Úrskurður yfirskattanefndar nr. 103/2016
Úrskurður nr. 103/2016
ÚRSKURÐUR YFIRSKATTANEFNDAR
Ár 2016, miðvikudaginn 11. maí, er tekið fyrir mál nr. 38/2016; krafa skattrannsóknarstjóra ríkisins um að A, kt. [...], verði gerð sekt vegna meintra brota á skattalögum. Í málinu úrskurða Ólafur Ólafsson, Þórarinn Egill Þórarinsson og Bjarnveig Eiríksdóttir. Upp er kveðinn svofelldur
ú r s k u r ð u r :
I.
Með bréfi, dags. 8. febrúar 2016, hefur skattrannsóknarstjóri ríkisins krafist þess að yfirskattanefnd taki til sektarmeðferðar mál A, kt. [...], fyrir brot á lögum nr. 45/1987, um staðgreiðslu opinberra gjalda, og lögum nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, beggja með áorðnum breytingum, framin vegna rekstraráranna 2010 til og með 2013.
Í bréfi skattrannsóknarstjóra ríkisins segir:
„A, sem stjórnanda, prókúruhafa og ábyrgðarmanni X slf. kt. [...], (nú þrotabú), er gefið að sök eftirfarandi:
1. Vangoldin afdregin staðgreiðsla opinberra gjalda launamanna.
A er gefið að sök að hafa vanrækt að standa innheimtumanni ríkissjóðs skil á afdreginni staðgreiðslu opinberra gjalda launamanna X slf. ehf. (nú þrotabú) innan lögboðins frests fyrir tímabilin ágúst til og með desember 2010, janúar til og með desember 2011, janúar til og með desember 2012 og janúar til og með desember 2013.
Vangoldin afdregin skilaskyld staðgreiðsla opinberra gjalda launamanna X slf. vegna framangreindra greiðslutímabila nemur samtals kr. 7.885.750. Þar af eru kr. 3.462.921 vangoldin staðgreiðsla af launum A. Að síðastgetinni fjárhæð frádreginni nemur umrædd vangoldin afdregin staðgreiðsla samtals kr. 4.422.829. Fjárhæðin sundurliðast svo sem hér greinir:
| Rekstarár | Greiðslutímabil | Vangoldin staðgreiðsla alls, kr. | Afdregin staðgreiðsla af launum fyrirsvarsmanns, A, kr. | Vangoldin staðgreiðsla að frádreginni staðgreiðslu af launum fyrirsvarsmanns, A, kr. |
| 2010 | ágúst | 221.438 | 79.941 | 141.497 |
| 2010 | september | 151.759 | 79.941 | 71.818 |
| 2010 | október | 159.100 | 79.941 | 79.159 |
| 2010 | nóvember | 177.763 | 100.392 | 77.371 |
| 2010 | desember | 134.213 | 79.941 | 54.272 |
| Samtals kr. | 844.273 | 420.156 | 424.117 | |
| 2011 | janúar | 134.294 | 79.960 | 54.334 |
| 2011 | febrúar | 153.990 | 79.960 | 74.030 |
| 2011 | mars | 140.923 | 79.960 | 60.963 |
| 2011 | apríl | 103.923 | 79.960 | 23.963 |
| 2011 | maí | 115.991 | 79.960 | 36.031 |
| 2011 | júní | 170.554 | 85.495 | 85.059 |
| 2011 | júlí | 122.041 | 85.495 | 36.546 |
| 2011 | ágúst | 142.943 | 85.495 | 57.448 |
| 2011 | september | 150.058 | 85.495 | 64.563 |
| 2011 | október | 85.495 | 85.495 | 0 |
| 2011 | nóvember | 112.670 | 112.670 | 0 |
| 2011 | desember | 177.289 | 85.495 | 91.794 |
| Samtals kr. | 1.610.171 | 1.025.440 | 584.731 | |
| 2012 | janúar | 209.935 | 82.672 | 127.263 |
| 2012 | febrúar | 200.493 | 82.672 | 117.821 |
| 2012 | mars | 185.173 | 82.672 | 102.501 |
| 2012 | apríl | 186.026 | 82.672 | 103.354 |
| 2012 | maí | 263.267 | 90.784 | 172.483 |
| 2012 | júní | 244.517 | 82.672 | 161.845 |
| 2012 | júlí | 248.351 | 82.672 | 165.679 |
| 2012 | ágúst | 317.662 | 82.672 | 234.990 |
| 2012 | september | 268.816 | 82.672 | 186.144 |
| 2012 | október | 259.807 | 82.672 | 177.135 |
| 2012 | nóvember | 227.343 | 104.807 | 122.536 |
| 2012 | desember | 178.997 | 82.672 | 96.325 |
| Samtals kr. | 2.790.387 | 1.022.311 | 1.768.076 | |
| 2013 | janúar | 80.318 | 80.318 | 0 |
| 2013 | febrúar | 92.760 | 80.318 | 12.442 |
| 2013 | mars | 116.562 | 80.318 | 36.244 |
| 2013 | apríl | 233.479 | 80.318 | 153.161 |
| 2013 | maí | 187.393 | 88.658 | 98.735 |
| 2013 | júní | 316.821 | 80.318 | 236.503 |
| 2013 | júlí | 339.804 | 80.318 | 259.486 |
| 2013 | ágúst | 215.847 | 80.318 | 135.529 |
| 2013 | september | 273.181 | 80.318 | 192.863 |
| 2013 | október | 342.521 | 80.318 | 262.203 |
| 2013 | nóvember | 256.586 | 103.176 | 153.410 |
| 2013 | desember | 185.647 | 80.318 | 105.329 |
| Samtals kr. | 2.640.919 | 995.014 | 1.645.905 | |
| Samtals öll árin, kr. | 7.885.750 | 3.462.921 | 4.422.829 | |
Það er mat skattrannsóknarstjóra ríkisins, byggt á gögnum málsins, að ofangreindu hafi A komið til leiðar með saknæmum hætti, að því er frekast verður séð af ásetningi eða í það minnsta af stórkostlegu hirðuleysi.
Telst þessi háttsemi A brjóta í bága við ákvæði 1. og 2. mgr. 20. gr., sbr. 1. og 2. mgr. 15. gr. og 1. mgr. 16. gr. laga nr. 45/1987, um staðgreiðslu opinberra gjalda, með áorðnum breytingum, sbr. aðalreglur 1.-3. gr., 1. tl. 5. gr., 1. mgr. 7. gr. og 1. og 3. mgr. 8. gr. þeirra laga.
Framangreind háttsemi varðar A sekt samkvæmt 2. mgr. 30. gr. laga nr. 45/1987, um staðgreiðslu opinberra gjalda, með áorðnum breytingum.
2. Vangoldinn innheimtur virðisaukaskattur.
A er gefið að sök að hafa vanrækt að standa innheimtumanni ríkissjóðs skil á virðisaukaskatti sem innheimtur var í rekstri X slf. (nú þrotabú) vegna uppgjörstímabilanna september-október og nóvember-desember 2010, mars-apríl, maí-júní og nóvember-desember 2011 og júlí-ágúst og nóvember-desember 2013.Vangoldinn innheimtur virðisaukaskattur til innheimtumanns ríkissjóðs vegna framangreindra uppgjörstímabila nemur samtals kr. 6.851.443. Fjárhæðin sundurliðast svo sem hér greinir:
| Rekstrarár | Uppgjörstímabil | Vangoldinn virðisaukaskattur til innheimtumanns ríkissjóðs, kr. |
| 2010 | sept. - okt. | 745.622 |
| 2010 | nóv. - des. | 1.077.706 |
| Samtals kr. | 1.823.328 | |
| 2011 | mars - apríl | 659.523 |
| 2011 | maí - júní | 802.493 |
| 2011 | nóv. - des. | 673.911 |
| Samtals kr. | 2.135.927 | |
| 2013 | júlí - ágúst | 1.076.376 |
| 2013 | nóv. - des. | 1.815.812 |
| Samtals kr. | 2.892.188 | |
| Samtal öll árin | 6.851.443 |
Það er mat skattrannsóknarstjóra ríkisins, byggt á gögnum málsins, að framangreindu hafi A komið til leiðar með saknæmum hætti, að því er frekast verður séð af ásetningi eða í það minnsta af stórkostlegu hirðuleysi.
Telst þessi háttsemi A brjóta í bága við ákvæði 1. mgr. 15. gr. og 1. og 2. mgr. 24. gr., sbr. aðalreglur 1. gr., 2. gr., 1. tl. 1. mgr. 3. gr., 1. mgr. 11. gr., 1. og 2. mgr. 13. gr., 1. mgr. 14. gr. og 19. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, með áorðnum breytingum.
Framangreind háttsemi varðar A sekt samkvæmt 1. mgr. 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, með áorðnum breytingum.
Þess er krafist að A verði með úrskurði yfirskattanefndar gert að sæta sekt í samræmi við framangreint.“
Af hálfu skattrannsóknarstjóra ríkisins er málavöxtum lýst í greinargerð, dags. 8. febrúar 2016, sem fylgdi kröfugerðinni.
II.
Með bréfi yfirskattanefndar, dags. 12. febrúar 2016, var gjaldanda veitt færi á að skila vörn í tilefni af framangreindri kröfugerð skattrannsóknarstjóra ríkisins eða tilkynna sérstaklega ef hún vildi ekki hlíta því að yfirskattanefnd afgreiddi mál hennar og yrði málið þá endursent skattrannsóknarstjóra ríkisins sem tæki ákvörðun um hvort því yrði vísað til opinberrar rannsóknar, sbr. 4. mgr. 31. gr. laga nr. 45/1987, um staðgreiðslu opinberra gjalda, og 4. mgr. 41. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt. Engar athugasemdir hafa borist frá gjaldanda.
III.
Með bréfi skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 8. febrúar 2016, er gerð sú krafa að gjaldanda, A, verði gerð sekt samkvæmt þargreindum ákvæðum 30. gr. laga nr. 45/1987, um staðgreiðslu opinberra gjalda, og 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, þar sem hún hafi sem fyrirsvarsmaður X slf., kt. [...], nú þrotabú, vanrækt að standa skil á afdreginni staðgreiðslu opinberra gjalda launamanna félagsins tiltekin greiðslutímabil árin 2010, 2011, 2012 og 2013 og vanrækt að standa skil á virðisaukaskatti félagsins þau uppgjörstímabil árin 2010, 2011 og 2013 sem greinir í bréfinu. Gjaldandi hefur átt þess kost að koma að vörnum fyrir yfirskattanefnd í tilefni af sektarkröfu skattrannsóknarstjóra ríkisins, en engar athugasemdir hafa borist. Þar sem gjaldandi hefur ekki gert athugasemdir við meðferð máls þessa fyrir yfirskattanefnd verður að líta svo á að hún mæli því ekki í gegn að það sæti sektarmeðferð fyrir nefndinni.
Skattrannsóknarstjóri ríkisins hóf hinn 6. febrúar 2015 rannsókn á skattskilum X slf. er beindist að skilum félagsins á afdreginni staðgreiðslu opinberra gjalda vegna launamanna félagsins og virðisaukaskatti árin 2010, 2011, 2012 og 2013. Skráður tilgangur X slf. á þessu tímabili var viðhald fasteigna, rekstur fasteigna, lánastarfsemi og annar skyldur atvinnurekstur. Samkvæmt gögnum málsins var bú X slf. tekið til gjaldþrotaskipta hinn 17. september 2014. Vegna rannsóknarinnar tók skattrannsóknarstjóri ríkisins skýrslu af gjaldanda, A, hinn 6. mars 2015. Með bréfum, dags. 16. mars 2015, sendi skattrannsóknarstjóri ríkisins gjaldanda og skiptastjóra þrotabús X slf. skýrslu um rannsóknina sem þá lá fyrir, dags. 13. mars 2015, og gaf þeim kost á að tjá sig um efni hennar. Að fengnum athugasemdum tilnefnds verjanda gjaldanda, A, með bréfi, dags. 10. apríl 2015, tók skattrannsóknarstjóri ríkisins saman nýja skýrslu um rannsóknina, dags. 13. apríl 2015, sem var efnislega samhljóða hinni fyrri að viðbættum kafla um lok rannsóknarinnar þar sem tekið var fram að framkomin andmæli þættu ekki gefa tilefni til breytinga á skýrslunni.
Í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 13. apríl 2015, segir að rannsókn á skattskilum X slf. hafi einkum verið byggð á upplýsingum sem fram hafi komið við fyrrgreinda skýrslutöku, upplýsingum úr bókhaldi félagsins, staðgreiðsluskilagreinum X slf. ásamt sundurliðunum, virðisaukaskattsskýrslum og leiðréttingarskýrslum virðisaukaskatts, upplýsingum frá fyrirtækjaskrá ríkisskattstjóra, svo og tekjubókhaldi ríkissjóðs, sbr. fylgiskjöl með skýrslunni, en þar er um að ræða yfirlit um greiðslur X slf. vegna staðgreiðslu opinberra gjalda, virðisaukaskatts og opinberra gjalda.
Fram kemur í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins að rannsókn embættisins á staðgreiðsluskilum X slf. hafi falist í því að bera fjárhæðir afdreginnar staðgreiðslu samkvæmt staðgreiðsluskilagreinum og sundurliðunum félagsins saman við greiðslur þess til innheimtumanns ríkissjóðs. Í skýrslunni er gerð grein fyrir þeirri niðurstöðu rannsóknarinnar að fyrrum fyrirsvarsmaður X slf. hafi ekki staðið skil innan lögboðins frests á afdreginni staðgreiðslu opinberra gjalda vegna launamanna félagsins greiðslutímabilin ágúst, september, október, nóvember og desember 2010, janúar til og með desember 2011, janúar til og með desember 2012 og janúar til og með desember 2013, samtals að fjárhæð 7.885.750 kr. Fram kemur að afdregin staðgreiðsla af launum gjaldanda, A, hafi verið samtals 3.462.921 kr. á sama tímabili.
Rannsókn á virðisaukaskattsskilum X slf. var samkvæmt skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins fólgin í því að bera fjárhæð innheimts virðisaukaskatts samkvæmt virðisaukaskattsskýrslum saman við greiðslur félagsins til innheimtumanns. Er rakin sú niðurstaða rannsóknarinnar að fyrrum fyrirsvarsmaður félagsins hafi ekki staðið skil á virðisaukaskatti vegna félagsins innan lögboðins frests uppgjörstímabilin september-október og nóvember-desember 2010, mars-apríl, maí-júní og nóvember-desember 2011 og júlí-ágúst og nóvember-desember 2013 að fjárhæð samtals 6.851.443 kr. Í skýrslunni kemur fram að greiddar hafi verið 700.000 kr. inn á höfuðstól virðisaukaskatts vegna fyrrgreindra uppgjörstímabila.
Gjaldandi, A, greindi frá því við skýrslutöku, sem fram fór hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins 6. mars 2015, að hún hefði verið eigandi og skráður fyrirsvarsmaður X slf. á því tímabili sem rannsóknin varðaði. Við skýrslutökuna voru bornar undir gjaldanda fyrirliggjandi staðgreiðsluskilagreinar og virðisaukaskattsskýrslur X slf. vegna þeirra greiðslu- og uppgjörstímabila sem rannsóknin tók til. Staðfesti gjaldandi að skilagreinarnar og virðisaukaskattsskýrslurnar væru vegna X slf. og sagði tilgreindan starfsmann bókhaldsfyrirtækis hafa útbúið skýrslurnar. Taldi gjaldandi að gögnin gæfu rétta mynd af rekstri félagsins. Gjaldanda var kynnt að samkvæmt gögnum málsins hefði staðgreiðsla opinberra gjalda að fjárhæð 7.885.750 kr. vegna launamanna X slf. tiltekin greiðslutímabil árin 2010, 2011, 2012 og 2013 ekki verið greidd á lögmæltum tíma og að virðisaukaskattur að fjárhæð 6.851.443 kr. tiltekin uppgjörstímabil árin 2010, 2011 og 2013 hefði ekki verið greiddur á lögmæltum tíma, en gjaldandi vildi ekki tjá sig um þessar fjárhæðir. Fram kom af hálfu gjaldanda að hún hefði lent í erfiðleikum með að standa í skilum eftir að hafa fótbrotnað og misst ástvin. Þá væri hún vefja- og slitgigtarsjúklingur og hefði verið „í ruglinu með pillur“. Af hálfu gjaldanda kom fram að starfsmenn X slf. hefðu fengið laun sín greidd að fullu. Kvaðst gjaldandi hafa gert greiðslusamkomulag við innheimtumann ríkissjóðs. Sagði gjaldandi að hún hefði beðið um að greiðslur færu inn á tiltekin tímabil en mundi ekki hvaða tímabil það voru.
Samkvæmt 1. mgr. 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, sbr. 3. gr. laga nr. 42/1995, er refsivert ef skattskyldur maður afhendir eigi á lögmæltum tíma virðisaukaskattsskýrslu eða virðisaukaskatt sem hann hefur innheimt eða honum borið að innheimta. Í 2. mgr. 30. gr. laga nr. 45/1987, um staðgreiðslu opinberra gjalda, sbr. 2. gr. laga nr. 42/1995, er með samsvarandi hætti lýst refsivert ef launagreiðandi innir ekki af hendi þær greiðslur vegna launamanna sem hann hefur haldið eftir eða honum borið að halda eftir. Samkvæmt fortakslausum ákvæðum nefndra laga og með stoð í dómaframkvæmd Hæstaréttar Íslands, sbr. m.a. dóma Hæstaréttar 27. febrúar 1997 (H 1997:789), 25. september 1997 (H 1997:2446), 14. janúar 1999 (H 1999:79), 18. febrúar 1999 (H 1999:544 og 550), 10. júní 1999 (H 1999:2645) og 30. mars 2000 (H 2000:1422), geta fyrirsvarsmenn lögaðila unnið til refsingar með því einu að láta ógert að skila umræddum gjöldum í ríkissjóð á tilskildum tíma, enda sé huglægum refsiskilyrðum fullnægt.
Gjaldandi, A, var eigandi og ábyrgðaraðili X slf. á þeim tíma sem mál þetta varðar og hafði prókúruumboð fyrir félagið. Við skýrslutöku hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins staðfesti gjaldandi að hafa annast daglegan rekstur og fjármál félagins. Verður samkvæmt framansögðu að telja að gjaldandi hafi sem fyrirsvarsmaður X slf. borið ábyrgð á skilum staðgreiðslu opinberra gjalda og virðisaukaskatts félagsins og er sektarkröfu skattrannsóknarstjóra ríkisins því réttilega beint að gjaldanda.
Til grundvallar niðurstöðu skattrannsóknarstjóra ríkisins um fjárhæð vangreiddrar staðgreiðslu opinberra gjalda og virðisaukaskatts X slf. árin 2010, 2011, 2012 og 2013 liggja staðgreiðsluskilagreinar og virðisaukaskattsskýrslur sem gjaldandi hefur staðfest að varði rekstur einkahlutafélagsins, sbr. skýrslutöku af gjaldanda 6. mars 2015, þar sem einnig kom fram það álit gjaldanda að gögnin gæfu rétta mynd af rekstrinum. Ekki hafa komið fram athugasemdir af hálfu gjaldanda af þessu tilefni eða vegna niðurstöðu skattrannsóknarstjóra ríkisins um fjárhæð vangreidds virðisaukaskatts eða staðgreiðslu opinberra gjalda. Þykja gögn málsins ekki gefa tilefni til annars en að byggja á því að staðgreiðsla opinberra gjalda og virðisaukaskattur, sem gjaldanda bar að standa skil á vegna X slf., hafi numið þeim fjárhæðum sem greinir í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins. Sektarkrafa skattrannsóknarstjóra í máli þessu er byggð á niðurstöðum í skýrslu embættisins að öðru leyti en því að ekki er gerð krafa um ákvörðun sektar vegna vangreiddrar staðgreiðslu að fjárhæð 3.462.921 kr. af launum gjaldanda svo sem gerð er grein fyrir í kröfugerð.
Í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins og greinargerð með kröfugerð embættisins til yfirskattanefndar er gerð grein fyrir greiðslum X slf. til innheimtumanns vegna staðgreiðslu, virðisaukaskatts og opinberra gjalda frá því að skuldir sem um ræðir í máli þessu vegna skilaskyldrar staðgreiðslu og virðisaukaskatts byrjuðu að myndast 16. september 2010. Fram kemur að á tímabilinu 16. september 2010 til og með 4. febrúar 2016 voru alls greiddar 689.815 kr. vegna höfuðstóls skilaskyldrar staðgreiðslu og 15.003.664 kr. vegna höfuðstóls virðisaukaskatts félagsins. Vegna síðarnefndrar fjárhæðar er að hluta um að ræða greiðslur vegna uppgjörstímabila sem rannsókn skattrannsóknarstjóra ríkisins tók til. Nánar tiltekið var 700.000 kr. ráðstafað inn á höfuðstól virðisaukaskatts félagsins vegna uppgjörstímabilsins júlí-ágúst 2013. Eins og mál þetta er lagt fyrir af hálfu skattrannsóknarstjóra ríkisins þykir rétt að þessi fjárhæð, sem skil voru gerð á samkvæmt framangreindu áður en mál þetta var sent yfirskattanefnd til meðferðar, komi til frádráttar fjárhæð vangreidds virðisaukaskatts samkvæmt kröfugerð skattrannsóknarstjóra ríkisins, enda er það í samræmi við það sem tíðkast hefur við meðferð hliðstæðra mála fyrir yfirskattanefnd. Verður því miðað við vangreidda staðgreiðslu að fjárhæð 4.422.829 kr. og virðisaukaskatt að fjárhæð 6.151.443 kr. í máli þessu.
Sá hluti greiðslna X slf. á umræddu tímabili, sem innheimtumaður ríkissjóðs hefur ráðstafað til greiðslu dráttarvaxta, álags og kostnaðar, nemur 253.894 kr. vegna staðgreiðslu og 457.521 kr. vegna virðisaukaskatts. Þá kemur fram í gögnum málsins að greiðslur til innheimtumanns ríkissjóðs vegna opinberra gjalda X slf., þ.m.t. tryggingagjalds, á þeim tíma sem hér um ræðir, námu 2.590.306 kr. og var innborgunum að hluta varið til greiðslu dráttarvaxta og kostnaðar. Aðrar greiðslur félagsins til innheimtumanns en vegna höfuðstóls staðgreiðslu og virðisaukaskatts námu því 3.301.721 kr.
Með dómi Hæstaréttar Íslands 2. október 2003 (H 2003:3178), sem varðar hliðstætt mál, var því hafnað að greiðslur, sem innheimtumaður hefur ráðstafað upp í álag, dráttarvexti og kostnað, geti haft áhrif á sakarmat og komið með beinum hætti til frádráttar skattskuld sem viðurlagaákvörðun tekur til. Ekki verður talið að breyting með lögum nr. 134/2005 á refsiákvæðum laga nr. 45/1987 og nr. 50/1988 haggi þessari dómaframkvæmd. Með breytingalögum þessum er hins vegar skýrt kveðið á um það að greiðslur skattaðila á verulegum hluta skattfjárhæðar geti að uppfylltum ákveðnum skilyrðum leitt til þess að ákvæði um lágmark sektarrefsingar eigi ekki við. Samkvæmt dómum Hæstaréttar Íslands 30. mars 2006 í málunum nr. 428/2005 og 469/2005 ber að taka í þessu sambandi tillit til innborgana sem ráðstafað hefur verið til greiðslu álags vegna vangreiddrar staðgreiðslu opinberra gjalda starfsmanna og vangreidds virðisaukaskatts, svo og skuli fara á sama hátt með greiðslur vegna staðgreiðslu opinberra gjalda þess fyrirsvarsmanns sem refsiábyrgð sætir. Ekki verður annað séð en að líta megi með hliðstæðum hætti til greiðslna viðkomandi skattaðila sem innheimtumaður hefur ráðstafað upp í dráttarvexti og kostnað, og eftir atvikum til greiðslu á opinberum gjöldum, enda er það í samræmi við úrskurðaframkvæmd fyrir gildistöku laga nr. 134/2005, sbr. og fyrrgreindan dóm Hæstaréttar frá árinu 2003 og aðra dóma í hliðstæðum málum, m.a. H 2000:2387. Eins og mál þetta liggur fyrir þykir því mega taka tillit til fyrrgreindra greiðslna X slf. að fjárhæð 3.301.721 kr. Við mat á þýðingu þeirra fyrir sektarákvörðun þykir rétt að skipta þeim hluta innborgana, sem ráðstafað var til greiðslu opinberra gjalda X slf., í hlutfalli við fjárhæðir vangoldinnar staðgreiðslu og virðisaukaskatts sem um ræðir í málinu. Innborganir vegna staðgreiðslu opinberra gjalda teljast þá nema 1.337.324 kr. og innborganir vegna virðisaukaskatts 1.964.397 kr.
Samkvæmt því sem að framan er rakið og gögnum málsins að öðru leyti var afdregin staðgreiðsla opinberra gjalda vegna launamanna X slf. greiðslutímabilin ágúst, september, október, nóvember og desember 2010, janúar til og með september og desember 2011, janúar til og með desember 2012 og febrúar til og með desember 2013, samtals að fjárhæð 4.422.829 kr., ekki greidd til innheimtumanns ríkissjóðs á tilskildum tíma, sbr. 1. og 2. mgr. 20. gr. laga nr. 45/1987. Þá var virðisaukaskattur X slf. að fjárhæð 6.151.443 kr. uppgjörstímabilin september-október og nóvember-desember 2010, mars-apríl, maí-júní og nóvember-desember 2011 og júlí-ágúst og nóvember-desember 2013 ekki greiddur innheimtumanni ríkissjóðs á tilskildum tíma, sbr. 1. mgr. 15. gr. og 1. og 2. mgr. 24. gr. laga nr. 50/1988. Þá þykja veikindi gjaldanda ekki geta leyst hana undan ábyrgð vegna vanrækslu á skilum gjaldanna, enda liggur ekki annað fyrir en að hún hafi haft með höndum stjórn atvinnurekstrarins allan þann tíma sem í málinu greinir.
Með vísan til þess sem rakið hefur verið telst fullnægt þeim huglægu refsiskilyrðum sem fram koma í 2. mgr. 30. gr. laga nr. 45/1987, um staðgreiðslu opinberra gjalda, og 1. mgr. 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, sbr. 2. og 3. gr. laga nr. 42/1995. Ber að ákvarða gjaldanda, A, sekt samkvæmt þessum lagaákvæðum vegna vanrækslu á skilum staðgreiðslu opinberra gjalda og virðisaukaskatts í rekstri X slf.
Eins og lög nr. 45/1987 og lög nr. 50/1988 hljóða eftir breytingar, sem á þeim voru gerðar með lögum nr. 42/1995, skal sekt aldrei vera lægri en sem nemur tvöfaldri þeirri skattfjárhæð sem vanrækt var greiðsla á, þó að teknu tilliti til álags. Samkvæmt breytingu á greindum lögum með lögum nr. 134/2005 eiga fésektarákvæði þessi þó ekki við hafi brot einskorðast við að standa ekki skil á réttilega tilgreindri staðgreiðslu eða virðisaukaskatti samkvæmt skilagrein staðgreiðslu eða virðisaukaskattsskýrslu, enda hafi verið gerð skil á verulegum hluta skattfjárhæðar eða málsbætur eru miklar. Í tilviki gjaldanda er til þess að líta að staðgreiðsluskilagreinar og virðisaukaskattsskýrslur liggja fyrir vegna allra greiðslu- og uppgjörstímabila sem málið varðar og eru fjárhæðir í málinu byggðar á þeim. Sem fyrr segir verður lagt til grundvallar að greiðslur til innheimtumanns ríkissjóðs, sem hér beri að líta til, hafi numið 1.337.324 kr. vegna staðgreiðslu og 1.964.397 kr. vegna virðisaukaskatts. Svarar fyrrnefnda fjárhæðin til vangreiddrar staðgreiðslu vegna fyrstu tólf greiðslutímabila staðgreiðslu sem sektarkrafa skattrannsóknarstjóra ríkisins tekur til og verulegs hluta fjárhæðar þrettánda tímabilsins. Greiðslur vegna virðisaukaskatts svara með sama hætti til vangreidds virðisaukaskatts félagsins fyrstu tveggja uppgjörstímabila virðisaukaskatts sem málið varðar og hluta fjárhæðar þriðja tímabilsins sem verður samkvæmt dómaframkvæmd Hæstaréttar Íslands, sbr. fyrrgreinda dóma frá 30. mars 2006, þó ekki talinn verulegur hluti fjárhæðarinnar. Í samræmi við fyrrgreinda dóma Hæstaréttar Íslands frá 30. mars 2006 ber jafnframt að telja greiðslu gjaldanda inn á höfuðstól virðisaukaskatts uppgjörstímabilið júlí-ágúst 2013 samkvæmt greiðslufyrirmælum til innheimtumanns ríkissjóðs 7. og 8. október 2013 nema verulegum hluta vangreiddrar fjárhæðar greint uppgjörstímabil. Samkvæmt þessu og í samræmi við greinda dómaframkvæmd Hæstaréttar Íslands, sbr. fyrrgreinda dóma frá 30. mars 2006, verður því talið að sú undantekning frá fésektarlágmarki, sem mælt er fyrir um í lögum nr. 134/2005, taki til vanskila á staðgreiðslu opinberra gjalda að fjárhæð samtals 1.356.433 kr. og á virðisaukaskatti að fjárhæð samtals 2.199.704 kr. fyrrgreind tímabil. Ekki liggur annað fyrir en að vangreiðsla á staðgreiðslu opinberra gjalda og virðisaukaskatti vegna annarra tímabila hafi fyrst og fremst stafað af erfiðleikum í rekstri X slf. og ekkert er komið fram um að gjaldandi hafi persónulega notið nokkurs hags af brotinu. Hins vegar varðar mál þetta vanskil á staðgreiðslu og virðisaukaskatti að ekki óverulegri fjárhæð og vegna langs tímabils. Að þessu virtu og með vísan til greindrar dómaframkvæmdar verður því ekki talið að skilyrði um miklar málsbætur, sbr. ákvæði laga nr. 134/2005, eigi hér við. Því teljast lágmarksákvæði í 2. mgr. 30. gr. laga nr. 45/1987 og 1. mgr. 40. gr. laga nr. 50/1988 gilda um vanskil staðgreiðslu að fjárhæð 3.066.396 kr. og virðisaukaskatts að fjárhæð 3.951.739 kr.
Samkvæmt framansögðu og að teknu tilliti til álags samkvæmt 1. tölul. 2. mgr. 28. gr. laga nr. 45/1987 og 2. mgr. 27. gr. laga nr. 50/1988 þykir sekt gjaldanda hæfilega ákveðin 13.600.000 kr. til ríkissjóðs.
Úrskurðarorð:
Gjaldandi, A, greiði sekt að fjárhæð 13.600.000 kr. til ríkissjóðs.
