Úrskurður yfirskattanefndar nr. 218/2010
Úrskurður nr. 218/2010
ÚRSKURÐUR YFIRSKATTANEFNDAR
Ár 2010, miðvikudaginn 7. júlí, er tekið fyrir mál nr. 357/2009; krafa skattrannsóknarstjóra ríkisins um að A, kt. [...], verði gerð sekt vegna meintra brota á skattalögum. Í málinu úrskurða Ólafur Ólafsson, Ragnheiður Snorradóttir og Valdimar Guðnason. Upp er kveðinn svofelldur
ú r s k u r ð u r :
I.
Með bréfi, dags. 9. október 2009, hefur skattrannsóknarstjóri ríkisins krafist þess að yfirskattanefnd taki til sektarmeðferðar mál A, kt. [...], fyrir brot á lögum nr. 45/1987, um staðgreiðslu opinberra gjalda, með áorðnum breytingum, og lögum nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, með áorðnum breytingum, framin vegna rekstrarársins 2004.
Í bréfi skattrannsóknarstjóra ríkisins segir:
„A, sem stjórnarmanni, framkvæmdastjóra og prókúruhafa X ehf., nú afskráð, er gefið að sök eftirfarandi:
1. Vangoldin afdregin staðgreiðsla opinberra gjalda launamanna. Vanræksla á afhendingu skilagreina á lögmæltum tíma.
A er gefið að sök að hafa vanrækt að standa innheimtumanni ríkissjóðs skil á afdreginni staðgreiðslu opinberra gjalda launamanna X ehf. vegna greiðslutímabilanna janúar til og með júlí rekstrarárið 2004. Þá er honum gefið að sök að hafa vanrækt að standa skil á skilagreinum vegna staðgreiðslu opinberra gjalda, vegna framangreindra greiðslutímabila, á lögmæltum tíma. Vangoldin afdregin skilaskyld staðgreiðsla opinberra gjalda launamanna X ehf., vegna framangreindra greiðslutímabila, nemur samtals kr. 1.099.369. Tekið hefur verið tillit til afdreginnar staðgreiðslu af launum A hjá félaginu. Fjárhæðin sundurliðast svo sem hér greinir:
| Rekstrarár | Greiðslutímabil | Afdregin staðgreiðsla | Afdregin staðgr. fyrirsvarsmanns | Vangoldin skilaskyld staðgreiðsla kr. |
| 2004 | janúar | 328.512 | 72.503 | 256.009 |
| 2004 | febrúar | 160.979 | 12.504 | 148.475 |
| 2004 | mars | 170.979 | 22.504 | 148.475 |
| 2004 | apríl | 248.369 | 72.503 | 175.866 |
| 2004 | maí | 217.051 | 32.504 | 184.547 |
| 2004 | júní | 137.352 | 42.504 | 94.848 |
| 2004 | júlí | 163.652 | 72.503 | 91.149 |
| Samtals kr. | 1.426.894 | 327.525 | 1.099.369 |
Það er mat skattrannsóknarstjóra ríkisins, byggt á gögnum málsins, að þetta hafi A gert á saknæman hátt, að því er frekast verður séð af ásetningi eða í það minnsta af stórkostlegu hirðuleysi.
Telst þessi háttsemi A brjóta í bága við ákvæði 1. og 2. mgr. 20. gr., sbr. 1. og 2. mgr. 15. gr. og 1. mgr. 16. gr. laga nr. 45/1987, um staðgreiðslu opinberra gjalda, með áorðnum breytingum, sbr. aðalreglur 1.-3. gr., 1. tl. 5. gr., 1. mgr. 7. gr og 1. og 3. mgr. 8. gr. þeirra laga.
Framangreind háttsemi varðar A sekt samkvæmt 2. mgr. 30. gr. laga nr. 45/1987, um staðgreiðslu opinberra gjalda, með áorðnum breytingum.
2. Vangoldinn innheimtur virðisaukaskattur. Vanræksla á afhendingu virðisaukaskattsskýrslna á lögmæltum tíma.
A er gefið að sök að hafa vanrækt að standa innheimtumanni ríkissjóðs skil á virðisaukaskatti sem innheimtur var í rekstri X ehf. vegna uppgjörstímabilanna maí–júní, september–október og nóvember–desember rekstrarárið 2004. Þá er honum gefið að sök, að hafa vanrækt að standa innheimtumanni ríkissjóðs skil á virðisaukaskattsskýrslum vegna framangreindra uppgjörstímabila, á lögmæltum tíma. Vangoldinn innheimtur virðisaukaskattur til innheimtumanns ríkissjóðs vegna framangreindra uppgjörstímabila nemur samtals kr. 1.666.603. Fjárhæðin sundurliðast svo sem hér greinir:
| Rekstrarár | Uppgjörstímabil | Vangoldinn virðisaukaskattur til innheimtumanns ríkissjóðs kr. |
| 2004 | maí - júní | 396.833 |
| 2004 | september - október | 1.073.399 |
| 2004 | nóvember - desember | 196.371 |
| Samtals kr. | 1.666.603 |
Er það mat skattrannsóknarstjóra ríkisins, byggt á gögnum málsins, að þetta hafi A gert á saknæman hátt, að því er frekast verður séð af ásetningi eða í það minnsta af stórkostlegu hirðuleysi.
Telst þessi háttsemi A brjóta í bága við ákvæði 1. mgr. 15. gr. og 1. og 2. mgr. 24. gr., sbr. aðalreglur 1. gr., 2. gr., 1. tl. 1. mgr. 3. gr., 1. mgr. 11. gr., 1. og 2. mgr. 13. gr., 1. mgr. 14. gr. og 19. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, með áorðnum breytingum.
Varðar framanlýst háttsemi A sekt samkvæmt 1. mgr. 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, með áorðnum breytingum.
Þess er krafist að A verði með úrskurði yfirskattanefndar gert að sæta sekt í samræmi við framangreint.“
Af hálfu skattrannsóknarstjóra ríkisins er málavöxtum lýst í greinargerð, dags. 9. október 2009, sem fylgdi kröfugerðinni.
II.
Með bréfi yfirskattanefndar, dags. 14. október 2009, var gjaldanda veitt færi á að skila vörn í tilefni af framangreindri kröfugerð skattrannsóknarstjóra ríkisins eða tilkynna sérstaklega ef hann vildi ekki hlíta því að yfirskattanefnd afgreiddi mál hans og yrði málið þá endursent skattrannsóknarstjóra ríkisins sem tæki ákvörðun um hvort því yrði vísað til opinberrar rannsóknar, sbr. 2. mgr. 31. gr. laga nr. 45/1987, um staðgreiðslu opinberra gjalda, og 2. mgr. 41. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt.
Með bréfi, dags. 30. nóvember 2009, greinir gjaldandi frá því að 9. mars 2009 hafi sér borist bréf skattrannsóknarstjóra ríkisins um sektarboð vegna vangoldinna gjalda X ehf. Kveðst gjaldandi ekkert hafa haft athugasemdir við sektarboð skattrannsóknarstjóra ríkisins, en hann hafi hins vegar ekki gert sér grein fyrir því að samþykka þyrfti sektina og hafi hann því beðið eftir nánari upplýsingum frá skattrannsóknarstjóra ríkisins. Gjaldandi hafi nú fengið þær upplýsingar að málið væri úr höndum skattrannsóknarstjóra.
III.
Með bréfi skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 9. október 2009, er gerð sú krafa að gjaldanda, A, verði gerð sekt samkvæmt þargreindum ákvæðum 30. gr. laga nr. 45/1987, um staðgreiðslu opinberra gjalda, og 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, með því að hann hafi sem fyrrum fyrirsvarsmaður X ehf. (nú afskráð), kt. [...], vanrækt að standa skil á afdreginni staðgreiðslu opinberra gjalda launamanna félagsins tiltekin greiðslutímabil árið 2004 og vanrækt skil á virðisaukaskatti félagsins þau uppgjörstímabil árið 2004 sem greinir í bréfinu. Gjaldandi hefur lagt fram athugasemdir sínar í tilefni af sektarkröfu skattrannsóknarstjóra ríkisins.
Skattrannsóknarstjóri ríkisins hóf hinn 21. september 2006 rannsókn á skattskilum X ehf. er beindist að skilum félagsins á staðgreiðslu opinberra gjalda vegna launamanna félagsins og innheimtum virðisaukaskatti árið 2004. Skráður tilgangur X ehf. á þessu tímabili var [...] Vegna rannsóknarinnar kom gjaldandi, A, til skýrslutöku hjá embætti skattrannsóknarstjóra ríkisins þann 29. september 2006, en einnig voru teknar skýrslur af B og C, fyrrum stjórnarformönnum X ehf. Með bréfi, dags. 28. janúar 2008, sendi skattrannsóknarstjóri gjaldanda skýrslu um rannsóknina sem þá lá fyrir, dags. 28. janúar 2008, og gaf honum kost á að tjá sig um efni hennar. Andmæli bárust með bréfi, dags. 2. mars 2008. Í framhaldi af þessu tók skattrannsóknarstjóri ríkisins saman nýja skýrslu um rannsóknina, dags. 3. mars 2009, en framangreind andmæli höfðu ekki áhrif á skýrsluna, sem var efnislega samhljóða hinni fyrri að viðbættum kafla um lok rannsóknarinnar.
Í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 3. mars 2009, segir að rannsókn á skattskilum X ehf. hafi einkum verið byggð á upplýsingum sem fram hafi komið við fyrrgreindar skýrslutökur, upplýsingum frá fyrirtækjaskrá ríkisskattstjóra, staðgreiðsluskilagreinum X ehf. ásamt sundurliðunum með þeim, launaseðlum og launamiðum launamanns félagsins ásamt umsókn hans til ríkisskattstjóra um leiðréttingu á afdreginni staðgreiðslu, virðisaukaskattsskýrslum og bókhaldi X ehf., svo og tekjubókhaldi ríkissjóðs, sbr. fylgiskjöl með skýrslunni, en þar er um að ræða yfirlit yfir greiðslur X ehf. vegna staðgreiðslu opinberra gjalda, virðisaukaskatts og opinberra gjalda.
Fram kemur í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins að rannsókn embættisins á staðgreiðsluskilum X ehf. hafi falist í því að bera fjárhæðir afdreginnar staðgreiðslu samkvæmt bókhaldi félagsins, staðgreiðsluskilagreinum og sundurliðunum saman við greiðslur þess til innheimtumanns ríkissjóðs. Í skýrslunni er gerð grein fyrir þeirri niðurstöðu rannsóknarinnar að fyrrum fyrirsvarsmaður X ehf. hafi ekki staðið skil innan lögboðins frests á afdreginni staðgreiðslu opinberra gjalda vegna launamanna félagsins greiðslutímabilin janúar til og með júlí 2004, samtals að fjárhæð 1.426.894 kr. Er þá miðað við fjárhæðir samkvæmt því sem bókhald félagsins var talið bera með sér, en samkvæmt skilagreinum staðgreiðslu og launaseðlum fyrir umrædd tímabil nam vangoldin staðgreiðsla samtals 1.754.078 kr. Fram kemur að greiddar hafi verið 22.810 inn á höfuðstól staðgreiðsluskuldar vegna umræddra greiðslutímabila svo og að afdregin staðgreiðsla af launum gjaldanda, A, hafi verið samtals 327.525 kr. á sama tímabili.
Rannsókn á virðisaukaskattsskilum X ehf. var samkvæmt skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins fólgin í því að bera fjárhæð innheimts virðisaukaskatts samkvæmt bókhaldi og virðisaukaskattsskýrslum félagsins saman við greiðslur þess til innheimtumanns. Í skýrslunni er rakin sú niðurstaða rannsóknarinnar að fyrrum fyrirsvarsmaður félagsins hafi ekki staðið skil innan lögboðins frests á innheimtum virðisaukaskatti vegna félagsins uppgjörstímabilin maí-júní, september-október og nóvember-desember 2004 að fjárhæð samtals 1.666.603 kr. Er þá miðað við fjárhæðir samkvæmt því sem bókhald félagsins var talið bera með sér, en samkvæmt virðisaukaskattsskýrslum fyrir umrædd uppgjörstímabil var virðisaukaskattur til greiðslu samtals 1.732.492 kr. Fram kemur að greiddar hafi verið 186.266 kr. inn á höfuðstól virðisaukaskattskuldar vegna þeirra uppgjörstímabila sem rannsóknin tók til.
Gjaldandi, A, staðfesti við skýrslutöku, sem fram fór hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins 29. september 2006, að hann hefði verið framkvæmdastjóri X ehf. Gjaldandi kannaðist við skilagreinar staðgreiðslu og virðisaukaskattsskýrslur vegna þeirra greiðslu- og uppgjörstímabila árið 2004 sem rannsóknin tók til. Kvaðst hann sjálfur hafa unnið staðgreiðsluskilagreinarnar sem hefðu verið miðaðar við umsamin laun en útborguð laun hefðu verið lægri. Þá kvaðst gjaldandi hafa gert virðisaukaskattskýrslur félagsins og gæfu þær rétta mynd af rekstri þess á þeim tíma þegar skýrslurnar voru gerðar. Hins vegar hefðu ógreiddir reikningar vegna umræddra tímabila síðar verið bakfærðir í bókhaldi. Kvaðst gjaldandi ætla að afhenda hreyfingalista úr bókhaldi félagsins innan tilgreinds tíma þar sem þessar bakfærslur kæmu fram. Gjaldanda var kynnt að samkvæmt gögnum málsins hefði staðgreiðsla opinberra gjalda að fjárhæð 2.632.083 kr. vegna launamanna X ehf. umrædd greiðslutímabil staðgreiðslu árið 2004 ekki verið greidd á lögmæltum tíma og að virðisaukaskattur að fjárhæð 1.732.492 kr. vegna uppgjörstímabilanna maí-júní, september-október og nóvember-desember 2004 hefði ekki verið greiddur á lögmæltum tíma. Af hálfu gjaldanda voru ekki gerðar athugasemdir við þessar fjárhæðir. Fram kom af hálfu gjaldanda að fjárskortur hafi valdið því að ekki voru gerð skil á staðgreiðslu og virðisaukaskatti. Aðspurður greindi gjaldandi frá því að starfsmenn X ehf. hefðu ekki fengið laun sín greidd að fullu samkvæmt launaseðlum og kvaðst gjaldandi ætla að koma með gögn þar að lútandi til skattrannsóknarstjóra ríkisins fyrir tilgreindan tíma. Gjaldandi kvaðst ekki hafa óskað eftir því við innheimtumann að greiðslum X ehf. yrði ráðstafað með sérstökum hætti.
B staðfesti við skýrslutöku 18. janúar 2008 að hann hefði verið stjórnarformaður X ehf. á tímabilinu 23. apríl til 30. desember 2004. Kom fram að skýrslugjafi hefði sagt sig úr stjórn félagsins í árslok 2004 þar sem ekki hefðu verið gerð skil á staðgreiðslu opinberra gjalda og virðisaukaskatti í samræmi við umræður og bókun á hluthafafundi 1. október 2004 og fyrirheit framkvæmdastjóra félagsins.
C staðfesti við skýrslutöku 18. janúar 2008 að hafa verið stjórnarformaður X ehf. frá stofnun félagsins [...] apríl 2003 til 23. apríl 2004. Skýrslugjafi kvaðst hafa starfað sem [...] hjá félaginu frá upphafi en ekki hafa komið að daglegum rekstri.
Samkvæmt 1. mgr. 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, sbr. 3. gr. laga nr. 42/1995, er refsivert ef skattskyldur maður afhendir eigi á lögmæltum tíma virðisaukaskattsskýrslu eða virðisaukaskatt sem hann hefur innheimt eða honum borið að innheimta. Í 2. mgr. 30. gr. laga nr. 45/1987, um staðgreiðslu opinberra gjalda, sbr. 2. gr. laga nr. 42/1995, er með samsvarandi hætti lýst refsivert ef launagreiðandi innir ekki af hendi þær greiðslur vegna launamanna sem hann hefur haldið eftir eða honum borið að halda eftir. Samkvæmt fortakslausum ákvæðum nefndra laga og með stoð í dómaframkvæmd Hæstaréttar Íslands, sbr. m.a. dóma Hæstaréttar 27. febrúar 1997 (H 1997:789), 25. september 1997 (H 1997:2446), 14. janúar 1999 (H 1999:79), 18. febrúar 1999 (H 1999:544 og 550), 10. júní 1999 (H 1999:2645) og 30. mars 2000 (H 2000:1422), geta fyrirsvarsmenn lögaðila unnið til refsingar með því einu að láta ógert að skila umræddum gjöldum í ríkissjóð á tilskildum tíma, enda sé huglægum refsiskilyrðum fullnægt.
Gjaldandi, A, var framkvæmdastjóri X ehf. á þeim tíma sem mál þetta varðar. Gjaldandi bar því ábyrgð á daglegum rekstri félagsins, þar á meðal fjárreiðum, og var til þess bær að taka ákvörðun um hvaða kröfur á hendur félaginu skyldu greiddar og hverjar ekki. Samkvæmt framangreindu telst gjaldandi hafa borið ábyrgð á skilum staðgreiðslu opinberra gjalda og virðisaukaskatts X ehf. á þeim tíma sem hér um ræðir og er sektarkröfu skattrannsóknarstjóra ríkisins því réttilega beint að gjaldanda.
Niðurstöður skattrannsóknarstjóra ríkisins um fjárhæð vangreiddrar staðgreiðslu opinberra gjalda og virðisaukaskatts X ehf. árið 2004 eru m.a. byggðar á bókhaldi félagsins en samkvæmt þeim er um nokkru lægri fjárhæðir að ræða en samkvæmt innsendum staðgreiðsluskilagreinum og virðisaukaskattsskýrslum. Eins og fram er komið greindi gjaldandi frá því við skýrslutöku þann 29. september 2006 að staðgreiðsluskilagreinar X ehf. gæfu ekki rétta mynd af launagreiðslum félagsins þar sem þær hefðu verið hærri en útborguð laun, en virðisaukaskattskýrslur væru réttar að því frátöldu að eftir væri að bakfæra útistandandi reikninga. Í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins kemur fram að samkvæmt bókhaldi, sem hafi verið afhent 5. desember 2007, verði ekki séð að um ógreidd laun sé að ræða vegna þeirra greiðslutímabila sem málið taki til. Þá séu engar bakfærslur á sölureikningum vegna þeirra uppgjörstímabila sem málið varði. Af hálfu gjaldanda hafa ekki verið gerðar neinar athugasemdir varðandi tölulega niðurstöðu rannsóknarinnar um vangreidda staðgreiðslu. Að því er varðar fjárhæð virðisaukaskattsskuldar kemur fram í bréfum gjaldanda til skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 2. mars 2008 og 15. apríl 2009, að X ehf. hafi átt útistandandi sölureikninga að fjárhæð um 4.000.000 kr. í árslok 2004 og hafi þeir verið bakfærðir. Ekki verður annað séð en að bakfærslur þessar hafi komið fram í bókhaldi félagsins fyrir árið 2004 sem afhent var skattrannsóknarstjóra ríkisins í desember 2007, en tillit er tekið til þeirra í rannsóknarskýrslu. Að svo vöxnu og þar sem engar athugasemdir varðandi tölulegan þátt málsins eru gerðar í bréfi gjaldanda til yfirskattanefndar, dags. 30. nóvember 2009, þykir ekki tilefni til annars en að byggja á því að staðgreiðsla opinberra gjalda og virðisaukaskattur, sem gjaldanda bar að standa skil á vegna X ehf., hafi numið þeim fjárhæðum sem greinir í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins. Sektarkrafa skattrannsóknarstjóra í máli þessu er byggð á niðurstöðum í skýrslu embættisins að öðru leyti en því að ekki er gerð krafa um ákvörðun sektar vegna vangreiddrar staðgreiðslu að fjárhæð 327.525 kr. af launum gjaldanda svo sem gerð er grein fyrir í kröfugerð.
Í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins og greinargerð með kröfugerð embættisins til yfirskattanefndar er gerð grein fyrir greiðslum X ehf. til innheimtumanns vegna staðgreiðslu, virðisaukaskatts og opinberra gjalda frá því að skuldir sem um ræðir í máli þessu vegna staðgreiðslu opinberra gjalda og virðisaukaskatts byrjuðu að myndast 16. febrúar 2004. Fram kemur að á tímabilinu 16. febrúar 2004 til og með 5. október 2009 voru 2.175.738 greiddar vegna höfuðstóls skilaskyldrar staðgreiðslu X ehf., en þar af var 22.810 kr. ráðstafað inn á höfuðstól vegna greiðslutímabila sem rannsókn skattrannsóknarstjóra ríkisins tók til. Á sama tíma var 325.372 kr. ráðstafað inn á höfuðstól virðisaukaskatts félagsins og þar af 186.266 kr. vegna uppgjörstímabils sem rannsóknin tók til. Eins og mál þetta er lagt fyrir af hálfu skattrannsóknarstjóra ríkisins þykir rétt að þessar fjárhæðir, sem gjaldandi stóð samkvæmt framangreindu skil á áður en mál hans var sent yfirskattanefnd til meðferðar, komi til frádráttar fjárhæð vangreiddrar staðgreiðslu og virðisaukaskatts samkvæmt kröfugerð skattrannsóknarstjóra ríkisins, enda er það í samræmi við það sem tíðkast hefur við meðferð hliðstæðra mála fyrir yfirskattanefnd.
Sá hluti greiðslna X ehf. á umræddu tímabili, sem innheimtumaður ríkissjóðs hefur samkvæmt yfirliti skattrannsóknarstjóra ríkisins ráðstafað til greiðslu dráttarvaxta, álags og kostnaðar vegna staðgreiðslu, nam 977.926 kr., en hliðstæðar greiðslur vegna virðisaukaskatts voru að fjárhæð 336.572 kr. Þá kemur fram í gögnum málsins að greiðslur til innheimtumanns ríkissjóðs vegna opinberra gjalda X ehf., þ.m.t. tryggingagjalds, á þeim tíma sem hér um ræðir, námu 957.324 kr. og var innborgunum að hluta varið til greiðslu dráttarvaxta og kostnaðar. Aðrar greiðslur félagsins til innheimtumanns en vegna höfuðstóls staðgreiðslu og virðisaukaskatts námu samkvæmt þessu samtals 2.271.822 kr.
Með dómi Hæstaréttar Íslands 2. október 2003 (H 2003:3178), sem varðar hliðstætt mál, var því hafnað að greiðslur, sem innheimtumaður hefur ráðstafað upp í álag, dráttarvexti og kostnað, geti haft áhrif á sakarmat og komið með beinum hætti til frádráttar skattskuld sem viðurlagaákvörðun tekur til. Ekki verður talið að breyting með lögum nr. 134/2005 á refsiákvæðum laga nr. 45/1987 og nr. 50/1988 haggi þessari dómaframkvæmd. Með breytingalögum þessum er hins vegar skýrt kveðið á um það að greiðslur skattaðila á verulegum hluta skattfjárhæðar geti að uppfylltum ákveðnum skilyrðum leitt til þess að ákvæði um lágmark sektarrefsingar eigi ekki við. Samkvæmt dómum Hæstaréttar Íslands 30. mars 2006 í málunum nr. 428/2005 og 469/2005 ber að taka í þessu sambandi tillit til innborgana sem ráðstafað hefur verið til greiðslu álags vegna vangreiddrar staðgreiðslu opinberra gjalda starfsmanna og vangreidds virðisaukaskatts, svo og skuli fara á sama hátt með greiðslur vegna staðgreiðslu opinberra gjalda þess fyrirsvarsmanns sem refsiábyrgð sætir. Ekki verður annað séð en að líta megi með hliðstæðum hætti til greiðslna viðkomandi skattaðila sem innheimtumaður hefur ráðstafað upp í dráttarvexti og kostnað, og eftir atvikum til greiðslu á opinberum gjöldum, enda er það í samræmi við úrskurðaframkvæmd fyrir gildistöku laga nr. 134/2005, sbr. og fyrrgreindan dóm Hæstaréttar frá árinu 2003 og aðra dóma í hliðstæðum málum, m.a. H 2000:2387. Eins og mál þetta liggur fyrir þykir því mega taka tillit til fyrrgreindra greiðslna X ehf. að fjárhæð samtals 2.271.822 kr. Við mat á þýðingu þeirra fyrir sektarákvörðun þykir rétt að skipta þeim hluta innborgana, sem ráðstafað var til greiðslu opinberra gjalda X ehf., í hlutfalli við fjárhæðir vangoldinnar staðgreiðslu og virðisaukaskatts sem um ræðir í málinu. Innborganir vegna staðgreiðslu opinberra gjalda teljast þá nema 1.380.999 kr. og innborganir vegna virðisaukaskatts 890.823 kr.
Samkvæmt því sem að framan er rakið og gögnum málsins að öðru leyti var afdregin staðgreiðsla opinberra gjalda vegna launamanna X ehf. greiðslutímabilin janúar til og með júlí 2004, samtals að fjárhæð 1.076.559 kr., ekki greidd til innheimtumanns ríkissjóðs á tilskildum tíma, sbr. 1. og 2. mgr. 20. gr. laga nr. 45/1987. Þá var virðisaukaskattur X ehf. að fjárhæð 1.480.337 kr. uppgjörstímabilin maí-júní, september-október og nóvember-desember 2004 ekki greiddur innheimtumanni ríkissjóðs á tilskildum tíma, sbr. 1. mgr. 15. gr. og 1. og 2. mgr. 24. gr. laga nr. 50/1988. Vegna skýringa gjaldanda um að fjárhagsvandræði í rekstri X ehf. hafi valdið þeim vanskilum á staðgreiðslu opinberra gjalda og virðisaukaskatti sem í málinu greinir skal tekið fram að ekki telst tæk varnarástæða að fé hafi ekki verið til í rekstri félagsins til að standa skil á umræddum gjöldum, sbr. m.a. fyrrnefndan dóm Hæstaréttar Íslands frá 30. mars 2000 (H 2000:1422).
Með vísan til þess sem rakið hefur verið telst fullnægt þeim huglægu refsiskilyrðum sem fram koma í 2. mgr. 30. gr. laga nr. 45/1987, um staðgreiðslu opinberra gjalda, og 1. mgr. 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, sbr. 2. og 3. gr. laga nr. 42/1995. Ber að ákvarða gjaldanda, A, sekt samkvæmt þessum lagaákvæðum vegna vanrækslu á skilum staðgreiðslu opinberra gjalda og virðisaukaskatts í rekstri X ehf.
Eins og lög nr. 45/1987 og lög nr. 50/1988 hljóða eftir breytingar, sem á þeim voru gerðar með lögum nr. 42/1995, skal sekt aldrei vera lægri en sem nemur tvöfaldri þeirri skattfjárhæð sem vanrækt var greiðsla á, þó að teknu tilliti til álags. Samkvæmt breytingu á greindum lögum með lögum nr. 134/2005 eiga fésektarákvæði þessi þó ekki við hafi brot einskorðast við að standa ekki skil á réttilega tilgreindri staðgreiðslu eða virðisaukaskatti samkvæmt skilagrein staðgreiðslu eða virðisaukaskattsskýrslu, enda hafi verið gerð skil á verulegum hluta skattfjárhæðar eða málsbætur eru miklar.
Í tilviki gjaldanda er til þess að líta að skilagreinar staðgreiðslu og virðisaukaskattsskýrslur X ehf. liggja fyrir vegna allra tímabila staðgreiðslu og virðisaukaskatts sem málið varðar, þótt skil þeirra hafi dregist nokkuð, og eru fjárhæðir í málinu byggðar á þeim og bókhaldi félagsins. Þá verður lagt til grundvallar að greiðslur til innheimtumanns ríkissjóðs, sem hér beri að líta til, hafi numið hærri fjárhæð en svarar til staðgreiðslu og virðisaukaskatts sem í málinu greinir. Í samræmi við dómaframkvæmd Hæstaréttar Íslands, sbr. fyrrgreinda dóma frá 30. mars 2006, verður því talið að sú undantekning frá fésektarlágmarki, sem mælt er fyrir um í lögum nr. 134/2006, taki til máls þessa í heild. Samkvæmt framansögðu og að teknu tilliti til álags samkvæmt 1. tölul. 2. mgr. 28. gr. laga nr. 45/1987 og 2. mgr. 27. gr. laga nr. 50/1988 þykir sekt gjaldanda hæfilega ákveðin 250.000 kr. til ríkissjóðs.
Úrskurðarorð:
Gjaldandi, A, greiði sekt að fjárhæð 250.000 kr. til ríkissjóðs.
