

Úrskurðarorð:

Gjaldandi, A, greiði sekt að fjárhæð 9.700.000 kr. til ríkissjóðs.