Úrskurður yfirskattanefndar nr. 183/2014
Úrskurður nr. 183/2014
ÚRSKURÐUR YFIRSKATTANEFNDAR
Ár 2014, miðvikudaginn 2. júlí, er tekið fyrir mál nr. 322/2013; krafa skattrannsóknarstjóra ríkisins um að A, kt. [...], verði gerð sekt vegna meintra brota á skattalögum. Í málinu úrskurða Ólafur Ólafsson, Sverrir Örn Björnsson og Kristinn Gestsson. Upp er kveðinn svofelldur
ú r s k u r ð u r :
I.
Með bréfi, dags. 26. nóvember 2013, hefur skattrannsóknarstjóri ríkisins krafist þess að yfirskattanefnd taki til sektarmeðferðar mál A, kt. [...], fyrir brot á lögum nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, með síðari breytingum, framin vegna rekstrarársins 2011.
Í bréfi skattrannsóknarstjóra ríkisins segir:
„A er sem stjórnarmaður í X ehf. og framkvæmdastjóri og prókúruhafi félagsins talinn bera refsiábyrgð vegna eftirfarandi:
Vanræksla á skilum á virðisaukaskattsskýrslum á lögmæltum tíma. Vanframtalin skattskyld velta og útskattur. Mögulegur innskattur.
A er gefið að sök að hafa vanrækt, að því er best verður séð af ásetningi en í það minnsta af stórkostlegu hirðuleysi, að standa innheimtumanni ríkissjóðs á lögmæltum tíma skil á virðisaukaskattsskýrslum X ehf. vegna uppgjörstímabilanna júlí–ágúst, september–október og nóvember–desember rekstrarárið 2011 og að vanframtelja þannig virðisaukaskattsskylda veltu og virðisaukaskatt félagsins. Samkvæmt rannsókn skattrannsóknarstjóra ríkisins nemur vanframtalin virðisaukaskattsskyld velta samtals kr. 58.842.908 og vanframtalinn útskattur samtals kr. 15.004.941 Mögulegur innskattur nemur samtals kr.10.158.507
Sundurliðast vanframtalin virðisaukaskattsskyld velta, útskattur og mögulegur innskattur svo sem hér greinir:
| Rekstrarár | Uppgjörstímabil | Vanframtalin skattskyld velta kr. | Vanframtalinn útskattur kr. | Mögulegur innskattur |
| 2011 | júlí - ágúst | 24.563.427 | 6.263.674 | 3.642.877 |
| 2011 | september - október | 17.491.538 | 4.460.342 | 3.213.997 |
| 2011 | nóvember - desember | 16.787.943 | 4.280.925 | 3.301.633 |
| Samtals kr. | 58.842.908 | 15.004.941 | 10.158.507 |
Sú háttsemi sem hér hefur verið lýst brýtur í bága við ákvæði 1. mgr. 15. gr. og 1. og 2. mgr. 24. gr., sbr. aðalreglur 1. gr. og 2. gr., 1. tl. 1. mgr. 3. gr., 1. mgr. 11. gr., 1. og 2. mgr. 13. gr., 1. mgr. 14. gr. og 19. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, með áorðnum breytingum.
Umrædd háttsemi varðar A sekt samkvæmt 1. mgr. 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, með áorðnum breytingum.
X ehf. var með úrskurði ríkisskattstjóra um endurákvörðun virðisaukaskatts félagsins vegna rekstrarársins 2011, upp kveðnum 6. nóvember 2012, gert að sæta 10% álagi á vangreiddan virðisaukaskatt samkvæmt 27. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, er komi til frádráttar við ákvörðun sektar. Nemur greint álag samtals kr. 484.644.
Þess er krafist A verði með úrskurði yfirskattanefndar gert að sæta sekt í samræmi við framangreint.“
Af hálfu skattrannsóknarstjóra ríkisins er málavöxtum lýst í greinargerð, dags. 26. nóvember 2013, sem fylgdi kröfugerðinni.
II.
Með bréfi yfirskattanefndar, dags. 9. desember 2013, var gjaldanda veitt færi á að skila vörn í tilefni af framangreindri kröfugerð skattrannsóknarstjóra ríkisins eða tilkynna sérstaklega ef hann vildi ekki hlíta því að yfirskattanefnd afgreiddi mál hans og yrði málið þá endursent skattrannsóknarstjóra ríkisins sem tæki ákvörðun um hvort því yrði vísað til opinberrar rannsóknar, sbr. 4. mgr. 41. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt. Engar athugasemdir hafa borist frá gjaldanda.
III.
1. Með bréfi skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 26. nóvember 2013, er gerð sú krafa að gjaldanda, A, verði gerð sekt samkvæmt þargreindum ákvæðum 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, þar sem hann hafi sem fyrirsvarsmaður X ehf., nú þrotabú, vanrækt að standa skil á virðisaukaskatti félagsins þau uppgjörstímabil árið 2011 sem greinir í bréfinu. Gjaldandi hefur átt þess kost að koma að vörnum fyrir yfirskattanefnd í tilefni af sektarkröfu skattrannsóknarstjóra ríkisins, en engar athugasemdir hafa borist. Þar sem gjaldandi hefur ekki gert athugasemdir við meðferð máls þessa fyrir yfirskattanefnd verður að líta svo á að hann mæli því ekki í gegn að það sæti sektarmeðferð fyrir nefndinni.
2. Sektarkrafa skattrannsóknarstjóra ríkisins í máli þessu er byggð á niðurstöðum rannsóknar embættisins á bókhaldi og skattskilum X ehf. vegna rekstrarársins 2011, sbr. skýrslu um rannsóknina, dags. 23. nóvember 2012. Rannsókn þessi hófst formlega hinn 17. ágúst 2012 og beindist aðallega að virðisaukaskattsskilum félagsins vegna seldrar verktakavinnu við lóðaframkvæmdir o.fl. á rannsóknartímabilinu. Vegna rannsóknarinnar var tekin skýrsla af gjaldanda, A, hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins hinn 4. október 2012 og var rannsóknin byggð á upplýsingum sem þar komu fram, en einnig var byggt á bókhaldsgögnum og virðisaukaskattsskýrslum X ehf., gögnum frá fyrirtækjaskrá og upplýsingakerfum ríkisskattstjóra. Með bréfi, dags. 6. nóvember 2012, sendi skattrannsóknarstjóri gjaldanda skýrslu um rannsóknina, sem dagsett var sama dag, og gaf honum kost á að tjá sig um efni hennar áður en ákvörðun yrði tekin um framhald málsins. Með bréfi, dags. 15. nóvember 2012, lagði gjaldandi fram athugasemdir sínar við skýrsluna og kom þar m.a. fram að skil hefðu verið gerð á virðisaukaskattsskýrslum og verulegum hluta vangreidds virðisaukaskatts, en í gildi væri greiðslusamkomulag við tollstjóra um fullnaðargreiðslu vanskila. Í framhaldi af þessu tók skattrannsóknarstjóri ríkisins saman lokaskýrslu sína um rannsókn á máli X ehf. sem var samhljóða hinni fyrri að viðbættum kafla um lok rannsóknarinnar.
Í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 17. desember 2008, voru helstu niðurstöður rannsóknarinnar teknar saman með svofelldum hætti:
„Niðurstöður rannsóknar á bókhaldi og virðisaukaskattsskilum skattaðila vegna rekstrartímabilsins júlí til desember 2011 eru:
·1 Virðisaukaskattsskýrslum vegna allra uppgjörstímabila rekstrartímabilsins júlí til desember 2011 hefur ekki verið skilað.
·2 Leiðréttingarskýrslu virðisaukaskatts vegna rekstrarársins 2011 var skilað til ríkisskattstjóra eftir að rannsókn hófst.
·3 Bókhald var fært eftir að rannsókn hófst og hefur verið afhent.
·4 Skattskyld velta er vantalin.
·5 Útskattur er vantalinn.
·6 Fyrirliggjandi eru gögn um mögulegan innskatt.“
Þá gerði skattrannsóknarstjóri ríkisins tölulega grein fyrir niðurstöðum rannsóknarinnar í töflu í niðurlagi skýrslu sinnar. Þar kom fram að skattskyld velta X ehf. væri vantalin um 58.842.908 kr. og útskattur um 15.004.941 kr. rekstrarárið 2011, en mögulegur innskattur næmi 10.158.507 kr.
Af hálfu skattrannsóknarstjóra ríkisins var mál X ehf. sent ríkisskattstjóra til meðferðar, sbr. 5. mgr. 39. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, sbr. bréf skattrannsóknarstjóra, dags. 28. nóvember 2012. Með bréfi ríkisskattstjóra, dags. 11. mars 2013, var skattrannsóknarstjóra ríkisins tilkynnt að hinn 6. nóvember 2012 hefði virðisaukaskattur X ehf. verið endurákvarðaður á grundvelli innsendra virðisaukaskattsskýrslna félagsins. Væri endurákvörðun ríkisskattstjóra í samræmi við rannsóknarniðurstöður skattrannsóknarstjóra. Því hefði ríkisskattstjóri ekki í hyggju að nýta sér heimild til endurákvörðunar virðisaukaskatts á grundvelli skýrslu skattrannsóknarstjóra.
3. Í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 23. nóvember 2012, kemur fram að gjaldandi, A, var stjórnarmaður og framkvæmdastjóri X ehf. á því tímabili sem rannsóknin tók til. Að því er varðar skattskilagögn og bókhald félagsins kemur fram að ekki voru gerð skil á virðisaukaskattsskýrslum félagsins vegna uppgjörstímabilanna júlí-ágúst, september-október og nóvember-desember 2011, en að leiðréttingarskýrsla virðisaukaskatts hafi verið send ríkisskattstjóra hinn 21. september 2012. Við upphaf rannsóknarinnar hafi fært bókhald ekki legið fyrir, en bókhald hafi verið afhent skattrannsóknarstjóra ríkisins hinn 19. september 2012. Þá kemur fram að meðal bókhaldsgagna X ehf. séu sölureikningar félagsins í samfelldri númeraröð.
Niðurstöður skattrannsóknarstjóra ríkisins um fjárhæð skattskyldrar veltu X ehf. á síðari hluta árs 2011 byggja á umræddum sölureikningum félagsins, samtals að fjárhæð 81.001.350 kr. Er niðurstaða skattrannsóknarstjóra um þennan þátt sú að skattskyld velta hafi verið vantalin um 58.842.908 kr. og útskattur um 15.004.941 kr. uppgjörstímabilin júlí-ágúst, september-október og nóvember-desember 2011.
Í kafla um rannsókn á rekstrargjöldum og innskatti er vísað til þess að samkvæmt fyrirliggjandi bókhaldi X ehf., sbr. einnig innsenda leiðréttingarskýrslu virðisaukaskatts, og upplýsingum gjaldanda við skýrslutöku nemi innskattur 10.158.507 kr. fyrrgreind uppgjörstímabil árið 2011.
Við skýrslutöku hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins 4. október 2012 staðfesti gjaldandi, A, að hann væri framkvæmdastjóri X ehf. og stjórnaði daglegum rekstri félagsins. Hann hefði sjálfur fært bókhald félagsins. Við skýrslutökuna voru útgefnir sölureikningar X ehf. árið 2011 lagðir fyrir gjaldanda og kannaðist gjaldandi við sölureikningana og sagði að þeir hefðu allir fengist greiddir. Gjaldandi sagði að dregist hefði að standa skil á virðisaukaskattsskýrslum vegna uppgjörstímabila á síðari hluta árs 2011. Innheimtur virðisaukaskattur á þessu tímabili hefði farið í reksturinn.
4. Gjaldandi hefur sem fyrr segir ekki gert athugasemdir í tilefni af sektarkröfu skattrannsóknarstjóra ríkisins og við skýrslutöku, sem fram fór hjá skattrannsóknarstjóra vegna rannsóknar málsins, kom fram viðurkenning gjaldanda á því að hann hefði ekki staðið skil á virðisaukaskattsskýrslum X ehf. og innheimtum virðisaukaskatti vegna seldrar þjónustu félagsins á síðari hluta árs 2011. Í máli því, sem hér er til meðferðar, er um að tefla kröfugerð um ákvörðun sektar á hendur gjaldanda samkvæmt þar tilgreindum ákvæðum 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, sem gera ráð fyrir því að sektarákvörðun sé bundin þeirri skattfjárhæð sem undan var dregin. Verður því að taka afstöðu til þess hvort skattrannsóknarstjóri ríkisins hafi með skattrannsókn sinni sýnt fram á hverju skattfjárhæð, sem undan var dregin, hafi að minnsta kosti numið. Allan vafa í því sambandi verður að meta gjaldanda í hag, sbr. grundvallarreglu 108. gr. laga nr. 88/2008, um meðferð sakamála.
Eins og fram er komið eru tölulegar niðurstöður samkvæmt rannsókn skattrannsóknarstjóra ríkisins að því er varðar skattskylda veltu X ehf. umrædd uppgjörstímabil rekstrarárið 2011 byggðar á útgefnum sölureikningum félagsins að fjárhæð 81.001.350 kr. á tímabilinu júlí til desember 2011. Á þessum grundvelli er í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins gerð grein fyrir meintri vantalinni skattskyldri veltu að fjárhæð 58.842.908 kr. rekstrarárið 2011. Af hálfu gjaldanda, A, er viðurkennt að tekjur félagsins hafi numið þeirri fjárhæð sem sölureikningar þessir bera með sér, sbr. framburð gjaldanda við skýrslutöku hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins. Samkvæmt þessu verður miðað við greinda fjárhæð skattskyldrar veltu. Ágreiningslaust er að innskattur X ehf. umrætt tímabil á árinu 2011 var að fjárhæð 10.158.507 kr., sbr. m.a. innsenda leiðréttingarskýrslu.
Samkvæmt framansögðu telst hafa verið leitt í ljós með rannsókn skattrannsóknarstjóra ríkisins að skil voru ekki gerð á virðisaukaskattsskýrslum og virðisaukaskatti X ehf. uppgjörstímabilin júlí-ágúst, september-október og nóvember-desember 2011 þrátt fyrir skattskylda veltu í rekstri félagsins samkvæmt því sem rakið er að framan. Eins og fram er komið var í tengslum við rannsókn skattrannsóknarstjóra ríkisins lögð fram leiðréttingarskýrsla virðisaukaskatts vegna rekstrar X ehf. árið 2011. Tekið skal fram að gögn málsins bera með sér að skil hafa ekki verið gerð á virðisaukaskatti samkvæmt greindri leiðréttingarskýrslu félagsins, en þó voru í september og desember 2012 greiddar 812.392 kr. vegna uppgjörstímabilsins júlí-ágúst 2011 og 26.049 kr. vegna tímabilsins september-október 2011. Bú félagsins var tekið til gjaldþrotaskipta 11. apríl 2013.
Gjaldandi, A, var stjórnarmaður og prókúruhafi X ehf. á þeim tíma sem málið varðar og bar ábyrgð á því að skil væru gerð á virðisaukaskattsskýrslum félagsins og virðisaukaskatti í samræmi við ákvæði 1. mgr. 15. gr. og 1. og 2. mgr. 24. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt. Með stoð í gögnum málsins, m.a. framburði gjaldanda við skýrslutöku hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins, þykir fullsannað að gjaldandi hafi með saknæmum hætti vanrækt þessar skyldur sínar að því er varðar virðisaukaskattsskil X ehf. umrædd uppgjörstímabil árið 2011, en virðisaukaskattur sem ekki var greiddur á lögmæltum tíma nam 4.846.434 kr. að teknu tilliti til innskatts. Af þessum sökum ber að ákvarða gjaldanda sekt samkvæmt 6. mgr., sbr. 1. mgr. 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, sbr. 3. gr. laga nr. 42/1995.
Eins og lög nr. 50/1988 hljóða eftir breytingar, sem á þeim voru gerðar með lögum nr. 42/1995, skal sekt aldrei vera lægri en sem nemur tvöfaldri þeirri skattfjárhæð sem undan var dregin eða vanrækt var greiðsla á, þó að teknu tilliti til álags. Við ákvörðun sektar þykir rétt að taka tillit til fyrrgreindra greiðslna vegna virðisaukaskatts uppgjörstímabilin júlí-ágúst og september-október 2011. Samkvæmt þessu, málsatvikum að öðru leyti og að teknu tilliti til álags samkvæmt 2. mgr. 27. gr. laga nr. 50/1988 þykir sekt gjaldanda hæfilega ákveðin 8.200.000 kr. til ríkissjóðs.
Úrskurðarorð:
Gjaldandi, A, greiði sekt að fjárhæð 8.200.000 kr. til ríkissjóðs.
