Úrræði stjórnvalda vegna kórónuveirufaraldurs

Launagreiðendum sem áttu/eiga við verulega rekstrarörðugleika að stríða á árinu 2020 vegna skyndilegs og ófyrirséðs tekjufalls var heimilað að sækja um frestun á skilum á allt að þremur greiðslum af afdreginni staðgreiðslu af launum á gjalddaga 1. apríl 2020 til og með 1. desember 2020. Gjalddagi og eindagi þeirra greiðslna sem er frestað er 15. janúar 2021 en fyrir þann tíma er unnt að sækja um aukinn frest og dreifingu þeirra greiðslna sem áður hefur verið frestað, fram til 15. dags mánaðanna júní, júlí og ágúst 2021.

Hinn 5. október höfðu 1.748 rekstraraðilar sótt um frest á greiðslum að fjárhæð samtals 8.462.608.268 kr. vegna staðgreiðslu launamanna og 2.549.419.599 kr. vegna tryggingagjalds. Er það á bilinu 0,06% til 8,39% af heildarfjárhæð staðgreiðslu launamanna og 0,09% til 11,24% af heildarfjárhæð tryggingagjalds samkvæmt innkomnum skilagreinum fyrir tímabilin mars til og með september 2020.

Nánar lítur þetta svona út:

Heimilað var að greiða ekki áður ákvarðaða fyrirframgreiðslu lögaðila upp í væntanleg álögð opinber gjöld 2020. Heimildin tók ekki til sérstaks fjársýsluskatts, sérstaks skatts á fjármálafyrirtæki eða jöfnunargjalds alþjónustu. Þeir rekstraraðilar sem greiða umrædd gjöld gátu því ekki frestað fyrirframgreiðslu þeirra.

Fyrst var miðað við gjalddagana 1. apríl, 1. maí og 1. júní 2020 en heimildin var síðan framlengd og tók þá einnig til gjalddaga í júlí, ágúst og september. Ekki þurfti neina umsókn heldur var þetta bara valkvætt hjá hverjum og einum lögaðila.

Í stuttu máli var fyrirframgreiðsluskyldan í upphafi árs rúmur 51 milljarður kr. Þar af hafa verið greiddir um 45 milljarðar kr. m.v. stöðuna í byrjun október sl. og ógreiddir eru rúmir 6,1 milljarður kr. Af þessum tölum verður ráðið að mjög margir lögaðilar hafa ákveðið að greiða fyrirfram upp í álagninguna þótt þeim væri heimilt að gera það ekki.

Eftirfarandi súlurit ber saman innheimtuárangur fyrstu sjö tímabila áranna 2020 og 2019 vegna fyrirframgreiðslna lögaðila upp í væntanlega álagningu hvors árs fyrir sig:

Til viðbótar við barnabætur var greiddur sérstakur barnabótaauki við álagningu á einstaklinga í lok maí 2020. Fjárhæðin nam 42.000 kr. með hverju barni í þeim tilvikum þar sem greiddar voru tekjutengdar barnabætur til framfærenda og hins vegar 30.000 kr. með hverju barni þeirra framfærenda sem ekki fengu greiddar barnabætur vegna tekjuskerðingarákvæða.

Ákvarðaður sérstakur barnabótaauki nemur nú 3.117.762.000 kr. hjá 80.574 einstaklingum (hjón og samskattaðir teljast sem tveir einstaklingar).

Aukið var við heimildir til endurgreiðslu á virðisaukaskatti, bæði hækkaði endurgreiðsluhlutfall úr 60% í 100% vegna vinnu á byggingarstað, viðhalds og endurbóta og fleira varð endurgreiðsluhæft, eins og bifreiðaviðgerðir, heimilisaðstoð og regluleg umhirða íbúðarhúsnæðis eigenda og leigjenda. Þá gátu fleiri aðilar sótt um endurgreiðslu, eins og mannúðar- og líknarfélög, íþróttafélög, björgunarsveitir o.fl. Með lögum nr. 37/2020 var heimild til endurgreiðslu til sveitarfélaga einnig útvíkkuð og tekur nú til fleiri húsnæðistegunda í eigu þeirra.

Eftirfarandi tafla sýnir fjölda móttekinna umsókna frá 1. janúar til 8. október 2020 í samanburði við sama tímabil á árinu 2019:

Eftirfarandi tafla sýnir þær endurgreiðslufjárhæðir sem hafa verið afgreiddar m.v. 8. október 2020. Athuga þarf að um getur verið að ræða endurgreiðslu vegna kostnaðar á fyrri árum að meðtöldum kostnaði sem féll til á árinu 2020:

Eins og staðan er núna hefur verið tilkynnt að fallið sé frá álagsbeitingu vegna allra gjalddaga virðisaukaskatts frá og með 15. mars 2020 til og með 15. desember 2020. Þetta þýðir að svigrúm til greiðslu á virðisaukaskatti er aukið, eða í allt að mánuð. Dráttarvextir leggjast á sé ekki greitt innan mánaðar frá gjalddaga.

Ekki er innheimtur gistináttaskattur af sölu gistingar sem veitt er á tímabilinu 1. apríl 2020 til og með 31. desember 2021. Gjalddagi gistináttaskatts vegna uppgjörstímabilanna janúar og febrúar annars vegar og mars og apríl hins vegar á árinu 2020 er 5. febrúar 2022.

Rétthafa séreignarsparnaðar var heimilað á tímabilinu 1. apríl 2020 til 1. janúar 2021 að sækja um útgreiðslu séreignarsparnaðar að fjárhæð sem 1. apríl 2020 nam samanlagt allt að 12.000.000 kr.

Samtals hafa nú verið greiddir út úr séreignarsjóðum tæplega 15 milljarðar á tímabilinu apríl til og með september 2020 samkvæmt umræddri heimild.

Lögaðilum sem verður ákvarðaður tekjuskattur við álagningu í lok október 2020 er heimilt að fresta um eitt ár greiðslu á allt að 20 milljónum, ef fyrirsjáanlegt er rekstrartap á tekjuárinu 2020. Jafna má frestuðum greiðslum (skattstofni) við rekstrartap á árinu 2020 samkvæmt skattframtali 2021 og ef það dugar ekki þá yfirfærist það sem umfram er til síðari ára.

Sækja þarf um þennan greiðslufrest fyrir 10. nóvember 2020 og er unnið að útfærslu umsóknar.

Frádráttur vegna fjárfestingar einstaklinga í tilteknum hlutabréfum var hækkaður og kemur til framkvæmda við álagningu 2021.

Breyting varð á lögum um stuðning við nýsköpunarfyrirtæki og hækkar sérstakur frádráttur frá álögðum tekjuskatti á árunum 2021 og 2022 vegna þess.