2014

Úrskurður yfirskattanefndar nr. 288/2014

3.12.2014

Úrskurður nr. 288/2014

ÚRSKURÐUR YFIRSKATTANEFNDAR

Ár 2014, miðvikudaginn 3. desember, er tekið fyrir mál nr. 323/2013; krafa skattrannsóknarstjóra ríkisins um að A, kt. [...], verði gerð sekt vegna meintra brota á skattalögum. Í málinu úrskurða Ólafur Ólafsson, Anna Dóra Helgadóttir og Kristinn Gestsson. Upp er kveðinn svofelldur

úrskurður:

I.

Með bréfi, dags. 28. nóvember 2013, hefur skattrannsóknarstjóri ríkisins krafist þess að yfirskattanefnd taki til sektarmeðferðar mál A, kt. [...], fyrir brot á lögum nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, með áorðnum breytingum, framin vegna rekstraráranna 2007 til og með 2010.

Í bréfi skattrannsóknarstjóra ríkisins segir:

„A er gefið að sök eftirfarandi:

Vanræksla á skilum á virðisaukaskattsskýrslum. Skil á efnislega röngum virðisaukaskattsskýrslum. Vanframtalin skattskyld velta og útskattur. Mögulegur innskattur. Offramtalinn innskattur.

A er gefið að sök, að því er best verður séð af ásetningi, en í það minnsta af stórkostlegu hirðuleysi, að hafa vanrækt að standa skil á virðisaukaskattsskýrslum til skattstjórans í Reykjavík og síðar ríkisskattstjóra vegna allra uppgjörstímabila rekstrarárin 2007, 2009 og 2010 og vegna uppgjörstímabilsins nóvember – desember rekstrarárið 2008 og með því vanframtelja skattskylda veltu og virðisaukaskatt. Samkvæmt rannsókn skattrannsóknarstjóra ríkisins nemur vanframtalin skattskyld velta vegna framangreindra uppgjörstímabila samtals kr. 32.586.964 og vanframtalinn útskattur samtals kr. 8.053.516. Mögulegur innskattur nemur samtals kr. 1.915.752. Sundurliðast vanframtalin skattskyld velta og virðisaukaskattur svo sem hér greinir: 

Rekstrarár  Uppgjörs-tímabil Vanframtalin skattskyld velta Vanframtalinn útskattur Mögulegur innskattur
2007 jan.– feb. 1.154.601 282.877 228.977
2007 mars – apríl 3.836.395 939.916 97.979
2007 maí – júní 191.488 46.914 66.571
2007 júlí – ágúst 1.209.099 296.229 127.501
2007 sept. – okt. 3.429.254 840.168 76.744
2007 nóv. – des. 4.351.339 1.066.078 117.827
Samtals kr.   14.172.176 3.472.182 715.599
2008 nóv. – des. 819.358 200.744 81.655
Samtals kr.   819.358 200.744 81.655
2009 jan.– feb. 281.649 69.005 26.492
2009 mars – apríl 138.233 33.868 76.879
2009 maí – júní 648.672 158.925 201.444
2009 júlí – ágúst 4.564.435 1.118.286 174.077
2009 sept. – okt. 1.339.132 328.090 57.126
2009 nóv. – des. 3.652.775 894.930 131.577
Samtals kr.   10.624.896 2.603.104 667.595
2010 jan.– feb. 392.256 100.025 33.727
2010 mars – apríl 343.200 87.516 38.236
2010 maí – júní 567.874 144.808 79.356
2010 júlí – ágúst 591.963 150.951 37.117
2010 sept. – okt. 4.077.270 1.039.704 119.006
2010 nóv. – des. 997.971 254.482 143.461
Samtals kr.   6.970.534 1.777.486 450.903
Samtals öll árin kr.   32.586.964 8.053.516 1.915.752

Þá er A gefið að sök, að því er best verður séð af ásetningi, en í það minnsta af stórkostlegu hirðuleysi, að hafa staðið skattstjóranum í Reykjavík skil á röngum virðisaukaskattsskýrslum vegna uppgjörstímabilanna janúar–febrúar, mars–apríl, maí–júní, júlí–ágúst og september–október rekstrarárið 2008 og með því offramtelja innskatt fyrir uppgjörstímabilin maí–júní, júlí–ágúst og september–október, vanframtelja innskatt fyrir uppgjörstímabilin janúar–febrúar og mars–apríl og vanframtelja skattskylda veltu og útskatt fyrir uppgjörstímabilin júlí–ágúst og september–október rekstrarárið 2008. Á virðisaukaskattsskýrslum fyrir uppgjörstímabilin maí–júní, júlí–ágúst og september–október rekstrarárið 2008 var innskattur tilgreindur kr. 738.537. Í skýrslutöku hjá skattrannsóknarstjóra var lögð fyrir A samantekt yfir kostnað þar sem skattrannsóknarstjóri hafnar innskatti, samtals kr. 142.897, fyrir framangreind tímabil. Um bifreiða- og fæðiskostnað var að ræða. A sagðist hafa haft aðgang að sendibíl sem eingöngu hefði verið notaður sem vinnubíll. Umrædd bifreið er skráð á félagið X ehf. og er A skráður með prókúruumboð í því félagi. Reikningar vegna bifreiðakostnaðar þykja ekki geta staðist sem fullnægjandi grundvöllur innskatts þar sem þeir sýna ekki fram á kostnað í þágu atvinnurekstrar A og uppfylla þannig ekki skilyrði laga um virðisaukaskatt að því er varðar tilgreiningu A sem kaupanda. Offramtalinn innskattur, að teknu tilliti til vanframtalins innskatts, nemur samtals kr. 129.195, vanframtalin skattskyld velta kr. 780.839 og vanframtalinn útskattur samtals kr. 191.306. Sundurliðast offramtalinn og vanframtalinn innskattur og vanframtalin skattskyld velta og útskattur svo sem hér greinir: 

    Vanframtalin skattskyld velta Vanframtalinn útskattur Offramtalinn innskattur
Rekstrarár Uppgjörs-tímabil      
2008 jan.– feb. 0 0 -1.688
2008 mars – apríl 0 0 -12.014
2008 maí – júní 0 0 47.713
2008 júlí – ágúst 401.607 98.393 24.639
2008 sept. – okt. 379.232 92.913 70.545
Samtals kr.   780.839 191.306 129.195

Sú háttsemi A sem hér hefur verið lýst brýtur í bága við ákvæði 1. mgr. 15. gr. og 1. mgr. 24. gr. sbr. aðalreglur 1. gr., 2. gr., 1. tl. 1. mgr. 3. gr., 1. mgr. 11. gr., 1. mgr. 13. gr., 1. mgr. 14. gr., 3. mgr. 16. gr., 19. gr. og 1. mgr., sbr. 7. mgr. 20. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, með áorðnum breytingum.

Varðar framanlýst háttsemi A sekt samkvæmt 1. mgr. 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, með áorðnum breytingum.

Við endurákvörðun á virðisaukaskatti vegna rekstraráranna 2007 til og með 2010 hefur A verið gert að sæta álagi á vangreiddan virðisaukaskatt, kr. 658.495 er komi til frádráttar við ákvörðun sektarfjárhæðar.

Þess er krafist að A verði með úrskurði yfirskattanefndar gert að sæta sekt í samræmi við framangreint.“

Af hálfu skattrannsóknarstjóra ríkisins er málavöxtum lýst í greinargerð, dags. 28. nóvember 2013, sem fylgdi kröfugerðinni.

II.

Með bréfi yfirskattanefndar, dags. 14. janúar 2014, var gjaldanda veitt færi á að skila vörn í tilefni af framangreindri kröfugerð skattrannsóknarstjóra ríkisins eða tilkynna sérstaklega ef hann vildi ekki hlíta því að yfirskattanefnd afgreiddi mál hans og yrði málið þá endursent skattrannsóknarstjóra ríkisins sem tæki ákvörðun um hvort því yrði vísað til opinberrar rannsóknar, sbr. 4. mgr. 41. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt. Var bréf þetta birt gjaldanda eftir ákvæðum b-liðar 1. mgr. 83. gr. laga nr. 91/1991, um meðferð einkamála, í framhaldi af því að hann vitjaði ekki ábyrgðarbréfs nefndarinnar, dags. 9. desember 2013, um sama efni. Engar athugasemdir hafa borist frá gjaldanda.

III.

1. Með bréfi skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 28. nóvember 2013, er gerð sú krafa að gjaldanda, A, verði gerð sekt samkvæmt þargreindum ákvæðum 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt. Gjaldandi hefur átt þess kost að koma að vörnum fyrir yfirskattanefnd í tilefni af sektarkröfu skattrannsóknarstjóra ríkisins, en engar athugasemdir hafa borist. Þar sem gjaldandi hefur ekki gert athugasemdir við meðferð máls þessa fyrir yfirskattanefnd verður að líta svo á að hann mæli því ekki í gegn að það sæti sektarmeðferð fyrir nefndinni.

2. Sektarkrafa skattrannsóknarstjóra ríkisins í máli þessu er byggð á niðurstöðum rannsóknar embættisins á bókhaldi og skattskilum gjaldanda vegna rekstraráranna 2007 til og með 2010, sbr. skýrslu um rannsóknina, dags. 19. janúar 2012, þar sem fram kom að á rannsóknartímabilinu hefði gjaldandi starfað sjálfstætt sem járniðnaðarmaður. Rannsókn skattrannsóknarstjóra ríkisins hófst formlega hinn 22. nóvember 2011 og beindist að virðisaukaskattsskilum gjaldanda. Var rannsóknin einkum byggð á upplýsingum sem fram komu við skýrslutöku af gjaldanda 6. desember 2011, sölureikningum gjaldanda, kostnaðargögnum og upplýsingum úr upplýsingakerfum ríkisskattstjóra. Með bréfi, dags. 13. desember 2011, sendi skattrannsóknarstjóri gjaldanda skýrslu um rannsóknina sem þá lá fyrir, dags. 12. desember 2011, og gaf honum kost á að tjá sig um efni hennar. Athugasemdir bárust með bréfi, dags. 17. janúar 2012, frá umboðsmanni gjaldanda. Í framhaldi af þessu tók skattrannsóknarstjóri ríkisins saman nýja skýrslu um rannsóknina, dags. 19. janúar 2012, sem var efnislega samhljóða hinni fyrri að viðbættum kafla um lok rannsóknarinnar þar sem tekið var fram að framkomin andmæli þættu ekki gefa tilefni til breytinga á skýrslunni.

Í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 19. janúar 2012, voru helstu niðurstöður rannsóknarinnar dregnar saman með svofelldum hætti:

„Niðurstöður rannsóknar á bókhaldi og virðisaukaskattsskilum skattaðila eru:

·1  Virðisaukaskattsskýrslum vegna allra uppgjörstímabila rekstraráranna 2007, 2009 og 2010 og nóvember-desember 2008 hefur ekki verið skilað.

·2  Bókhald hefur ekki verið fært.

·3  Skattskyld velta, útskattur og undanþegin velta eru vantalin.

·4  Mögulegur innskattur rekstraráranna 2007, 2009 og 2010 er vantalinn.

·5  Innskattur er oftalinn á rekstrarárinu 2008.“

Þá gerði skattrannsóknarstjóri ríkisins tölulega grein fyrir niðurstöðum rannsóknarinnar í töflu í niðurlagi skýrslu sinnar. Þar kom fram að skattskyld velta gjaldanda væri vantalin um 14.172.176 kr. rekstrarárið 2007, 1.600.196 kr. rekstrarárið 2008, 10.624.896 kr. rekstrarárið 2009 og 6.970.534 kr. rekstrarárið 2010. Þá næmi vantalin undanþegin velta 2.723.279 kr. rekstrarárið 2009 og útskattur væri vantalinn um samtals 8.244.823 kr. greind ár en vantalinn mögulegur innskattur næmi samtals 1.834.097 kr.

Af hálfu skattrannsóknarstjóra ríkisins var mál gjaldanda sent ríkisskattstjóra til meðferðar, sbr. 5. mgr. 39. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, sbr. bréf skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 24. janúar 2012. Á grundvelli rannsóknar skattrannsóknarstjóra ríkisins og í framhaldi af bréfi til gjaldanda, dags. 27. ágúst 2012, sem gjaldandi svaraði ekki, endurákvarðaði ríkisskattstjóri með úrskurði, dags. 20. september 2012, virðisaukaskatt gjaldanda árin 2007, 2008, 2009 og 2010. Samkvæmt úrskurðinum var skattskyld velta ákvörðuð 14.172.176 kr. rekstrarárið 2007, 7.226.666 kr. rekstrarárið 2008, 10.624.896 kr. rekstrarárið 2009 og 6.970.534 kr. rekstrarárið 2010, og kom fram að þær fjárhæðir væru í samræmi við niðurstöður skattrannsóknarstjóra ríkisins. Að teknu tilliti til innskatts, sem ríkisskattstjóri ákvarðaði 715.599 kr. rekstrarárið 2007, 1.020.452 kr. rekstrarárið 2008, 667.595 kr. rekstrarárið 2009 og 450.903 kr. rekstrarárið 2010, varð virðisaukaskattur til greiðslu 2.756.584 kr. rekstrarárið 2007, 750.081 kr. rekstrarárið 2008, 1.935.505 kr. rekstrarárið 2009 og 1.326.583 kr. rekstrarárið 2010 auk álags samkvæmt 1. og 2. mgr. 27. gr. laga nr. 50/1988. Gjaldandi nýtti sér ekki heimilaðar málskotsleiðir vegna þessa úrskurðar ríkisskattstjóra.

3. Fram kemur í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 19. janúar 2012, að gjaldandi hafi ekki staðið skil á virðisaukaskattsskýrslum vegna allra uppgjörstímabila áranna 2007, 2009 og 2010 og vegna uppgjörstímabilsins nóvember-desember 2008. Er í þessu sambandi rakinn sá framburður gjaldanda við skýrslutöku 6. desember 2011 að „aulagangur“ væri ástæða þess að hann hefði ekki staðið skil á virðisaukaskattsskýrslum. Þá kemur fram að gjaldandi hafi ekki fært eða látið færa bókhald vegna starfsemi sinnar umrædd ár. Um ástæðu þess að bókhald var ekki fært sagði gjaldandi við skýrslutöku hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins að tölva hefði „hrunið“ og þá hefði þetta safnast upp. Einnig er rakið að við rannsóknina hafi legið fyrir sölureikningar gjaldanda, en sex reikninga vanti til þess að númeraröð sölureikninga gjaldanda sé samfelld. Hafi gjaldandi sagt við skýrslutöku að börn hans hafi komist í reikningseyðublöðin og teiknað á þau. Er tekið fram í skýrslunni að skattrannsóknarstjóri ríkisins telji ekki tilefni til að leggja mat á ætlaðan undandrátt vegna vöntunar sölureikninga.

Í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins er gerð grein fyrir rannsókn á skattskyldri veltu og útskatti gjaldanda. Við skýrslutöku 6. desember 2011 voru útgefnir sölureikningar gjaldanda rekstrarárin 2007, 2008, 2009 og 2010 lagðir fyrir hann og staðfesti gjaldandi að hann hefði gefið þá út og að hann teldi að hann hefði fengið þá greidda alla að fullu. Samkvæmt þessu hafi vanframtalin skattskyld velta gjaldanda numið 14.172.176 kr. rekstrarárið 2007 (útskattur 3.472.182 kr.), 1.600.196 kr. rekstrarárið 2008 (útskattur 392.051 kr.), 10.624.896 kr. rekstrarárið 2009 (útskattur 2.603.104 kr.) og 6.970.534 kr. rekstrarárið 2010 (útskattur 1.777.486 kr.).

Í kafla um rannsókn á innskatti gjaldanda er greint frá því að skattrannsóknarstjóri ríkisins hafni innskatti að fjárhæð samtals 794.546 kr., en aðallega hafi verið um bensín- og matarkostnað að ræða. Er rakið að komið hafi fram við skýrslutöku af gjaldanda að gjaldandi hafi haft aðgang að sendibifreið með skráningarnúmerinu [...] sem eingöngu hafi verið notuð sem vinnubifreið, en bifreiðin sé hins vegar skráð á einkahlutafélagið X ehf. Að lokinni skýrslutöku gerði gjaldandi athugasemdir vegna tveggja færslna á fylgiskjali 9.28 með skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins sem skattrannsóknarstjóri hafnar innskatti á. Var þar um að ræða reikning frá Y ehf. frá 23. desember 2010 annars vegar og reikning frá Z ehf. frá 1. september 2010 hins vegar. Að fengnum athugasemdum gjaldanda féllst skattrannsóknarstjóri ríkisins á innskatt vegna reikningsins frá Y ehf. en hafnaði innskatti vegna reiknings frá Z ehf. þar sem reikningurinn væri ekki gefinn út á gjaldanda. Þá er rakið að gjaldandi hafi komið með viðbótargögn til skattrannsóknarstjóra ríkisins hinn 9. desember 2011. Tók skattrannsóknarstjóri ríkisins tillit til reikninga frá W, Æ og Þ og hækkaði mögulegan innskatt á árinu 2010 um 10.123 kr. en hafnaði innskatti vegna bifreiðakostnaðar samkvæmt framlögðum reikningsyfirlitum frá V að heildarfjárhæð 492.720 kr. með sömu rökum og að framan greinir. Nemi mögulegur innskattur samkvæmt framangreindu 715.599 kt. rekstrarárið 2007, 667.595 kr. rekstrarárið 2009 og 450.903 kr. rekstrarárið 2010 en innskattur sé oftalinn um 47.540 kr. rekstrarárið 2008. 

4. Gjaldandi hefur sem fyrr segir ekki gert athugasemdir í tilefni af sektarkröfu skattrannsóknarstjóra ríkisins og við skýrslutöku, sem fram fór hjá skattrannsóknarstjóra vegna rannsóknar málsins, kom fram viðurkenning gjaldanda á því að hann hefði ekki staðið skil á virðisaukaskattsskýrslum og innheimtum virðisaukaskatti árin 2007, 2008, 2009 og 2010. Í máli því, sem hér er til meðferðar, er um að tefla kröfugerð um ákvörðun sektar á hendur gjaldanda samkvæmt þar tilgreindum ákvæðum 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, sem gera ráð fyrir því að sektarákvörðun sé bundin þeirri skattfjárhæð sem undan var dregin. Verður því að taka afstöðu til þess hvort skattrannsóknarstjóri ríkisins hafi með skattrannsókn sinni sýnt fram á hverju skattfjárhæð, sem undan var dregin, hafi að minnsta kosti numið. Allan vafa í því sambandi verður að meta gjaldanda í hag, sbr. grundvallarreglu 108. gr. laga nr. 88/2008, um meðferð sakamála.

Eins og rakið er að framan eru tölulegar niðurstöður samkvæmt rannsókn skattrannsóknarstjóra ríkisins á skattskilum gjaldanda vegna áranna 2007, 2008, 2009 og 2010 byggðar á útgefnum sölureikningum gjaldanda og kostnaðargögnum. Á þessum grundvelli er í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins gerð grein fyrir meintri vantalinni skattskyldri veltu að fjárhæð 14.172.176 kr. rekstrarárið 2007, 1.600.196 kr. rekstrarárið 2008, 10.624.896 kr. rekstrarárið 2009 og 6.970.534 kr. rekstrarárið 2010, eða samtals 33.367.802 kr. Af hálfu gjaldanda, A, hefur ekki verið vefengt að tekjur hans hafi numið þeim fjárhæðum sem sölureikningar þessir bera með sér, sbr. framburð gjaldanda við skýrslutöku hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins 6. desember 2011. Samkvæmt þessu og að virtum gögnum málsins þykir ekkert komið fram sem gefur tilefni til annars en að miða við þær fjárhæðir innheimts virðisaukaskatts sem gögn málsins bera með sér.

Undir rannsókn málsins lagði gjaldandi fram gögn um innskatt sem skattrannsóknarstjóri ríkisins hefur hafnað. Í greinargerð skattrannsóknarstjóra ríkisins með kröfugerð sinni til yfirskattanefndar tekur skattrannsóknarstjóri ríkisins fram að reikningar þeir sem gjaldandi hefur lagt fram vegna bifreiðakostnaðar geti ekki staðist sem fullnægjandi grundvöllur innskatts þar sem þeir sýni ekki fram á kostnað í þágu atvinnurekstrar gjaldanda og tilgreini gjaldanda ekki sem kaupanda og uppfylli þannig ekki skilyrði 1. mgr., sbr. 7. mgr. 20. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, með áorðnum breytingum, sbr. og 2. tölul. 2. mgr. og 1. mgr. 15. gr. reglugerðar nr. 50/1993, um bókhald og tekjuskráningu virðisaukaskattsskyldra aðila, með síðari breytingum.

Af hálfu gjaldanda hefur ekkert komið fram um frekari tilefni til frádráttar innskatts en reiknað er með í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins. Verður því byggt á niðurstöðum rannsóknarskýrslu um þann þátt málsins.

Fullsannað þykir samkvæmt því sem að framan er rakið og að öðru leyti með stoð í gögnum málsins, m.a. framburði gjaldanda við skýrslutöku hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins, að gjaldandi, sem skyldur var til þess að standa skil á virðisaukaskatti, sbr. 1. mgr. 15. gr. og 1. og 2. mgr. 24. gr. laga nr. 50/1988, hafi á saknæman hátt vanrækt að standa skil á virðisaukaskattsskýrslum öll uppgjörstímabil áranna 2007, 2009 og 2010 og uppgjörstímabilið nóvember-desember 2008 og þannig vanrækt að gera grein fyrir virðisaukaskatti til greiðslu samtals að fjárhæð 6.137.764 kr. að teknu tilliti til innskatts umrædd uppgjörstímabil, sbr. sundurliðun í kröfubréfi skattrannsóknarstjóra ríkisins. Þá hafi gjaldandi vanframtalið skattskylda veltu uppgjörstímabilin janúar-febrúar til og með september-október 2008 um samtals 780.839 kr. og offramtalið innskatt að fjárhæð samtals 129.195 kr. sömu uppgjörstímabil. Hafi gjaldandi þannig jafnframt vanrækt að gera grein virðisaukaskatti til greiðslu að fjárhæð 320.501 kr. Varðar þetta gjaldanda sekt samkvæmt 1. mgr. 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, sbr. 3. gr. laga nr. 42/1995.

Ákvarða ber gjaldanda, A, sekt samkvæmt framangreindum ákvæðum 1. mgr. 40. gr. laga nr. 50/1988, sbr. 3. gr. laga nr. 42/1995, vegna vanrækslu á skilum virðisaukaskatts og virðisaukaskattsskýrslna sem að framan greinir. Samkvæmt breytingum á refsiákvæðum skattalaga, sem gerðar voru með lögum nr. 42/1995 og tóku gildi 9. mars 1995, skal sekt aldrei vera lægri en sem nemur tvöfaldri þeirri skattfjárhæð sem undan var dregin, þó að teknu tilliti til álags. Líta ber til þess að gjaldandi gekkst greiðlega við brotum sínum. Að þessu virtu og að teknu tilliti til álags samkvæmt 2. mgr. 27. gr. laga nr. 50/1988 þykir sekt gjaldanda hæfilega ákveðin 12.200.000 kr. til ríkissjóðs.

Úrskurðarorð:

Gjaldandi, A, greiði sekt að fjárhæð 12.200.000 kr. til ríkissjóðs.

 

Til baka

Þessi síða notar vefkökur. Lesa meira Loka kökum