Úrskurður yfirskattanefndar nr. 257/2014
Úrskurður nr. 257/2014
ÚRSKURÐUR YFIRSKATTANEFNDAR
Ár 2014, miðvikudaginn 15. október, er tekið fyrir mál nr. 286/2013; krafa skattrannsóknarstjóra ríkisins um að A, kt. [...], verði gerð sekt vegna meintra brota á skattalögum. Í málinu úrskurða Ólafur Ólafsson, Sverrir Örn Björnsson og Kristinn Gestsson. Upp er kveðinn svofelldur
úrskurður:
I.
Með bréfi, dags. 7. október 2013, hefur skattrannsóknarstjóri ríkisins krafist þess að yfirskattanefnd taki til sektarmeðferðar mál A, kt. [...], fyrir brot á lögum nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, með áorðnum breytingum, framin vegna rekstraráranna 2009, 2010 og 2011.
Í bréfi skattrannsóknarstjóra ríkisins segir:
„A er gefið að sök eftirfarandi:
Vanframtalin virðisaukaskattsskyld velta og vangoldinn innheimtur útskattur. Vanskil virðisaukaskattsskýrslna.
A er gefið að sök að hafa, að því er best verður séð af ásetningi, en í það minnsta af stórkostlegu hirðuleysi, vanrækt að standa skil á virðisaukaskattsskýrslum, vegna virðisaukaskattsskyldrar starfsemi sinnar, til skattyfirvalda vegna allra uppgjörstímabila rekstrarárin 2009, 2010 og 2011 og vanframtelja með því skattskylda veltu og virðisaukaskatt. Samkvæmt niðurstöðu skattrannsóknarstjóra ríkisins nemur vanframtalin skattskyld velta samtals kr. 14.853.501 og vanframtalinn útskattur samtals kr. 3.747.086. Ekki eru fyrirliggjandi gögn vegna mögulegs innskatts.
Sundurliðast vanframtalin skattskyld velta og virðisaukaskattur svo sem hér greinir:
|
Rekstrarár |
Uppgjörstímabil |
Vanframtalin skattskyld velta | Vanframtalinn útskattur |
| 2009 | jan.– feb. | 0 | 0 |
| 2009 | mars – apríl | 293.121 | 71.815 |
| 2009 | maí – júní | 703.080 | 172.256 |
| 2009 | júlí – ágúst | 1.105.379 | 270.816 |
| 2009 | sept. – okt. | 880.506 | 215.723 |
| 2009 | nóv. – des. | 1.051.789 | 257.687 |
| Samtals kr. | 4.033.875 | 988.297 | |
| 2010 | jan.– feb. | 174.002 | 44.155 |
| 2010 | mars – apríl | 513.600 | 130.968 |
| 2010 | maí – júní | 994.800 | 253.674 |
| 2010 | júlí – ágúst | 1.228.800 | 313.344 |
| 2010 | sept. – okt. | 1.860.226 | 474.357 |
| 2010 | nóv. – des. | 647.976 | 165.234 |
| Samtals kr. | 5.419.404 | 1.381.732 | |
| 2011 | jan.– feb. | 360.000 | 91.800 |
| 2011 | mars – apríl | 807.600 | 205.938 |
| 2011 | maí – júní | 1.693.422 | 431.823 |
| 2011 | júlí – ágúst | 1.063.200 | 271.116 |
| 2011 | sept. – okt. | 1.070.400 | 272.952 |
| 2011 | nóv. – des. | 405.600 | 103.428 |
| Samtals kr. | 5.400.222 | 1.377.057 | |
| Samtals öll árin | 14.853.501 | 3.747.086 |
Það er mat skattrannsóknarstjóra ríkisins, byggt á gögnum málsins, að ofangreindu hafi A komið til leiðar með saknæmum hætti, að því er frekast verður séð af ásetningi eða í það minnsta af stórkostlegu hirðuleysi.
Sú háttsemi A, sem hér hefur verið lýst, brýtur í bága við ákvæði 1. mgr. 15. gr. og 1. og 2. mgr. 24. gr., sbr. aðalreglur 1. gr., 2. gr., 1. tl. 1. mgr. 3. gr., 1. mgr. 11. gr., 1. mgr. 13. gr., 1. mgr. 14. gr. og 19. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, með áorðnum breytingum.
Varðar framanlýst háttsemi A sekt samkvæmt 1. mgr. 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, með áorðnum breytingum.
Vegna endurákvörðunar á virðisaukaskatti vegna rekstraráranna 2009, 2010 og 2011 hefur A verið gert að sæta álagi á vangreiddan virðisaukaskatt, samtals kr. 374.731, er komi til frádráttar við ákvörðun sektarfjárhæðar.
Þess er krafist að A verði með úrskurði yfirskattanefndar gert að sæta sekt í samræmi við framangreint.“
Af hálfu skattrannsóknarstjóra ríkisins er málavöxtum lýst í greinargerð, dags. 7. október 2013, sem fylgdi kröfugerðinni.
II.
Með bréfi yfirskattanefndar, dags. 19. nóvember 2013, var gjaldanda veitt færi á að skila vörn í tilefni af framangreindri kröfugerð skattrannsóknarstjóra ríkisins eða tilkynna sérstaklega ef hann vildi ekki hlíta því að yfirskattanefnd afgreiddi mál hans og yrði málið þá endursent skattrannsóknarstjóra ríkisins sem tæki ákvörðun um hvort því yrði vísað til opinberrar rannsóknar, sbr. 4. mgr. 41. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt. Var bréf þetta birt gjaldanda eftir ákvæðum b-liðar 1. mgr. 83. gr. laga nr. 91/1991, um meðferð einkamála, í framhaldi af því að hann vitjaði ekki ábyrgðarbréfs nefndarinnar, dags. 11. október 2013, um sama efni. Engar athugasemdir hafa borist frá gjaldanda.
III.
1. Með bréfi skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 7. október 2013, er gerð sú krafa að gjaldanda, A, verði gerð sekt samkvæmt þargreindum ákvæðum 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt. Gjaldandi hefur átt þess kost að koma að vörnum fyrir yfirskattanefnd í tilefni af sektarkröfu skattrannsóknarstjóra ríkisins, en engar athugasemdir hafa borist. Þar sem gjaldandi hefur ekki gert athugasemdir við meðferð máls þessa fyrir yfirskattanefnd verður að líta svo á að hann mæli því ekki í gegn að það sæti sektarmeðferð fyrir nefndinni.
2. Sektarkrafa skattrannsóknarstjóra ríkisins í máli þessu er byggð á niðurstöðum rannsóknar embættisins á bókhaldi og skattskilum gjaldanda vegna rekstraráranna 2009, 2010 og 2011, sbr. skýrslu um rannsóknina, dags. 28. desember 2012, þar sem fram kom að á rannsóknartímabilinu hefði gjaldandi starfað sjálfstætt við málun, aðallega sem verktaki hjá X ehf. Rannsókn skattrannsóknarstjóra ríkisins hófst formlega hinn 11. september 2012. Vegna rannsóknarinnar kom gjaldandi til skýrslutöku hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins hinn 5. desember 2012 og var rannsóknin byggð á upplýsingum sem þar komu fram, auk þess sem byggt var á sölureikningum gjaldanda, bankaupplýsingum og upplýsingum úr upplýsingakerfum ríkisskattstjóra. Með bréfi, dags. 7. desember 2012, sendi skattrannsóknarstjóri gjaldanda skýrslu um rannsóknina, dags. sama dag, og gaf honum kost á að tjá sig um efni hennar. Athugasemdir voru ekki gerðar af hálfu gjaldanda. Í framhaldi af þessu tók skattrannsóknarstjóri ríkisins saman nýja skýrslu um rannsóknina, dags. 28. desember 2012, sem var efnislega samhljóða hinni fyrri að viðbættum kafla um lok rannsóknarinnar.
Í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 28. desember 2012, voru helstu niðurstöður rannsóknarinnar dregnar saman með svofelldum hætti:
„Niðurstöður rannsóknar á bókhaldi og virðisaukaskattsskilum skattaðila eru:
·1 Ekki hafa verið staðin skil á virðisaukaskattsskýrslum vegna allra uppgjörstímabila rekstraráranna 2009, 2010 og 2011.
·2 Virðisaukaskattsskyldri starfsemi var haldið áfram eftir lokun virðisaukaskattsnúmers.
·3 Bókhald hefur ekki verið fært.
·4 Varðveislu bókhaldsgagna er ábótavant.
·5 Skattskyld velta er vantalin.
·6 Útskattur er vantalinn.
·7 Ekki eru fyrirliggjandi gögn vegna mögulegs innskatts.“
Þá gerði skattrannsóknarstjóri ríkisins tölulega grein fyrir niðurstöðum rannsóknarinnar í töflu í niðurlagi skýrslu sinnar. Þar kom fram að skattskyld velta gjaldanda væri vantalin um 4.033.875 kr. rekstrarárið 2009, 5.419.404 kr. rekstrarárið 2010 og 5.400.222 kr. rekstrarárið 2011, eða samtals 14.853.501 kr. Þá væri útskattur vantalinn um samtals 3.747.086 kr. greind ár.
Af hálfu skattrannsóknarstjóra ríkisins var mál gjaldanda sent ríkisskattstjóra til meðferðar, sbr. 2. mgr. 39. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, sbr. bréf skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 28. desember 2012. Á grundvelli rannsóknar skattrannsóknarstjóra ríkisins og í framhaldi af bréfi til gjaldanda, dags. 13. maí 2013, sem gjaldandi svaraði ekki, endurákvarðaði ríkisskattstjóri með úrskurði, dags. 14. júní 2013, virðisaukaskatt gjaldanda árin 2009, 2010 og 2011. Samkvæmt úrskurðinum var skattskyld velta ákvörðuð 4.033.875 kr. rekstrarárið 2009, 5.419.404 kr. rekstrarárið 2010 og 5.400.222 kr. rekstrarárið 2011 og lækkaði skattskyld velta um samtals 146.499 kr. frá áætlun ríkisskattstjóra. Samkvæmt framangreindu varð virðisaukaskattur til greiðslu 988.299 kr. árið 2009, 1.381.948 kr. árið 2010 og 1.377.057 kr. árið 2011 auk álags samkvæmt 1. og 2. mgr. 27. gr. laga nr. 50/1988. Gjaldandi nýtti sér ekki heimilaðar málskotsleiðir vegna þessa úrskurðar ríkisskattstjóra.
3. Fram kemur í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 28. desember 2012, að gjaldandi hafi verið skráður á virðisaukaskattsskrá frá 1. ágúst 1992 til 30. júní 2011, en þá hafi virðisaukaskattsnúmeri gjaldanda verið lokað með úrskurði ríkisskattstjóra á grundvelli 27. gr. A laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt. Í skýrslutöku hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins hinn 5. desember 2012 kvaðst gjaldandi ekki hafa vitað af lokun virðisaukaskattsnúmersins og hefði það verið ástæða þess að hann hefði haldið áfram að gefa út sölureikninga eftir lokun númersins. Þá er rakið að gjaldandi hafi ekki staðið skil á virðisaukaskattsskýrslum vegna allra uppgjörstímabila rekstrarárin 2009, 2010 og 2011 á lögmæltum tíma. Er í þessu sambandi rakinn sá framburður gjaldanda við skýrslutökuna að gjaldandi hefði glímt við spilafíkn í mörg sem hafi valdið því að mikil óreiða hafi verið hjá honum á þessu tímabili og að það eina sem skipt hefði máli hafi verið að vinna, skrifa út reikninga og fá pening. Aðspurður sagði gjaldandi að hann hefði sjálfur ráðstafað peningunum og að þeir hefðu ekki farið í reksturinn.
Í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins er gerð grein fyrir rannsókn á skattskyldri veltu og útskatti gjaldanda. Við skýrslutöku 5. desember 2012 voru útgefnir sölureikningar gjaldanda að fjárhæð samtals 18.600.587 kr., þar af skattskyld velta 14.853.501 kr. og útskattur 3.747.086 kr., rekstrarárin 2009, 2010 og 2011 lagðir fyrir gjaldanda og staðfesti gjaldandi að hann hefði gefið þá út og að þeir hafi allir fengist greiddir.
Í kafla um rannsókn á innskatti gjaldanda er greint frá því að engin gögn hafi komið fram um mögulegan innskatt gjaldanda. Er vísað til þeirra skýringa gjaldanda við skýrslutöku að hann hefði orðið fyrir kostnaði vegna starfseminnar en engin gögn væru til. Kvaðst gjaldandi hafa keypt bifreið á árinu 2008, en ekki haft hana á rauðum númerum og hefði bifreiðin ekki verið skráð á hann. Sagði gjaldandi að útgefnir reikningar á Xehf. hefðu einungis verið vegna vinnu, en þegar hann hefði unnið fyrir aðra hefði hann einnig keypt efni og hefði kostnaðurinn þá verið um 25-30% af heildarfjárhæð sölureikninga.
4. Gjaldandi hefur sem fyrr segir ekki gert athugasemdir í tilefni af sektarkröfu skattrannsóknarstjóra ríkisins og við skýrslutökur, sem fram fóru hjá skattrannsóknarstjóra vegna rannsóknar málsins, kom fram viðurkenning gjaldanda á því að hann hefði ekki staðið skil á virðisaukaskattsskýrslum og innheimtum virðisaukaskatti árin 2009, 2010 og 2011. Í máli því, sem hér er til meðferðar, er um að tefla kröfugerð um ákvörðun sektar á hendur gjaldanda samkvæmt þar tilgreindum ákvæðum 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, sem gera ráð fyrir því að sektarákvörðun sé bundin þeirri skattfjárhæð sem undan var dregin. Verður því að taka afstöðu til þess hvort skattrannsóknarstjóri ríkisins hafi með skattrannsókn sinni sýnt fram á hverju skattfjárhæð, sem undan var dregin, hafi að minnsta kosti numið. Allan vafa í því sambandi verður að meta gjaldanda í hag, sbr. grundvallarreglu 108. gr. laga nr. 88/2008, um meðferð sakamála.
Eins og rakið er að framan eru tölulegar niðurstöður samkvæmt rannsókn skattrannsóknarstjóra ríkisins á skattskilum gjaldanda vegna áranna 2009, 2010 og 2011 byggðar á útgefnum sölureikningum gjaldanda. Greindir sölureikningar eru að fjárhæð 5.022.172 kr. rekstrarárið 2009, 6.801.136 kr. rekstrarárið 2010 og 6.777.279 kr. rekstrarárið 2011, og reiknaðist skattskyld velta gjaldanda í samræmi við það 4.033.875 kr. (útskattur 988.297 kr.) fyrsta árið, 5.419.404 kr. (útskattur 1.381.732 kr.) annað árið og 5.400.222 kr. (útskattur 1.377.057 kr.) þriðja árið. Umræddir sölureikningar voru lagðir fyrir gjaldanda við skýrslutöku hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins 5. desember 2012 og staðfesti gjaldandi að hafa gefið sölureikningana út og að þeir hefðu fengist greiddir. Eins og fram er komið hefur gjaldandi ekki gert athugasemdir í tilefni af sektarkröfu skattrannsóknarstjóra ríkisins. Samkvæmt þessu og að virtum gögnum málsins þykir ekkert komið fram sem gefur tilefni til annars en að miða við niðurstöður í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins um fjárhæð skattskyldrar veltu og útskatts gjaldanda. Af hálfu gjaldanda hefur ekkert komið fram um tilefni til frádráttar innskatts. Verður því einnig byggt á niðurstöðum rannsóknarskýrslu um þann þátt málsins.
Fullsannað þykir samkvæmt því sem að framan er rakið og að öðru leyti með stoð í gögnum málsins, m.a. framburði gjaldanda við skýrslutökur hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins, að gjaldandi hafi á saknæman hátt vanrækt að standa á tilskildum tíma skil á virðisaukaskattsskýrslum fyrrgreind uppgjörstímabil árin 2009, 2010 og 2011 sbr. 1. mgr. 15. gr. og 1. og 2. mgr. 24. gr. laga nr. 50/1988, og þannig vanrækt að gera grein fyrir virðisaukaskatti til greiðslu samtals að fjárhæð 3.747.086 kr. umrædd uppgjörstímabil, sbr. sundurliðun í kröfubréfi skattrannsóknarstjóra ríkisins. Varðar þetta gjaldanda sekt samkvæmt 1. mgr. 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, sbr. 3. gr. laga nr. 42/1995.
Ákvarða ber gjaldanda, A, sekt samkvæmt framangreindum ákvæðum 1. mgr. 40. gr. laga nr. 50/1988, sbr. 3. gr. laga nr. 42/1995, vegna vanrækslu á skilum virðisaukaskatts og virðisaukaskattsskýrslna sem að framan greinir. Samkvæmt breytingum á refsiákvæðum skattalaga, sem gerðar voru með lögum nr. 42/1995 og tóku gildi 9. mars 1995, skal sekt aldrei vera lægri en sem nemur tvöfaldri þeirri skattfjárhæð sem undan var dregin, þó að teknu tilliti til álags. Líta ber til þess að gjaldandi gekkst greiðlega við brotum sínum. Að þessu virtu og að teknu tilliti til álags samkvæmt 2. mgr. 27. gr. laga nr. 50/1988 þykir sekt gjaldanda hæfilega ákveðin 7.200.000 kr. til ríkissjóðs.
Úrskurðarorð:
Gjaldandi, A, greiði sekt að fjárhæð 7.200.000 kr. til ríkissjóðs.
