Úrskurður yfirskattanefndar nr. 298/2009
Úrskurður nr. 298/2009
ÚRSKURÐUR YFIRSKATTANEFNDAR
Ár 2009, miðvikudaginn 25. nóvember, er tekið fyrir mál nr. 173/2008; krafa skattrannsóknarstjóra ríkisins um að A, kt. [...], verði gerð sekt vegna meintra brota á skattalögum. Í málinu úrskurða Ólafur Ólafsson, Ragnheiður Snorradóttir og Valdimar Guðnason. Upp er kveðinn svofelldur
ú r s k u r ð u r :
I.
Með bréfi, dags. 26. júní 2008, hefur skattrannsóknarstjóri ríkisins krafist þess að yfirskattanefnd taki til sektarmeðferðar mál A, kt. [...], fyrir brot á lögum nr. 90/2003, um tekjuskatt, með áorðnum breytingum, lögum nr. 4/1995, um tekjustofna sveitarfélaga, með áorðnum breytingum, og lögum nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, með áorðnum breytingum, framin vegna tekjuársins 2005.
Í bréfi skattrannsóknarstjóra ríkisins segir:
„A er gefið að sök eftirfarandi:
1. Vanræksla á skilum skattframtals. Vanframtaldar rekstrartekjur. Möguleg rekstrargjöld.
A er gefið að sök að hafa, að því er best verður séð af ásetningi, en í það minnsta af stórkostlegu hirðuleysi, vanrækt að standa skattstjóranum í Reykjavík skil á skattframtali, vegna álagningar opinberra gjalda, gjaldárið 2006, vegna rekstrarársins 2005. Með því vanrækti hann að gera grein fyrir rekstrartekjum sínum samtals að fjárhæð kr. 21.576.041, sem til eru komnar vegna sjálfstæðrar starfsemi hans sem fólst í að þétta sprungur á húseignum. Möguleg rekstrargjöld vegna rekstrarársins 2005 nema kr. 7.265.974.
Framangreind háttsemi A leiddi ekki til ákvörðunar lægri tekjuskatts- og útsvarsstofns hans og þar með lægri tekjuskatts og útsvars en vera bar að teknu tilliti til áætlunar skattstjóra kr. 19.895.000.
Sú háttsemi A sem lýst hefur verið hér að framan brýtur í bága við ákvæði 90. gr., sbr. B. lið 7. gr. laga nr. 90/2003, um tekjuskatt, sbr. 22. gr., sbr. 19. gr. og 1. mgr. 21. gr. laga nr. 4/1995 um tekjustofna sveitarfélaga, hvorra tveggja með áorðnum breytingum.
Varðar framanlýst háttsemi A sekt samkvæmt 6. mgr. 109. gr. laga nr. 90/2003, um tekjuskatt, sbr. og 2. mgr. 22. gr. laga nr. 4/1995, um tekjustofna sveitarfélaga.
2. Vanræksla á skilum á virðisaukaskattsskýrslum. Vanframtalin skattskyld velta og útskattur. Mögulegur innskattur.
A er gefið að sök að hafa, að því er best verður séð af ásetningi, en í það minnsta af stórkostlegu hirðuleysi, vanrækt að standa skattstjóranum í Reykjavík skil á virðisaukaskattsskýrslum vegna virðisaukaskattsskyldrar starfsemi sinnar, uppgjörstímabilin janúar – febrúar til og með nóvember - desember rekstrarárið 2005. Með framangreindri háttsemi vanframtaldi A skattskylda veltu og útskatt vegna framangreindra uppgjörstímabila. Samkvæmt niðurstöðu rannsóknar skattrannsóknarstjóra ríkisins nemur vanframtalin skattskyld velta samtals kr. 21.576.041 og vanframtalinn útskattur samtals kr. 5.286.131. Þá nemur mögulegur innskattur samtals kr. 1.552.508.
Sundurliðast vanframtalin skattskyld velta, útskattur og mögulegur innskattur, samkvæmt fyrirliggjandi gögnum svo sem hér greinir:
|
Rekstrarár |
Uppgjörstímabil |
Vanframtalin skattskyld velta | Vanframtalinn útskattur | Mögulegur innskattur |
| 2005 | janúar - febrúar | 1.882.964 | 461.326 | 60.875 |
| 2005 | mars - apríl | 2.003.353 | 490.822 | 95.327 |
| 2005 | maí - júní | 3.461.709 | 848.119 | 208.839 |
| 2005 | júlí - ágúst | 5.282.657 | 1.294.251 | 385.423 |
| 2005 | september - október | 6.278.149 | 1.538.147 | 609.544 |
| 2005 | nóvember - desember | 2.667.209 | 653.466 | 192.500 |
| Samtals kr. | 21.576.041 | 5.286.131 | 1.552.508 |
Sú háttsemi A sem hér hefur verið lýst brýtur í bága við ákvæði 1. mgr. 15. gr. og 1. mgr. 24. gr., sbr. aðalreglur 1. gr., 2. gr., 1. tl. 1. mgr. 3. gr., 1. mgr. 11. gr., 1. mgr. 13. gr., 1. mgr. 14. gr. og 19. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, með áorðnum breytingum.
Framanlýst háttsemi varðar A sekt samkvæmt 1. mgr. 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt.
Við endurákvörðun á virðisaukaskatti vegna framangreinds árs hefur A verið gert að sæta álagi á vangreiddan virðisaukaskatt á grundvelli 27. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, kr. 226.362, er komi til frádráttar við ákvörðun sektarfjárhæðar.
Þess er krafist að A verði með úrskurði yfirskattanefndar gert að sæta sekt í samræmi við framangreint.“
Af hálfu skattrannsóknarstjóra ríkisins er málavöxtum lýst í greinargerð, dags. 26. júní 2008, sem fylgdi kröfugerðinni.
II.
Með bréfi yfirskattanefndar, dags. 19. ágúst 2008, var gjaldanda veitt færi á að skila vörn í tilefni af framangreindri kröfugerð skattrannsóknarstjóra ríkisins eða tilkynna sérstaklega ef hann vildi ekki hlíta því að yfirskattanefnd afgreiddi mál hans og yrði málið þá endursent skattrannsóknarstjóra ríkisins sem tæki ákvörðun um hvort því yrði vísað til opinberrar rannsóknar, sbr. 2. mgr. 110. gr. laga nr. 90/2003, um tekjuskatt, og 2. mgr. 41. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt. Engar athugasemdir hafa borist frá gjaldanda.
III.
1. Með bréfi skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 26. júní 2008, er gerð sú krafa að gjaldanda, A, verði gerð sekt samkvæmt þar greindum ákvæðum 109. gr. laga nr. 90/2003, um tekjuskatt, og 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt. Gjaldandi hefur átt þess kost að koma að vörnum fyrir yfirskattanefnd í tilefni af sektarkröfu skattrannsóknarstjóra ríkisins, en engar athugasemdir hafa borist. Þar sem gjaldandi hefur ekki gert athugasemdir við meðferð máls þessa fyrir yfirskattanefnd verður að líta svo á að hann mæli því ekki í gegn að það sæti sektarmeðferð fyrir nefndinni.
2. Skattrannsóknarstjóri ríkisins hóf hinn 15. janúar 2007 rannsókn á bókhaldi og skattskilum gjaldanda vegna sjálfstæðrar starfsemi hans rekstrarárið 2005. Vegna rannsóknarinnar var tekin skýrsla af gjaldanda hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins hinn 18. maí 2007 og var rannsóknin m.a. byggð á upplýsingum sem þar komu fram, sölureikningum og kostnaðargögnum gjaldanda og upplýsingakerfum ríkisskattstjóra. Með bréfi, dags. 6. júlí 2007, sendi skattrannsóknarstjóri gjaldanda skýrslu um rannsóknina, dags. 5. sama mánaðar, og gaf honum kost á að tjá sig um efni hennar áður en ákvörðun yrði tekin um framhald málsins. Engar athugasemdir bárust skattrannsóknarstjóra og í framhaldi af þessu tók skattrannsóknarstjóri saman nýja skýrslu um rannsóknina, dags. 30. júlí 2007, sem var efnislega samhljóða hinni fyrri að viðbættum kafla um lok rannsóknarinnar.
Í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins, dags. 30. júlí 2007, var gerð grein fyrir rannsókn embættisins á bókhaldi og skattskilum gjaldanda og niðurstöðum hennar. Í niðurstöðukafla skýrslunnar kom fram að gjaldandi hefði ekki staðið skil á skattframtali árið 2006 og virðisaukaskattsskýrslum vegna uppgjörstímabila á árinu 2005. Bókhald gjaldanda hefði ekki verið fært. Þá væri um að ræða vantalda skattskylda veltu, rekstrartekjur og útskatt. Loks hefði gjaldandi vanrækt að reikna sér endurgjald. Samkvæmt tölulegum niðurstöðum skýrslunnar var vantalin skattskyld velta talin nema 21.576.041 kr. og vantaldar rekstrartekjur sömu fjárhæð. Rekstrargjöld gjaldanda voru 7.265.974 kr. og innskattur 1.552.508 kr. samkvæmt niðurstöðum skýrslunnar.
Niðurstöður skattrannsóknarstjóra ríkisins um rekstrartekjur og skattskylda veltu gjaldanda rekstrarárið 2005 byggðu á útgefnum sölureikningum gjaldanda það ár sem hann afhenti skattrannsóknarstjóra vegna rannsóknar málsins. Um var að ræða sölureikninga í númeraröðinni 754-882, samtals að fjárhæð 26.862.172 kr. vegna vinnu gjaldanda fyrir ýmsa aðila. Virðisaukaskattur var tilgreindur á öllum sölureikningum gjaldanda og taldist skattskyld velta samkvæmt þeim nema 21.576.041 kr. og útskattur 5.286.131 kr.
Fram kom í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins að gjaldandi, sem var skráður í grunnskrá virðisaukaskatts árið 2005, hefði ekki staðið skil á virðisaukaskattsskýrslum vegna uppgjörstímabila á því ári. Þá hefði gjaldandi ekki staðið skil á skattframtali árið 2006, en sætt áætlun skattstjóra á skattstofnum við almenna álagningu opinberra gjalda það ár. Nam áætlaður tekjuskatts- og útsvarsstofn 17.300.000 kr. auk álags 2.595.000 kr. Þá kom fram að gjaldandi hefði lagt fram bókhaldsgögn vegna sjálfstæðrar starfsemi sinnar greint ár, en bókhald væri ófært. Samkvæmt fyrirliggjandi gögnum væru rekstrargjöld 7.265.974 kr. og innskattur 1.552.508 kr.
Við skýrslutöku hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins 18. maí 2007 kom fram af hálfu gjaldanda að hann hefði starfað við viðhald fasteigna á árinu 2005. Hann hefði gefið út sölureikninga vegna vinnu sinnar en ekki fært bókhald. Gjaldandi staðfesti að hafa gefið út sölureikninga, sem lagðir voru fyrir hann við skýrslutökuna, samtals að fjárhæð 26.862.172 kr., og að hann hefði fengið greiðslur samkvæmt þeim. Þá staðfesti gjaldandi kostnaðargögn sem lögð voru fyrir hann við skýrslutökuna. Gjaldandi sagðist ekki hafa aðrar skýringar á því að hann hefði ekki staðið skil á skattframtali árið 2006 og virðisaukaskattsskýrslum árið 2005 en að óregla sín hefði valdið því.
Af hálfu skattrannsóknarstjóra ríkisins var mál gjaldanda sent ríkisskattstjóra til meðferðar, sbr. m.a. 6. mgr. 103. gr., sbr. 3. mgr. 101. gr. laga nr. 90/2003, um tekjuskatt, og 5. mgr. 39. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, sbr. bréf skattrannsóknarstjóra, dags. 31. júlí 2007. Á grundvelli rannsóknar skattrannsóknarstjóra ríkisins og í framhaldi af bréfi til gjaldanda, dags. 10. október 2007, sem gjaldandi svaraði ekki, tók ríkisskattstjóri áður álögð opinber gjöld gjaldanda gjaldárið 2006 til endurákvörðunar með úrskurði um endurákvörðun, dags. 10. desember 2007, svo og endurákvarðaði ríkisskattstjóri virðisaukaskatt gjaldanda árið 2005 og ákvarðaði fjárhæð skilaskyldrar staðgreiðslu tekjuskatts og útsvars vegna tekjuársins 2005. Samkvæmt úrskurðinum var skattskyld velta gjaldanda ákvörðuð 21.576.041 kr. rekstrarárið 2005 og kom fram í úrskurðinum að sú fjárhæð væri í samræmi við tölulega niðurstöðu skattrannsóknarstjóra ríkisins. Útskattur ákvarðaðist samkvæmt þessu 5.286.131 kr. árið 2005, en jafnframt ákvarðaði ríkisskattstjóri innskatt gjaldanda að fjárhæð 1.552.508 kr. Álagður virðisaukaskattur varð samkvæmt því 3.733.623 kr. auk álags samkvæmt 1. og 2. mgr. 27. gr. laga nr. 50/1988. Þá ákvarðaði ríkisskattstjóri reiknað endurgjald gjaldanda að fjárhæð 3.240.000 kr. árið 2005 og stofn til tryggingagjalds umrætt ár í samræmi við það, svo og álag vegna vangreiddrar skilaskyldrar staðgreiðslu. Tekjuskatts- og útsvarsstofn gjaldanda gjaldárið 2006 var ákvarðaður 14.150.000 kr. auk álags samkvæmt 1. mgr. 108. gr. laga nr. 90/2003. Gjaldandi nýtti ekki málskotsrétt sinn vegna þessa úrskurðar ríkisskattstjóra.
3. Eins og fram er komið eru tölulegar niðurstöður samkvæmt rannsókn skattrannsóknarstjóra ríkisins á bókhaldi og skattskilum gjaldanda vegna ársins 2005 byggðar á útgefnum sölureikningum gjaldanda sem hann afhenti skattrannsóknarstjóra ríkisins vegna rannsóknar málsins. Umræddir sölureikningar gjaldanda eru að fjárhæð 26.862.172 kr. og reiknuðust rekstrartekjur og skattskyld velta gjaldanda í samræmi við það 21.576.041 kr. umrætt rekstrarár. Er þetta sú fjárhæð sem tilgreind er sem töluleg niðurstaða rannsóknarinnar um vantaldar rekstrartekjur og skattskylda veltu. Af hálfu gjaldanda er viðurkennt að tekjur hans hafi numið þeirri fjárhæð sem fyrrgreind gögn bera með sér, sbr. framburð gjaldanda við skýrslutöku hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins 18. maí 2007, og er óumdeilt að um sé að ræða tekjur af sjálfstæðri starfsemi, svo sem byggt er á í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins. Samkvæmt þessu og að virtum gögnum málsins þykir ekkert komið fram sem gefur tilefni til annars en að miða við þá fjárhæð rekstrartekna og skattskyldrar veltu sem umræddir sölureikningar bera með sér.
Í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins er fjallað um möguleg rekstrargjöld gjaldanda og innskatt vegna rekstrarársins 2005. Byggja niðurstöður skattrannsóknarstjóra ríkisins í þessum efnum á bókhaldsgögnum gjaldanda sem fram komu við rannsókn málsins. Af hálfu gjaldanda hefur ekkert komið fram um frekari útgjaldatilefni en reiknað er með í skýrslu skattrannsóknarstjóra ríkisins. Verður því byggt á niðurstöðum skýrslu skattrannsóknarstjóra um þennan þátt málsins.
Fyrir liggur í málinu að gjaldandi vanrækti að standa skil á skattframtali sínu árið 2006, sbr. 1. mgr. 90. gr. laga nr. 90/2003, um tekjuskatt og eignarskatt, innan tilskilins framtalsfrests samkvæmt 93. gr. laganna. Við skýrslutöku hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins var gjaldandi spurður um ástæður fyrir því að hann hefði ekki staðið skattstjóra skil á skattframtali sínu og gaf gjaldandi ekki aðra skýringu en að um óreglu hefði verið að ræða. Í 6. mgr. 109. gr. laga nr. 90/2003 segir svo: „Hafi maður af ásetningi eða stórkostlegu hirðuleysi vanrækt að gegna skyldu sinni samkvæmt ákvæðum 90., 92. eða 94. gr. skal hann sæta sektum eða fangelsi allt að 2 árum.“ Með stoð í gögnum málsins, m.a. framburði gjaldanda í skýrslutöku hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins, verður talið að nægilega sé fullnægt þeim huglægu refsiskilyrðum sem að framan greinir. Að þessu athuguðu þykir bera að gera gjaldanda sekt eftir nefndu lagaákvæði.
Þá þykir fullsannað með stoð í gögnum málsins, m.a. framburði gjaldanda við skýrslutöku hjá skattrannsóknarstjóra ríkisins, að gjaldandi, sem skyldur var til þess að standa skil á virðisaukaskatti, sbr. 1. mgr. 15. gr. og 1. og 2. mgr. 24. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, hafi á saknæman hátt vanrækt að standa skil á virðisaukaskatti og virðisaukaskattsskýrslum fyrir uppgjörstímabilin janúar–febrúar til og með nóvember–desember 2005. Telst gjaldandi hafa vanrækt að gera grein fyrir skattskyldri veltu að fjárhæð 21.576.041 kr. umrædd uppgjörstímabil og virðisaukaskatti til greiðslu að fjárhæð 3.733.623 kr. Varðar þetta gjaldanda sekt samkvæmt 1. mgr. 40. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, sbr. 3. gr. laga nr. 42/1995.
4. Ákvarða ber gjaldanda, A, sekt samkvæmt framangreindum ákvæðum 6. mgr. 109. gr. laga nr. 90/2003 og 1. mgr. 40. gr. laga nr. 50/1988, sbr. 3. gr. laga nr. 42/1995. Samkvæmt breytingum á refsiákvæðum síðarnefndra laga, sem gerðar voru með lögum nr. 42/1995 og tóku gildi 9. mars 1995, skal sekt aldrei vera lægri en sem nemur tvöfaldri þeirri skattfjárhæð sem undan var dregin, þó að teknu tilliti til álags. Við ákvörðun sektar ber að taka tillit til álags samkvæmt 2. mgr. 27. gr. laga nr. 50/1988. Gjaldandi gekkst greiðlega við brotum sínum. Þá þykir bera að taka tillit til þess að nokkur dráttur hefur orðið á meðferð málsins án þess að gjaldanda verði um kennt. Að þessu virtu og málsatvikum að öðru leyti þykir sekt gjaldanda hæfilega ákveðin 7.100.000 kr. til ríkissjóðs.
Úrskurðarorð:
Gjaldandi, A, greiði sekt að fjárhæð 7.100.000 kr. til ríkissjóðs.
