Úrskurður yfirskattanefndar nr. 260/2009

4.11.2009

Úrskurður nr. 260/2009

ÚRSKURÐUR YFIRSKATTANEFNDAR

Ár 2009, miðvikudaginn 4. nóvember, er tekið fyrir mál nr. 100/2008; krafa skattrannsóknarstjóra ríkisins um að A, kt. [...], verði gerð sekt vegna meintra brota á skattalögum. Í málinu úrskurða Ólafur Ólafsson, Ragnheiður Snorradóttir og Valdimar Guðnason. Upp er kveðinn svofelldur

ú r s k u r ð u r :

I.

Með bréfi, dags. 7. apríl 2008, hefur skattrannsóknarstjóri ríkisins krafist þess að yfirskattanefnd taki til sektarmeðferðar mál A, kt. [...], fyrir brot á lögum nr. 90/2003, um tekjuskatt, lögum nr. 4/1995, um tekjustofna sveitarfélaga, og lögum nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, öll með áorðnum breytingum, framin vegna rekstrarársins 2003.

Í bréfi skattrannsóknarstjóra ríkisins segir:

„A er gefið að sök eftirfarandi:

1. Skil á efnislega röngu skattframtali. Vanframtaldar rekstrartekjur. Offramtaldar rekstrartekjur. Möguleg rekstrargjöld.

A er gefið að sök að hafa, að því er best verður séð af ásetningi, en í það minnsta af stórkostlegu hirðuleysi, staðið skil á efnislega röngu skattframtali og fylgigögnum þess til skattstjórans í Reykjavík, vegna álagningar opinberra gjalda, gjaldárið 2004, vegna rekstrarársins 2003, með því að vanframtelja rekstrartekjur sínar um samtals kr. 7.872.326, sem til eru komnar vegna sjálfstæðrar starfsemi A sem múrara og offramtelja tekjur sínar vegna stefgjalda frá X um kr. 11.111. Þá nema möguleg rekstrargjöld samtals kr. 487.980.

Framangreind háttsemi leiddi til þess að tekjuskattsstofn hans var ákvarðaður lægri en vera bar umrætt gjaldár, svo sem greinir í eftirfarandi töflu.

Reiknaður tekjuskattur, sérstakur tekjuskattur og útsvar  

Rekstrarár	Vanframtalinn tekjuskatts- og útsvarsstofn	Tekjuskattur	Sérstakur tekjuskattur	Útsvar
2003	7.299.467 Vanframtaldar rekstrartekjur kr. 7.872.326 – offramtaldar tekjur frá X kr. 11.111 – möguleg rekstrargjöld kr. 487.980 – iðnaðarmálagjald kr. 6.298 (0,08% * vanframtaldar rekstrartekjur) – hækkun tryggingagjalds skv. úrskurði ríkisskattstjóra kr. 67.470 = 7.299.467	1.879.613 7.299.467 * 25,75% = 1.879.613	164.189                 7.872.326 – 11.111 – 487.980 – 4.089.450 (hátekjumörk) = 3.283.785 * 5% = 164.189	927.032                7.299.467 * 12,7% =  927.032
Samtals kr.	7.299.467	1.879.613	164.189	927.032

Sú háttsemi A sem lýst hefur verið hér að framan brýtur í bága við ákvæði 90. gr., sbr. B. lið 7. gr. laga nr. 90/2003, um tekjuskatt, sbr. 22. gr., sbr. 19. gr. og 1. mgr. 21. gr. laga nr. 4/1995 um tekjustofna sveitarfélaga, hvorra tveggja með áorðnum breytingum. 

Varðar framanlýst háttsemi A sekt samkvæmt 1. mgr. 109. gr. laga nr. 90/2003, um tekjuskatt, sbr. og 2. mgr. 22. gr. laga nr. 4/1995, um tekjustofna sveitarfélaga.

Við endurákvörðun skattstofna vegna rekstrarársins 2003 hefur A verið gert að sæta álagningu skatts á álag á vanframtalinn skattstofn samkvæmt 108. gr. laga nr. 90/2003, um tekjuskatt, með áorðnum breytingum, kr. 745.697, er komi til frádráttar við ákvörðun sektarfjárhæðar.

2. Vanræksla á skilum á virðisaukaskattsskýrslum á lögmæltum tíma. Vanframtalin skattskyld velta og útskattur. Offramtalin skattskyld velta og útskattur.

A er gefið að sök að hafa, að því er best verður séð af ásetningi, en í það minnsta af stórkostlegu hirðuleysi, vanrækt að standa skattstjóranum í Reykjavík skil á virðisaukaskattsskýrslum vegna virðisaukaskattsskyldrar starfsemi sinnar, uppgjörstímabilin janúar–febrúar til og með nóvember–desember rekstrarárið 2003, á lögmæltum tíma. Með framangreindri háttsemi vanframtaldi A skattskylda veltu og útskatt vegna uppgjörs-tímabilanna mars–apríl til og með september–október rekstrarárið 2003 og offramtaldi skattskylda veltu og útskatt uppgjörstímabilið nóvember–desember rekstrarárið 2003. Samkvæmt niðurstöðu rannsóknar skattrannsóknarstjóra ríkisins nemur vanframtalin skattskyld velta samtals kr. 7.872.326 og vanframtalinn útskattur samtals kr. 1.928.704.

Sundurliðast vanframtalin skattskyld velta og útskattur, samkvæmt fyrirliggjandi gögnum svo sem hér greinir: 

Rekstrarár	Uppgjörstímabil	Vanframtalin skattskyld velta	Vanframtalinn útskattur
2003	janúar – febrúar	0	0
2003	mars – apríl	976.546	239.254
2003	maí – júní	3.524.333	863.462
2003	júlí – ágúst	3.527.707	864.288
2003	september – október	456.225	111.775
2003	nóvember – desember	-612.485	-150.075
Samtals kr.		7.872.326	1.928.704

Sú háttsemi A sem hér hefur verið lýst brýtur í bága við ákvæði 1. mgr. 15. gr. og 1. mgr. 24. gr., sbr. aðalreglur 1. gr., 2. gr., 1. tl. 1. mgr. 3. gr., 1. mgr. 11. gr., 1. mgr. 13. gr., 1. mgr. 14. gr. og 19. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, með áorðnum breytingum.

Framanlýst háttsemi varðar A sekt samkvæmt 1. mgr. 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt.

Við endurákvörðun á virðisaukaskatti vegna framangreinds árs hefur A verið gert að sæta álagi á vangreiddan virðisaukaskatt á grundvelli 27. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, kr. 192.869, er komi til frádráttar við ákvörðun sektarfjárhæðar.

Þess er krafist að A verði með úrskurði yfirskattanefndar gert að sæta sekt í samræmi við framangreint.“

Af hálfu skattrannsóknarstjóra ríkisins er málavöxtum lýst í greinargerð, dags. 7. apríl 2008, sem fylgdi kröfugerðinni.

II.

Með bréfi yfirskattanefndar, dags. 8. apríl 2008, var gjaldanda veitt færi á að skila vörn í tilefni af framangreindri kröfugerð skattrannsóknarstjóra ríkisins eða tilkynna sérstaklega ef hann vildi ekki hlíta því að yfirskattanefnd afgreiddi mál hans og yrði málið þá endursent skattrannsóknarstjóra ríkisins sem tæki ákvörðun um hvort því yrði vísað til opinberrar rannsóknar, sbr. 2. mgr. 110. gr. laga nr. 90/2003, um tekjuskatt, og 2. mgr. 41. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt.

Engar athugasemdir hafa borist frá gjaldanda.

III.

1. Með bréfi skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 7. apríl 2008, er gerð sú krafa að gjaldanda, A, verði gerð sekt samkvæmt þargreindum ákvæðum 109. gr. laga nr. 90/2003, um tekjuskatt, þar sem hann hafi staðið skil á röngu skattframtali árið 2004 með því að vantelja tekjur af atvinnurekstri sínum árið 2003. Þá er gerð krafa um ákvörðun sektar samkvæmt ákvæðum 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, sem byggir á því að gjaldandi hafi vanrækt að standa skil á virðisaukaskattsskýrslum og virðisaukaskatti árið 2003 svo sem nánar er rakið í kröfubréfi skattrannsóknarstjóra ríkisins. Gjaldandi hefur átt þess kost að koma að vörnum fyrir yfirskattanefnd í tilefni af sektarkröfu skattrannsóknarstjóra ríkisins, en engar athugasemdir hafa borist. Þar sem gjaldandi hefur ekki gert athugasemdir við meðferð máls þessa fyrir yfirskattanefnd verður að líta svo á að hann mæli því ekki í gegn að það sæti sektarmeðferð fyrir nefndinni.

2. Hinn 5. apríl 2006 hóf skattrannsóknarstjóri ríkisins rannsókn á bókhaldi og skattskilum gjaldanda vegna sjálfstæðrar starfsemi hans árið 2003. Með bréfi, dags. 19. september 2006, sendi skattrannsóknarstjóri gjaldanda skýrslu um rannsóknina, dags. 18. sama mánaðar, og gaf honum kost á að tjá sig um efni hennar. Engar athugasemdir voru gerðar af hálfu gjaldanda og lauk rannsókn skattrannsóknarstjóra ríkisins með skýrslu, dags. 11. október 2006, sem var efnislega samhljóða hinni fyrri að viðbættum kafla um lok rannsóknarinnar.

Í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 11. október 2006, var gerð grein fyrir rannsókn embættisins á bókhaldi og skattskilum gjaldanda. Fram kom að gjaldandi hefði starfað sjálfstætt við múrverk á árinu 2003. Vegna rannsóknarinnar var tekin skýrsla af gjaldanda hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins hinn 6. júní 2006 og var rannsóknin m.a. byggð á upplýsingum sem þar komu fram, sölureikningum gjaldanda frá árinu 2003, skattframtali hans árið 2004 og upplýsingakerfum ríkisskattstjóra. Í lokakafla skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins voru helstu niðurstöður rannsóknarinnar dregnar saman og sagði þar að bókhald hefði ekki verið fært vegna sjálfstæðrar starfsemi gjaldanda, vörslu bókhaldsgagna væri verulega ábótavant, skattskyld velta, útskattur og rekstrartekjur gjaldanda væru vanframtaldar, reiknað endurgjald gjaldanda væri vanframtalið og tekjur vegna stefgjalda væru offramtaldar.

Rakið var í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins að gjaldandi hefði staðið skil á skattframtali árið 2004 ásamt fylgigögnum þar sem gerð væri grein fyrir rekstrartekjum að fjárhæð 897.015 kr. Sama fjárhæð væri tilgreind sem skattskyld velta í leiðréttingarskýrslu virðisaukaskatts sem fylgt hefði skattframtalinu.

Niðurstöður skattrannsóknarstjóra ríkisins um rekstrartekjur og skattskylda veltu gjaldanda rekstrarárið 2003 byggðu einkum á launamiðum vegna verktakagreiðslna til gjaldanda og útgefnum sölureikningum gjaldanda sem skattrannsóknarstjóri ríkisins aflaði frá viðskiptamönnum gjaldanda. Um var að ræða 14 sölureikninga árið 2003 að fjárhæð samtals 10.217.630 kr. á hendur fjórum aðilum, sbr. einnig launamiða frá greindum aðilum vegna verktakagreiðslna til gjaldanda. Virðisaukaskattur var tilgreindur á öllum sölureikningum gjaldanda og taldist skattskyld velta samkvæmt þeim nema 8.206.932 kr. rekstrarárið 2003. Við rannsóknina komu fram launamiðar frá þremur öðrum aðilum þar sem verktakagreiðslur til gjaldanda voru tilgreindar samtals 700.200 kr. Að teknu tilliti til þeirrar fjárhæðar og á grundvelli skýringa gjaldanda var það niðurstaða skattrannsóknarstjóra ríkisins að gjaldandi hefði vantalið rekstrartekjur sínar rekstrarárið 2003 um 7.872.326 kr. og virðisaukaskattsskylda veltu sína um sömu fjárhæð. Í skýrslunni var gerð grein fyrir vantöldum útskatti samkvæmt þessum niðurstöðum.

Í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins kom fram í kafla um rekstrargjöld og innskatt gjaldanda að engin gögn væru fyrirliggjandi um möguleg rekstrargjöld eða mögulegan innskatt gjaldanda. Hins vegar væri efniskostnaður tilgreindur á sumum sölureikningum gjaldanda og miðað við skýringar gjaldanda um efniskostnað vegna vinnu í þágu aðila þar sem sölureikningum væri ekki til að dreifa gæti mögulegur kostnaður gjaldanda vegna efnis verið 487.980 kr., svo sem nánar var sundurliðað í skýrslunni. Vegna vöntunar gagna væri ekki um mögulegan innskatt að ræða.

Við skýrslutöku hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins 6. júní 2006 kom fram af hálfu gjaldanda að hann væri múrari og hefði starfað sem verktaki, að mestu leyti fyrir Z ehf., á árinu 2003. Hann hefði gefið út sölureikninga en ekki fært bókhald vegna starfsemi sinnar. Hann hefði fengið aðstoð tilgreinds starfsmanns Félagsmálastofnunar Reykjavíkur við gerð skattframtals síns árið 2004 og byggt það á gögnum sem honum hefði tekist að finna á þeim tíma. Gjaldandi staðfesti að hafa gefið út sölureikninga, sem lagðir voru fyrir hann við skýrslutökuna, samtals að fjárhæð 10.217.630 kr. árið 2003, og að hann hefði fengið greiðslur samkvæmt þeim. Þá taldi gjaldandi að fyrirliggjandi launamiðar vegna verktakagreiðslna til hans að fjárhæð 10.975.988 kr. væru réttir og kannaðist við að hafa unnið fyrir viðkomandi aðila. Gjaldandi sagði að hann hefði verið í óreglu á þessu tímabili og verið búinn að týna sölureikningum vegna viðskiptanna, en byggt skattskil vegna rekstrarársins 2003 á þeim gögnum sem fyrirliggjandi voru. Eingöngu hefði verið um að ræða vinnu fyrir Z ehf., en efniskostnaður hafi yfirleitt verið um 40% reikningsfjárhæðar til annarra aðila. Þó hefði sölureikningur til Y ehf. eingöngu verið vegna efnissölu. Gjaldandi vildi ekki tjá sig um það hvort hann hefði verið með starfsmenn í vinnu á því tímabili sem rannsóknin tók til.

Af hálfu skattrannsóknarstjóra ríkisins var mál gjaldanda sent ríkisskattstjóra til meðferðar, sbr. 6. mgr. 103. gr., sbr. 3. mgr. 101. gr. laga nr. 90/2003, um tekjuskatt, og 5. mgr. 39. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, sbr. bréf skattrannsóknarstjóra, dags. 12. október 2006. Á grundvelli rannsóknar skattrannsóknarstjóra ríkisins og í framhaldi af bréfi til gjaldanda, dags. 16. febrúar 2007, sem gjaldandi svaraði ekki, tók ríkisskattstjóri áður álögð opinber gjöld gjaldanda gjaldárið 2004 og virðisaukaskatt árið 2003 til endurákvörðunar með úrskurði um endurákvörðun, dags. 30. mars 2007. Fram kom í úrskurði ríkisskattstjóra að ástæða þætti til að áætla virðisaukaskatt gjaldanda, áætla reiknað endurgjald hans og skilaskylda staðgreiðslu og ákvarða álag vegna vangreiddrar staðgreiðslu, svo og áætla rekstrartekjur gjaldanda umrætt ár. Við þessar ákvarðanir væri byggt á niðurstöðum skattrannsóknarstjóra ríkisins. Var skattskyld velta ákvörðuð 8.769.341 kr. árið 2003, þ.e. hækkun um 7.872.326 kr. frá leiðréttingarskýrslu virðisaukaskatts sem leiddi til hækkunar útskatts um 1.928.704 kr. auk álags samkvæmt 1. og 2. mgr. 27. gr. laga nr. 50/1988. Þá ákvarðaði ríkisskattstjóri reiknað endurgjald gjaldanda að fjárhæð 1.935.000 kr. gjaldárið 2004 og stofn til tryggingagjalds umrætt ár í samræmi við það, svo og álag vegna vangreiddrar skilaskyldrar staðgreiðslu. Tekjuskatts- og útsvarsstofn gjaldanda gjaldárið 2004 var hækkaður um 7.328.508 kr. auk álags samkvæmt 1. mgr. 108. gr. laga nr. 90/2003. Gjaldandi nýtti ekki málskotsrétt sinn vegna þessa úrskurðar ríkisskattstjóra.

3. Eins og fram er komið eru tölulegar niðurstöður samkvæmt rannsókn skattrannsóknarstjóra ríkisins að því er varðar rekstrartekjur og skattskylda veltu gjaldanda annars vegar byggðar á útgefnum sölureikningum gjaldanda árið 2003 sem aflað var frá viðskiptamönnum gjaldanda og hins vegar á launamiðum vegna verktakagreiðslna til gjaldanda. Umræddir sölureikningar eru að fjárhæð 10.217.630 kr. og fjárhæð launamiða frá aðilum þar sem sölureikningum var ekki til að dreifa nam 700.200 kr. Samkvæmt þessu taldi skattrannsóknarstjóri ríkisins að skattskyld velta og rekstrartekjur gjaldanda hefðu numið 8.769.341 kr. rekstrarárið 2003 og væru því vantaldar um 7.872.326 kr. Af hálfu gjaldanda er viðurkennt að tekjur hans af sjálfstæðri starfsemi hafi numið þeirri fjárhæð sem gögn þessi bera með sér, sbr. framburð gjaldanda við skýrslutöku hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins 6. júní 2006. Samkvæmt þessu og að virtum gögnum málsins að öðru leyti þykir ekkert komið fram sem gefur tilefni til annars en að miða við þær fjárhæðir rekstrartekna og skattskyldrar veltu sem greinir í niðurstöðum skattrannsóknarstjóra ríkisins.

Samkvæmt texta sölureikninga gjaldanda var efnisútvegun þáttur í söluverði hans, en að öðru leyti komu engin gögn fram við rannsókn skattrannsóknarstjóra ríkisins um rekstrarkostnað og innskatt gjaldanda. Skattrannsóknarstjóri ríkisins áætlaði möguleg útgjöld kæranda vegna efnisútvegunar 487.980 kr. og hefur ekkert komið fram af hálfu gjaldanda sem gefur tilefni til breytinga á þeirri áætlun. Þá hefur að öðru leyti ekkert komið fram varðandi hugsanlega frádráttarliði sem gefur tilefni til lækkunar á þeim fjárhæðum sem greinir í skýrslu skattrannsóknarstjóra um vantaldar tekjur.

Fullsannað þykir samkvæmt því sem að framan er rakið og að öðru leyti með stoð í gögnum málsins, m.a. framburði gjaldanda við skýrslutöku hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins, að gjaldandi hafi á saknæman hátt vanrækt að telja fram í skattframtali sínu árið 2004 tekjur af atvinnurekstri sínum eða sjálfstæðri starfsemi með fyrrgreindri fjárhæð sem skattskyldar voru samkvæmt B-lið 7. gr. laga nr. 90/2003, um tekjuskatt og eignarskatt, nú lög um tekjuskatt, sbr. og 19. og 21. gr. laga nr. 4/1995, um tekjustofna sveitarfélaga. Hinar röngu upplýsingar í skattframtali gjaldanda leiddu til lægri álagningar opinberra gjalda hans en vera bar gjaldárið 2004, svo sem fram kemur í kröfugerð skattrannsóknarstjóra, þannig að brot gjaldanda varða við 1. mgr. 109. gr. laga nr. 90/2003, um tekjuskatt, sbr. og 2. mgr. 22. gr. laga nr. 4/1995, um tekjustofna sveitarfélaga.

Þá þykir fullsannað með stoð í gögnum málsins, m.a. framburði gjaldanda við skýrslutöku hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins, að gjaldandi, sem skyldur var til þess að standa skil á virðisaukaskatti samkvæmt ákvæðum laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, hafi með saknæmum hætti vantalið skattskylda veltu árið 2003 um 7.872.326 kr. þannig að varði við 1. mgr. 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, sbr. 3. gr. laga nr. 42/1995.

4. Ákvarða ber gjaldanda, A, sekt samkvæmt framangreindum ákvæðum 1. mgr. 109. gr. laga nr. 90/2003 og 1. mgr. 40. gr. laga nr. 50/1988, sbr. 3. gr. laga nr. 42/1995. Samkvæmt breytingum á refsiákvæðum skattalaga, sem gerðar voru með lögum nr. 42/1995 og tóku gildi 9. mars 1995, skal sekt aldrei vera lægri en sem nemur tvöfaldri þeirri skattfjárhæð sem undan var dregin, þó að teknu tilliti til álags. Við ákvörðun sektar ber að taka tillit til skatts af álagi samkvæmt 2. mgr. 108. gr. laga nr. 90/2003 svo og álags samkvæmt 2. mgr. 27. gr. laga nr. 50/1988. Gjaldandi gekkst greiðlega við brotum sínum. Þá þykir bera að taka tillit til þess að nokkur dráttur hefur orðið á meðferð málsins án þess að gjaldanda verði um kennt. Að þessu virtu og málsatvikum að öðru leyti þykir sekt gjaldanda hæfilega ákveðin 7.200.000 kr. til ríkissjóðs og 1.600.000 kr. til borgarsjóðs Reykjavíkur. 

Úrskurðarorð:

Gjaldandi, A, greiði sekt að fjárhæð 7.200.000 kr. til ríkissjóðs og 1.600.000 kr. til borgarsjóðs Reykjavíkur.